Với thực trạng sử dụng sách giáo khoa như vừa qua thì việc lãng phí là có thật”, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ thừa nhận tại buổi chất vấn ngày 1/1.
Bộ trưởng Nhạ thừa nhận lãng phí sách là có thật
Trả lời câu hỏi mà đại biểu Huỳnh Thanh Cảnh (đoàn Bình Thuận) đặt ra, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ cho biết: “Với thực trạng sử dụng sách giáo khoa như vừa qua thì việc lãng phí là có thật”. Bộ trưởng Nhạ cũng cho biết có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng lãng phí sách giáo khoa, song trước hết là do việc thiết kế sách giáo khoa hiện hành còn có nhiều các dạng bài tập khiến các học sinh viết, vẽ trực tiếp vào sách giáo khoa dẫn đến không sử dụng được nhiều lần, gây lãng phí. Mặc dù việc thiết kế này mang tính chuyên môn và các tác giả đã tiếp thu kinh nghiệm quốc tế nhưng trong hoàn cảnh nước ta còn nghèo thì chưa phù hợp và còn gây ra sự lãng phí.
Ảnh minh họa. Hải Nam.
“Với trách nhiệm của mình, Bộ GD-ĐT đã đưa ra các giải pháp nhằm hạn chế sự lãng phí trong một số sách giáo khoa đã có nội dung, hướng dẫn cho các thầy giáo và học sinh không viết kết quả vào sách giáo khoa, Bộ đã tổ chức tập huấn cho giáo viên và hướng dẫn học sinh sử dụng sách giáo khoa để tiết kiệm được bền lâu. Tuy nhiên, thì hiệu quả của các giải pháp này còn hạn chế và với trách nhiệm của Bộ trưởng, tôi xin nhận trách nhiệm về việc này”, Bộ trưởng Nhạ nhận trách nhiệm.
Để khắc phục tình trạng lãng phí đó, gần đây, Bộ GD-ĐT đã tiếp thu, ban hành Chỉ thị 3798 chỉ đạo các Sở GD-ĐT, các cơ sở giáo dục để tiếp tục hướng dẫn, sử dụng tiết kiệm sách giáo khoa và hướng dẫn học sinh biết giữ gìn sách giáo khoa.
“Tới đây, khi biên soạn sách giáo khoa mới, Bộ GD-ĐT sẽ yêu cầu các nhà xuất bản thiết kế các dạng bài tập trong sách giáo khoa theo hướng hạn chế viết trực tiếp, vẽ vào sách giáo khoa, Bộ GD-ĐT cũng đề nghị các trường phát động phong trào giữ gìn sách giáo khoa, đặc biệt là giải pháp quyên góp xây dựng thư viện sách giáo khoa để cho các học sinh, sinh viên có thể sử dụng miễn phí. Đây cũng là kinh nghiệm của nhiều nước và có thể hỗ trợ các vùng khó khăn”, Bộ trưởng Nhạ cho biết.
Bộ GD-ĐT yêu cầu các nhà xuất bản thiết kế các dạng bài tập trong sách giáo khoa theo hướng hạn chế viết trực tiếp, vẽ vào sách giáo khoa. Ảnh Hải Nam.
Nếu bộ trưởng chịu lắng nghe sớm thì đã không lãng phí nhiều như thế
Trước phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ về vấn đề lãng phí sách giáo khoa được các đại biểu quốc hội đưa ra. Chia sẻ bên lề quốc hội, bà Nguyễn Thanh Hải – Trưởng ban Dân nguyện cho hay: “Chuyện lãng phí sách giáo khoa không phải ra một chỉ thị không viết, không vẽ vào trong sách là giải quyết triệt để vấn đề. Cái quan trọng là sách giáo khoa mới phải thiết kế làm sao không thể viết vào, thế nhưng vấn đề ở đây phải truy ngược lại là việc viết, vẽ này là 16 năm rồi tại sao không giải quyết? Có những đại biểu quốc hội đã phản ánh, đã có những trao đổi, đã chất vấn từ năm 2005. Ở đây có phải tìm trách nhiệm, tìm sự lãnh đạo, chỉ đạo điều hành quản lý như thế nào. Người dân biết lãng phí, xã hội, phụ huynh, học sinh biết lãng phí, tại sao người quản lý lại bảo là không lãng phí và chưa giả quyết?”.
Theo bà Hải, những phiên chất vấn, rà soát như thế này cũng là một cái xới xáo lên đồng thời lần này cũng cho thấy vấn đề sách giáo khoa được Bộ GD-ĐT làm hết sức quyết liệt. Bộ trưởng trưởng hôm nay đã trả lời đại biểu Huỳnh Thanh Cảnh (đoàn Bình Thuận) và tôi cũng theo dõi vấn đề này, tôi cũng thấy đã trả lời và nhận trách nhiệm và cũng khẳng định trong cái mới sẽ thiết kế làm sao giữ gìn sách giáo khoa được sử dụng nhiều lần hơn. Đó là một biện pháp mà theo tôi thấy nếu được thực hiện quyết liệt từ những thời gian trước thì đã chặn được việc ấy trong một thời gian dài.
"Một năm lãng phí 1000 tỷ, ở đây lãng phí là lãng phí chung của xã hội, chưa nói đến bao nhiêu cánh rừng bị phá để làm giấy. Từ việc rừng phá thì sinh ra bão lũ, đủ các thứ. Sự nguy hại đó, tôi cho rằng sự vào cuộc quyết liệt kỳ này của Bộ GD-ĐT về sách giáo khoa sẽ dẫn tới một kết quả tốt. Tôi chỉ tiếc rằng sự quyết liệt đó lẽ ra phải diễn ra sớm hơn, lắng nghe cử tri, lắng nghe Quốc hội thì có phải đã có kết quả tốt hơn nhiều", bà Hải nhấn mạnh.