Thuốc cam được các bà các mẹ rỉ tai nhau là thứ thuốc bổ, giúp con hết biếng ăn, ăn tốt, mau tăng cân. Tuy nhiên, lợi đâu chưa thấy, chỉ thấy đã có rất nhiều trẻ phải nhập viện cấp cứu do ngộ độc chì có trong thuốc cam.
Ngày 24/6, thông tin từ Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, từ đầu năm đến nay, Khoa Cấp cứu và chống độc đã tiếp nhận và điều trị cho 6 trẻ bị ngộ độc chì do dùng thuốc cam để tăng cân, chữa tưa lưỡi, viêm loét miệng…
Bệnh nhi bị ngộ độc chì do dùng thuốc cam gần đây nhất là cháu Nguyễn Phan Bảo N. (7 tháng tuổi, ở Thanh Hóa), được chuyển đến Khoa Cấp cứu và chống độc trong tình trạng li bì, nôn trớ, đi ngoài.
Theo lời kể, trước đó 2 tuần, cháu bị viêm loét miệng. Bà nội nghe hàng xóm mách một thầy lang ở gần nhà có bài thuốc cam gia truyền nên đã mua cho cháu bôi và uống. Sau 7 ngày dùng thuốc, cháu xuất hiện nôn trớ, đi ngoài, co giật, li bì… nên được người nhà đưa đến bệnh viện tỉnh khám và điều trị. Sau đó bé được chuyển tiếp lên Bệnh viện Nhi Trung ương.
Tại bệnh viện, qua khai thác bệnh sử và các biểu hiện lâm sàng, các bác sĩ đã nghĩ đến bệnh nhi bị ngộ độc chì cấp do dùng thuốc cam. Bệnh nhi được lấy mẫu máu định lượng nồng độ chì. Kết quả nồng độ chì trong máu lên đến 384.2 microgam/dL (mức cho phép là >10 microgram/dL).
Mẫu thuốc cam bé N. sử dụng do người nhà bệnh nhân cung cấp
Trực tiếp điều trị cho bé N., bác sĩ Đinh Thị Hồng - Khoa Cấp cứu và Chống độc cho biết, bệnh nhi bị hội chứng não cấp do ngộ độc chì mức độ nặng, ngoài ra còn có tổn thương gan (xét nghiệm men gan tăng rất cao), thiếu máu nặng phải truyền máu.
Hiện tại, sau hơn 2 tuần điều trị bằng thuốc thải chì đặc hiệu, bệnh nhi đã có những tiến triển rõ ràng, xét nghiệm máu cho thấy nồng độ chì đã giảm nhiều. Việc thải độc chì sẽ vẫn phải tiếp tục sau khi bệnh nhi được xuất viện.
Trước đó, Bệnh viện Nhi Trung ương cũng đã điều trị cho bé Nguyễn Duy L. (4 tháng tuổi, Hà Nội) nhập viện trong tình trạng bị nôn, đau bụng, ho… Gia đình cho biết, do bé bị nấm miệng, người nhà đã mua thuốc cam ở chợ về để đánh tưa lưỡi cho con hàng ngày. 4 ngày sau, bé ho, đau bụng kèm theo nôn liên tục, gia đình vội đưa con vào bệnh viện để cấp cứu. Kết quả xét ngiệm máu cho thấy bé bị ngộ độc chì nặng.
Theo TS Lê Ngọc Duy - Trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương, mặc dù đã được khuyến cáo rất nhiều, nhưng năm nào các bác sĩ vẫn phải tiếp nhận không ít các trường hợp ngộ độc chì do dùng thuốc cam với những hậu quả rất đau lòng.
TS Duy cho biết, chì là chất rất độc hại cho sức khỏe, gây tổn thương trên nhiều cơ quan như thần kinh, huyết học, gan, thận, dạ dày-đường ruột, tim mạch,… Khi xâm nhập cơ thể, kim loại này sẽ được hấp thu vào máu, từ đó phân tán vào các mô trong cơ thể đặc biệt là xương, chì từ xương sau đó sẽ giải phóng từ từ vào máu gây ngộ độc kéo dài.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ em ngộ độc chì như tiếp xúc với môi trường ô nhiễm từ các khu công nghiệp, nguồn nước nhiễm chì, sơn tường, xăng dầu nhiễm chì, hoặc sử dụng đồ chơi bằng nhựa có sơn chì. Các loại thuốc nam được dân gian gọi là thuốc cam không rõ nguồn gốc dùng để bôi, uống cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ra nhiều trường hợp ngộ độc. Do phần lớn trẻ bị nhiễm độc không có biểu hiện điển hình, nên nhiều gia đình thường chủ quan khi sử dụng thuốc.
TS Duy khuyến cáo, để tránh nhiễm độc chì cho trẻ, các bậc phụ huynh không nên tự ý dùng các loại thuốc, nhất là thuốc cam, thuốc nam không rõ nguồn gốc, không có giấy phép kinh doanh.
Gia đình cũng cần thực hiện tốt vệ sinh cá nhân cho trẻ như rửa tay, cắt móng tay, không đưa tay và mọi vật lên miệng. Vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, hạn chế để trẻ nhỏ tiếp xúc với đồ chơi không rõ nguồn gốc xuất xứ có thể nhiễm chì và các kim loại nặng khác. Nếu trẻ có biểu hiện bất thường, nên đưa trẻ đi khám tại các cơ sở y tế để được xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.