Cái giá của việc Nga ngừng các chuyến bay tới Ai Cập

Trang mạng “BloombergView” mới đây đăng bài viết của tác giả Leonid Bershidsky về hệ quả của việc Nga ngừng các chuyến bay tới Ai Cập. Theo tác giả, quyết định này của Nga có khả năng sẽ làm tổn hại nặng nề tới ngành du lịch vốn đang khó khăn của Ai Cập và cũng là một dấu hiệu ảm đạm cho nước Nga. Ai Cập là địa chỉ du lịch ưa thích nhất đối với du khách Nga và họ sẽ khó khăn trong việc tìm một nơi thay thế vì sự can dự của Nga vào cuộc chiến ở Syria đồng nghĩa với việc các nơi khác ở khu vực Trung Đông, Bắc Phi có thể cũng không còn an toàn. 

Tất cả các chuyến bay du lịch và thương mại của Nga bị cấm bay sang Ai Cập. Ảnh minh họa: Irishmirror

Quan điểm và chính sách kinh tế của Tổng thống Vladimir Putin về cơ bản theo chủ nghĩa biệt lập, nhưng ông không bao giờ chủ ý làm bất cứ điều gì cản trở ngành du lịch. Một trong những thành tựu lớn của ông Putin cũng chính là việc nhiều người Nga có khả năng đi du lịch nước ngoài một hoặc hai lần trong năm. Mặc dù người tiền nhiệm của ông là cựu Tổng thống Boris Yeltsin chính là người có công mở cửa biên giới nhưng phải đến thời Tổng thống Putin thì hầu hết mọi người mới có điều kiện đi du lịch. Kể từ năm 2009, con số người Nga đi du lịch nước ngoài đã liên tục tăng mạnh và đến năm 2013 đã lên tới 18,3 triệu người, so với 4,2 triệu người năm 2000. Chính sách đối ngoại và giá dầu giảm đã làm đảo lộn sự tăng trưởng đó. Năm 2014, số lượng chuyến du lịch nước ngoài giảm 4% chủ yếu do cuộc khủng hoảng ở Ukraine và những căng thẳng với châu Âu, và đà sụt giảm này vẫn tiếp tục do sự suy thoái kinh tế của Nga trầm trọng hơn trong năm nay. 

Người Nga thích đi du lịch tới Ai Cập vì các lí do: Người dân thân thiện, miễn visa và chi phí rẻ - một chuyến du lịch cả tuần tối thiểu chỉ khoảng 500 USD bao gồm cả vé máy bay – và còn có cả các chương trình tắm biển đúng dịp mùa Đông của Nga. Ai Cập cạnh tranh với Thổ Nhĩ Kỳ cho vị trí đứng đầu danh sách các điểm du lịch ưa thích nhất của người Nga. Vương quốc Anh là quốc gia đầu tiên ngừng các chuyến bay đến thành phố Sharm el-Sheikh sau khi xuất hiện thông tin cho rằng chiếc máy bay của Nga bị rơi ở Sinai hôm 31/10 là do bị đặt bom. Nhưng các máy bay của Anh vẫn tiếp tục chở khách tới khu du lịch lớn khác của Ai Cập là Hurgada.

Thực ra, Ai Cập đã mất đi sức hấp dẫn đối với du khách Anh kể từ sự kiện “Mùa Xuân Arập” năm 2011 với việc chỉ có khoảng 296.000 du khách của Anh tới Ai Cập năm 2014, chiếm 0,4% tổng số khách nước ngoài và giảm hơn một nửa so với năm 2010. Trong khi đó, có đến gần 3 triệu người Nga tới Ai Cập năm 2014, chiếm đến 7% tổng số du khách quốc tế tới Ai Cập. Đến nay, Chính phủ Nga đã dừng tất cả các chuyến bay đến cả Sharm el-Sheikh và Hurgada và Thủ tướng Dmitri Medvedev nói rằng các chuyến bay này sẽ không sớm nối lại. Ông Medvedev nói: “Sẽ phải mất một thời gian để đảm bảo an ninh cho một kỳ nghỉ ở Ai Cập. Chúng ta không nên kỳ vọng các chuyến bay sẽ sớm được nối lại”. 

Khách du lịch thăm Ai Cập. Ảnh: Alborsanews.com.

Các lệnh cấm bay này cũng sẽ gây thiệt hại nặng cho Ai Cập khi nước này có thể mất đến 70% lượng khách quốc tế và một phần lớn trong số 14% lượng ngoại tệ mà ngành du lịch mang lại. Chính phủ Ai Cập sẽ cố gắng làm cho các sân bay giống với sân bay quốc tế Ben Gurion nổi tiếng là nghiêm ngặt của Israel nhưng điều đó sẽ vẫn chưa đủ đối với Nga, nước sẽ cần đến một sự an toàn hơn. Trong khi Nga đang chiến đấu chống các phần tử Hồi giáo cực đoan ở Syria thì không thể loại trừ các hành động khủng bố mới. Ở Ai Cập cũng đã từng xảy ra các vụ tấn công nhằm vào khách du lịch trong các năm 1997, 2004 và 2005 làm hàng trăm người thiệt mạng. Người Nga hiện nay đang là các mục tiêu hàng đầu do sự can thiệp của Nga vào Syria để trợ giúp Tổng thống Bashar al-Assad. Điều này có nghĩa là hầu hết người Nga sẽ có ít điểm đến an toàn trong mùa Đông này.

Ngoài khu vực Trung Đông, du lịch biển vào thời điểm này chỉ có thể thực hiện ở Đông Nam Á hoặc vùng Caribean nhưng những nơi đó là quá tốn kém đối với những người Nga đang bị ảnh hưởng bởi sự mất giá của đồng rubble. Ngành du lịch của Nga sẽ gặp những tổn thất lớn vì theo Hiệp hội các tổ chức du lịch Nga, có khoảng 140.000 sản phẩm du lịch trọn gói tới Ai Cập đã được bán cho mùa Đông này. Thủ tướng Medvedev đã phải chỉ thị cho các cơ quan Chính phủ xem xét hỗ trợ tài chính cho các công ty lữ hành. 

Chính Điện Kremlin cũng có một mối nguy lớn. Người Nga sẽ tức giận ông Putin vì đã tham gia một cuộc chiến ở nước ngoài dẫn đến sự hy sinh và thiệt thòi của một số người dân khi họ không thể tới một nơi mà họ thích, hay họ sẽ tập hợp đằng sau Chính phủ, đòi trả thù những kẻ khủng bố? Có vẻ trường hợp sau dễ xảy ra hơn vì công cụ tuyên truyền của Điện Kremlin đang làm việc tốt.

Trong chương trình Vesti Nedeli hôm 8/11, một chương trình bình luận tin tức hàng tuần được yêu thích nhất trên kênh truyền hình nhà nước Nga, nhà phân tích Dmitry Kiselyov cho rằng chiếc máy bay này có thể bị khủng bố bởi chiến dịch chống Nhà nước Hồi giáo (IS) của Nga có hiệu quả hơn nhiều so với những gì liên minh phương Tây làm được trong hai năm qua. Nhà phân tích này thậm chí còn cho rằng, Mỹ có thể đã có một thỏa thuận với các phần tử Hồi giáo cực đoan về việc tấn công máy bay của Nga chứ không phải các máy bay của phương Tây. Điện Kremlin có thể sẽ đẩy mạnh chiến dịch không kích ở Syria và điều này có thể sẽ nhận được nhiều sự ủng hộ hơn từ dân chúng Nga.