Ca khúc như một khúc tri ân da diết dành cho quê hương, đất mẹ, hòa trong dòng cảm xúc thiêng liêng của những ngày tháng Tư lịch sử.
Hướng tới dịp kỷ niệm trọng đại 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025), nhạc sĩ Nguyễn Thành Trung đã giới thiệu đến công chúng yêu nhạc tác phẩm trữ tình dân ca mới mang tên “Đất ơi nở hoa”. Ca khúc là lời tri ân sâu sắc của nhạc sĩ với quê hương, đất nước, với mẹ – người đã nuôi dưỡng tâm hồn anh qua những ngày tháng Tư lịch sử đầy cảm xúc thương yêu và tự hào.
Tác phẩm được thể hiện bởi NSƯT Hoàng Tùng – người đã nhiều lần cộng tác ăn ý với nhạc sĩ Nguyễn Thành Trung, dưới bàn tay phối khí của nhạc sĩ Đức Thụy. Ca khúc dẫn dắt người nghe trở về miền ký ức, về với mẹ, với vùng đất thiêng, nơi chôn nhau cắt rốn. Ở đó, “Đất ơi nở hoa” vang lên như bản hòa ca giữa quá khứ và hiện tại, giữa ký ức dân tộc và khát vọng tương lai.
Vốn là nhạc sĩ thành công với nhiều thể loại từ dân gian đương đại đến nhạc trữ tình, nhạc trẻ, Nguyễn Thành Trung luôn dành một vị trí đặc biệt cho cảm hứng về quê hương, đất nước. Với anh, âm nhạc là phương tiện để nói lời yêu thương, để tri ân và kể những câu chuyện đẹp về văn hóa, con người Việt Nam. “Đất ơi nở hoa” là một trong những bản nhạc chan chứa tình cảm như thế, nơi nhạc sĩ gửi gắm tiếng lòng dành cho đất mẹ, cho những giá trị văn hóa đã nuôi dưỡng anh từ tấm bé.
Cấu trúc bài hát được chia làm bốn đoạn rõ rệt. Mở đầu là những hình ảnh biểu tượng văn hóa như tiếng đàn bầu, câu dân ca, bát nước cơm… thể hiện sự gắn bó máu thịt với cội nguồn. Đoạn chuyển tiếp gợi nhớ tuổi thơ qua hình ảnh người mẹ tảo tần, những nụ cười trẻ thơ. Đến đoạn cao trào, không khí bài hát trở nên rộn ràng, náo nức, ca ngợi tinh thần đoàn kết và sức sống dân tộc. Kết bài là sự bùng nổ cảm xúc với điệp ngữ “ta yêu đất nước”, như một lời khẳng định cho niềm tin và hi vọng vào tương lai tươi sáng của đất nước đang nở hoa.
Với chất liệu dân ca và giai điệu ngũ cung đặc trưng, “Đất ơi nở hoa” vang lên vừa mộc mạc, gần gũi vừa sâu lắng, đầy chất thơ. Phần lớn câu nhạc mang tiết tấu đơn giản, mềm mại, gợi cảm giác như lời ru, lời kể, đậm chất Bắc Bộ và Trung Bộ. Một số câu sử dụng thủ pháp ngân dài, gợi liên tưởng đến hò, ví giặm – tạo chiều sâu dân tộc trong từng giai điệu.
NSƯT Hoàng Tùng, người từng thể hiện thành công nhiều sáng tác của nhạc sĩ Nguyễn Thành Trung, chia sẻ rằng: anh luôn đồng điệu với cảm xúc của tác giả, đặc biệt khi hát những ca khúc viết về quê hương và gia đình. “Đất ơi nở hoa” không chỉ là một bản nhạc, mà còn là một câu chuyện thấm đẫm tình cảm và niềm tự hào dân tộc.
Chia sẻ về tác phẩm, nhạc sĩ Nguyễn Thành Trung cho biết anh đã đưa vào ca khúc nhiều hình ảnh tượng trưng giàu tính văn hóa như tiếng đàn bầu – âm thanh chỉ với một dây nhưng có thể truyền tải muôn vàn xúc cảm, tượng trưng cho tâm hồn người Việt. Hình ảnh “nở hoa” trong bài hát chính là ẩn dụ cho sự hồi sinh, phát triển và khát vọng sống mãnh liệt của đất nước – một sinh thể biết đối thoại, biết yêu thương và đầy sức sống.
Với “Đất ơi nở hoa”, nhạc sĩ Nguyễn Thành Trung đã vẽ nên một bức tranh sống động về quê hương Việt Nam từ truyền thống đến hiện đại, thể hiện niềm tin vững chắc vào một tương lai tỏa sáng.
Tác phẩm sẽ được chọn trình diễn trong chương trình chính luận nghệ thuật “Khúc ca khải hoàn” do Đài Tiếng nói Việt Nam tổ chức, diễn ra vào 20h00 ngày 25/4/2025 tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Chương trình sẽ được phát thanh trực tiếp trên các kênh VOV1, VOV3 và truyền hình trực tiếp trên kênh VTV2 – Đài Truyền hình Việt Nam. Đây không chỉ là một tiết mục biểu diễn mà còn là lời khẳng định cho sức sống trường tồn của âm nhạc yêu nước trong lòng công chúng Việt Nam.