Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho ngư dân Cần Thơ thông qua phiên tòa giả định chống khai thác IUU

Dự chương trình có: Ông Trần Quốc Vũ - Thành ủy viên, Phó Chủ tịch HĐND TP Cần Thơ; ông Lê Nguyễn Sinh Nhựt - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Cần Thơ; ông Đồng Hoàng Dũng - Chánh Văn phòng HĐND TP Cần Thơ; Trung tá Nguyễn Thanh Phong - Phó Phòng nghiệp vụ Bộ đội Biên phòng thành phố Cần Thơ; bà Quách Thị Bình - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ; ông Nguyễn Thanh Liêm - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Vĩnh Châu.

Về phía Ban tổ chức có: Ông Lê Thanh Vũ - Phó Chánh án TAND thành phố Cần Thơ; ông Bùi Xuân Thao – Trưởng phòng Phóng viên Báo Công lý; Đại tá Phạm Viết Huân – Trưởng phòng Pháp luật, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4;

Cùng tham dự còn có đại biểu đại diện BCH BĐBP Cần Thơ, TAQS khu vực Quân khu 9, đại diện cấp ủy, chính quyền các xã, phường cùng hơn 300 bà con ngư dân trên địa bàn phường Vĩnh Châu, xã Lai Hòa và xã Vĩnh Hải.

Phát biểu khai mạc chương trình, ông Bùi Xuân Thao – Trưởng phòng Phóng viên Báo Công lý cho biết, ngày 23/10/2017, Ủy ban châu Âu (EC) đã rút “thẻ vàng” đối với thủy sản Việt Nam.

Từ thời điểm đó đến nay, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, công tác chống khai thác IUU trên cả nước đã đạt nhiều kết quả quan trọng.

Dự kiến cuối tháng 11 năm 2025, Đoàn Thanh tra EC sang làm việc tại Việt Nam lần thứ 5, để kiểm tra, xem xét việc gỡ bỏ “Thẻ vàng” của EC đối với thủy sản của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Châu Âu. Đây là dịp đặc biệt quan trọng để Việt Nam chứng minh những nỗ lực không ngừng nghỉ trong những năm qua trong công tác chống khai thác IUU.

Tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 10/4/2024 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác chống khai thác IUU và phát triển bền vững ngành thủy sản; các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, đặc biệt là Tháng cao điểm chống khai thác IUU từ 15/10/2025 – 15/11/2025 do Thủ tướng Chính phủ phát động;

Đồng thời tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền chống khai thác IUU, Báo Công lý – Cơ quan ngôn luận của TANDTC, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4, TAND thành phố Cần Thơ, cùng cấp ủy, chính quyền địa phương phối hợp tổ chức phiên tòa giả định tuyên truyền pháp luật về chống khai thác IUU cho cán bộ, nhân dân trên địa bàn.

Thông qua chương trình, Ban tổ chức mong muốn các cơ quan chức năng, đặc biệt là bà con ngư dân nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các tập thể, cá nhân, phát huy sức mạnh tổng hợp trong công tác phòng, chống khai thác IUU. Từ đó đóng góp tích cực làm tốt công tác chuẩn bị phục vụ Đoàn Thanh tra EC sang làm việc tại Việt Nam lần thứ 5.

Phiên tòa giả định tại phường Vĩnh Châu, TP Cần Thơ có nội dung như sau: Với ý định qua vùng biển của nước C để khai thác thủy sản trái phép, Trần Văn Khánh đã chỉ đạo cho Dương Minh Hiền và những người khác lên 02 tàu có số hiệu CT 005-TS, CT 006-TS đi qua vùng biển nước ngoài khai thác thủy sản trái phép.

Khi đến khu vực X2o vĩ Bắc, Y2o kinh Đông, Khánh yêu cầu Hiền chỉ đạo cho ngư phủ tháo gỡ 02 thiết bị giám sát hành trình (hộp đen) gửi cho Trương Văn Sang. Các bị cáo tháo gỡ thiết bị giám sát hành trình lúc 01 giờ ngày 12/9/2024, đến khi bị bắt quả tang lúc 04 giờ ngày 17/9/2024, tổng thời gian các bị cáo tháo gỡ thiết bị giám sát hành trình là 05 ngày 03 giờ, tương đương 123 giờ.

Sau khi tháo gửi các thiết bị giám sát hành trình trên hai tàu cá, Khánh chỉ đạo cho Hiền điều khiển cho hai tàu đi đến khu vực Zo của nước C thả cào khai thác thủy sản. Khi khai thác được khoảng 05 ngày, thì hai tàu cá của Khánh bị lực lượng Hải quân nước C tuần tra, phát hiện và đưa về giam giữ tại Trại B của nước C.

Tại phiên tòa, cũng như quá trình điều tra, hai bị cáo Trần Văn Khánh và Dương Minh Hiền thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, mong muốn HĐXX giảm nhẹ để sớm trở về gia đình.

Theo nhận định của HĐXX, hành vi của các bị cáo đã xâm hại đến các quy định của Nhà nước về bảo đảm trật tự quản lý hành chính trong lĩnh vực quản lý dân cư, quản lý hoạt động xuất, nhập cảnh, xâm phạm an ninh đối nội và đối ngoại của Nhà nước Việt Nam, làm giảm hiệu quả và hiệu lực quản lý hành chính Nhà nước trong lĩnh vực xuất cảnh, nhập cảnh.

Đồng thời, hành vi này của các bị cáo cũng đã làm ảnh hưởng đến an ninh, trật tự trên biển, ảnh hưởng đến việc chống khai thác thuỷ sản bất hợp pháp, không khai báo, không theo quy định (IUU).

Vì vậy, cần thiết có mức hình phạt nghiêm, nhằm đảm bảo tính răn đe, giáo dục cải tạo bị cáo và phòng ngừa chung cho toàn xã hội; góp phần cho việc đấu tranh phòng chống tội phạm trong lĩnh vực xuất nhập cảnh và khai thác thủy sản trên vùng biển.

Kết thúc phiên tòa, HĐXX đã tuyên phạt bị cáo Trần Văn Khánh 10 năm tù và Dương Minh Hiền 8 năm tù về tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép” và tội “Gây rối loạn hoạt động của phương tiện điện tử”.

Sau khi kết thúc phiên tòa, Ban tổ chức đã tổ chức buổi tọa đàm pháp luật về chống khai thác IUU.

Tại đây, bà con ngư dân trên địa bàn đã đặt ra những thắc mắc, câu hỏi liên quan đến công tác chống IUU và đã được đại diện các cơ quan chức năng trao đổi, giải đáp, làm rõ.

Ông Lê Văn Bắc (SN 1969, phường Vĩnh Châu) chia sẻ: “Gia đình tôi có người đi theo ghe biển của Cà Mau, phiên tòa này thật sự đem lại nhiều lợi ích cho tôi. Vì trước đây tôi chưa hiểu rõ đánh bắt sai quy định là như thế nào, hôm nay đến xem phiên tòa xét xử tôi mới hiểu thêm, tôi còn được nghe tư vấn thêm về luật đánh bắt nhất là việc sử dụng các thiết bị định vị của ghe tàu. Tôi sẽ đem những điều này về tuyên truyền cho người nhà người thân đi ghe biển để biết, tránh đánh bắt sai trái quy định của pháp luật”.

Cùng tham dự phiên tòa, bà Thạch Thị Hạnh ( SN 1967, xã Lai Hoà) cho biết: "Chúng tôi là ngư dân, ít chữ nên nhờ phiên tòa làm tôi hiểu nhiều hơn về pháp luật hơn là xem thông tin trên giấy, trên tờ rơi. Tôi có con đi theo ghe tàu đánh bắt. Xem phiên tòa tôi hiểu và cũng sợ con mình có ngày đánh bắt sai quy định nên tôi sẽ đem những điều tôi hiểu biết được trong hom nay về tuyên truyền cho con mình và bà con hàng xóm có người đi ghe tàu đánh bắt xa bờ để tránh việc đánh bắt phạm pháp và bị tù tội”.

Đánh giá về chương trình, ông Lê Thanh Vũ - Phó Chánh án TAND TP Cần Thơ cho biết, phiên tòa giả định hôm nay được TAND khu vực 8 - Cần Thơ và các cơ quan phối hợp tổ chức thực hiện đúng chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật Nhà nước; đảm bảo chất lượng về chuyên môn pháp lý, góp phần nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trên địa bàn thành phố.

Các ngư dân tham dự đều hưởng ứng và đồng tình về hình thức tuyên truyền về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định thông qua phiên tòa giả định, cam kết thực hiện đúng quy định của pháp luật liên quan đến công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định và sẽ tiếp tục tuyên truyền lại cho người thân, gia đình và các ngư dân đánh bắt thủy sản tại địa phương.

Trong thời gian tới, TAND thành phố Cần Thơ sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ, đổi mới mạnh mẽ hơn nữa trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho ngư dân và cộng đồng bằng nhiều hình thức. Nhân rộng mô hình “Phiên tòa giả định” tại các xã, phường ven biển, gắn với các chuyên đề thực tế, dễ hiểu, dễ nhớ. Đồng thời, thực hiện các giải pháp để nâng cao chất lượng xét xử nói chung và các vụ án liên quan đến khai thác IUU, đảm bảo nghiêm minh, đúng pháp luật, có tính răn đe và giáo dục cao.

Dịp này, Ban tổ chức đã trao tặng 15 phần quà cho 15 ngư dân trên địa bàn.

Tại phiên tòa, Bộ Tư lệnh Vùng cảnh sát biển 4 kết hợp phát tờ rơi, tài liệu tuyên truyền, hướng dẫn người dân quét mã QR tra cứu quy định pháp luật về chống khai thác IUU.