Ngày 22/9, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa xét xử với nhóm bị cáo là cựu cán bộ của Ban Quản lý dự án (QLDA) Lọc hóa dầu Nghi Sơn về tội “Lập quỹ trái phép”, theo quy định tại khoản 3, Điều 205- BLHS 2015, sửa đổi năm 2017.
Các bị cáo trong vụ án gồm: Trần Khắc Hiệp (SN 1957, nguyên Trưởng ban Quản lý dự án Nghi Sơn), Lê Xuân Hoàng (SN 1962, nguyên kế toán trưởng, Trưởng phòng tài chính kế toán Ban QLDA Nghi Sơn), Nguyễn Mạnh Tấn (SN 1981, nguyên nhân viên Phòng Tài chính kế toán Ban QLDA Nghi Sơn), các bị cáo này cùng bị truy tố và đưa ra xét xử về tội “Lập quỹ trái phép”.
Các bị cáo tại phiên tòa
Theo hồ sơ vụ án, Ban QLDA Lọc hóa dầu Nghi Sơn là đơn vị trực thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN). Trong giai đoạn từ năm 2008 đến 2011, Tôn Anh Thi giữ chức Trưởng ban và từ năm 2011, bị cáo Trần Khắc Hiệp làm Trưởng ban. Theo đó, PVN giao Ban QLDA xây dựng các hạng mục cơ sở hạ tầng cho Liên hợp Lọc hóa dầu Nghi Sơn.
Để thực hiện xây dựng, Ban QLDA Nghi Sơn đã ký hợp đồng với các nhà thầu phụ. Những hợp đồng này được thực hiện trong giai đoạn từ năm 2010 đến 2017 với tổng giá trị hơn 1.948 tỷ đồng. Trước khi trả tiền cho các nhà thầu phụ, Tôn Anh Thi và Trần Khắc Hiệp đã lấy 1.600 tỷ đồng từ nguồn trên và 50 tỷ đồng khác từ PVN rót xuống để gửi vào Ngân hàng TMCP Quân đội tại Thanh Hóa (MB Thanh Hóa) và Ngân hàng TMCP Đại Dương chi nhánh Thanh Hóa (OceanBank Thanh Hóa).
Qua đây, các ngân hàng này trả cho Ban QLDA Nghi Sơn hơn 20 tỷ đồng lãi suất không kỳ hạn nhưng Tôn Anh Thi và 3 bị cáo nêu trên đã bỏ ngoài hệ thống sổ sách kế toán để chi tiêu. Cụ thể, cơ quan chức năng xác định, trong giai đoạn từ năm 2010 - 2011, Ban QLDA Nghi Sơn thu hơn 1,1 tỷ đồng tiền lãi tại MB Thanh Hóa nhưng chỉ có hơn 300 triệu đồng được hạch toán đúng quy định, hơn 813 triệu đồng còn lại bị để ngoài sổ sách.
Trong thời gian từ năm 2011 - 2015, khi Trần Khắc Hiệp lên làm Trưởng ban, Ban QLDA Nghi Sơn tiếp tục nhận hơn 14,8 tỷ đồng tiền lãi từ MB Thanh Hóa và các bị cáo trong vụ án vẫn để ngoài sổ sách, tự ý chi tiêu hơn 14,4 tỷ đồng.
Ngoài ra, nguyên Trưởng ban quản lý dự án Nghi Sơn Trần Khắc Hiệp còn gửi hơn 300 tỷ đồng của Ban QLDA Nghi Sơn vào OceanBank Thanh Hóa, thu hơn 6 tỷ đồng tiền lãi. Trong đó, có hơn 1,3 tỷ đồng được chuyển về tài khoản của Ban QLDA, còn hơn 4,7 tỷ đồng được chuyển vào tài khoản của Lê Xuân Hoàng.
Trong quá trình điều tra, các bị cáo thừa nhận đã dùng hơn 20 tỷ đồng nói trên cho công tác đối nội, đối ngoại của Ban QLDA Nghi Sơn.
Cơ quan chức năng xác định, hành vi của Lê Xuân Hoàng đồng phạm với Trần Khắc Hiệp với vai trò là người thực hành.
Đối với Nguyễn Mạnh Tấn, tài liệu truy tố cho rằng bị cáo này là nhân viên Phòng Tài chính kế toán có nhiệm vụ theo dõi kế toán các khoản lãi phát sinh nhưng đã không thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ được giao mà lại thực hiện công tác tài chính theo sự chỉ đạo của Trần Khắc Hiệp và Lê Xuân Hoàng.
Đối với Tôn Anh Thi, cựu trưởng Ban QLDA Nghi Sơn cơ quan chức năng xác định, căn cứ kết quả điều tra có đủ cơ sở kết luận Tôn Anh Thi phạm tội “Lập quỹ trái phép”. Tuy nhiên, kết quả điều tra xác định, sau khi xảy ra sự cố ngày 25/5/2010 tại mặt bằng dự án làm chết 2 người, để ổn định tình hình tại địa phương và theo yêu cầu của lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa về việc hỗ trợ vật chất cho gia đình các nạn nhân, Tôn Anh Thi đã chỉ đạo dùng số tiền lãi hơn 800 triệu đồng từ các hợp đồng tiền gửi nêu trên để chi nhiều lần cho 2 gia đình nạn nhân.
Mặt khác, toàn bộ số tiền lãi phát sinh từ 15 hợp đồng tiền gửi do Tôn Anh Thi ký (hơn 1,1 tỷ đồng) đã được ông này chủ động nộp khắc phục vào tài khoản của PVN trước khi cơ quan Cảnh sát điều tra (Bộ Công an) khởi tố vụ án. Do đó, cựu Trưởng Ban QLDA Nghi Sơn này được miễn trách nhiệm hình sự.
Tại phiên toà xét xử ngày hôm nay, luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Mạnh Tấn cho rằng sự có mặt của ông Tôn Anh Thi tại phiên xử là rất quan trọng, để làm rõ hành vi của các bị cáo cũng như các tình tiết khách quan của vụ án.
Trong khi đó, luật sư của bị cáo Nguyễn Mạnh Tấn cho rằng, đại diện Ngân hàng MB không tham gia phiên tòa cũng gây nhiều khó khăn trong việc giải quyết vụ án. Do đó, luật sư của bị cáo này đã đề nghị HĐXX sơ thẩm TAND TP Hà Nội hoãn tòa để triệu tập ông Tôn Anh Thi và đại diện Ngân hàng MB,...
Trước những đề nghị nêu trên, HĐXX đã tiến hành hội ý và sau khi hội ý, HĐXX đã quyết định hoãn phiên toà.
Phiên toà sẽ được mở lại vào ngày 28/9 tới đây.