Thời gian gần đây, tội phạm mua bán người ở Tây Ninh tuy đã được kiềm chế nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều phức tạp.
Khác với những năm trước, các đối tượng bây giờ ít hoạt động đơn lẻ mà tổ chức thành đường dây, dùng nhiều chiêu trò như giả đưa người đi lao động nước ngoài trái phép thông qua hình thức tuyển dụng để đưa trái phép sang Trung Quốc, Thái Lan và một số nước trong khu vực... rồi bán cho các cơ sở sản xuất để bóc lột sức lao động hoặc bán cho các động mại dâm.
Giăng “bẫy” khắp các buôn làng
Tây Ninh có đường biên giới dài 220 km với 2 cửa khẩu quốc tế là Mộc Bài và Xa Mát cùng với nhiều đường mòn, lối mở nên là điều kiện thuận lợi để tỉnh phát triển kinh tế, xã hội và thông thương với các nước trong khu vực. Tuy nhiên, những yếu tố trên cũng vô tình biến Tây Ninh thành địa bàn để tội phạm nói chung, trong đó có tội phạm mua bán người lợi dụng hoạt động.
Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tỉnh Tây Ninh, tính từ ngày 16/11/2015 đến 15/5/2018, tội phạm mua bán người trên địa bàn tỉnh Tây Ninh vẫn diễn biến phức tạp. Đối tượng lợi dụng sự nhẹ dạ cả tin, mất cảnh giác của người dân, lợi dụng tình trạng khó khăn về kinh tế, thiếu việc làm, dân trí ở một số nơi, nhất là vùng nông thôn, biên giới còn thấp... để dụ dỗ nhiều người (chủ yếu là phụ nữ) đưa ra nước ngoài bán.
Cụ thể, trong giai đoạn từ 2016 - 2018, trên địa bàn tỉnh Tây Ninh đã có 91 nạn nhân bị lừa gạt đưa đi bán; trong đó, 23 nạn nhân đã được lực lượng Công an trực tiếp giải cứu, 53 nạn nhân tự bỏ trốn khỏi các tụ điểm mại dâm hoặc gia đình bên chồng (đã mua nạn nhân để làm vợ), tìm đường quay trở về Việt Nam. Hiện vẫn còn 15 nạn nhân đang lưu lạc ở nước ngoài.
Trước đó, từ năm 2011 đến 2015, tính trên toàn tỉnh Tây Ninh đã xảy ra 31 vụ mua bán người. Các lực lượng chức năng khác đã bắt 229 đối tượng, khởi tố 144 đối tượng. Các nạn nhân bị bán sang các nước Ả Rập Saudi, Malaysia, Trung Quốc chủ yếu bằng các hình thức dụ dỗ, lừa gạt, sau đó bị bán ra nước ngoài làm vợ bất hợp pháp, bán vào tụ điểm mại dâm, trở thành nạn nhân của các đường dây mua bán nội tạng và bị bóc lột sức lao động.
Vì ham tiền, Hoa (ở giữa) đã đẩy người thân vào lao lý
Các huyện xảy ra tình trạng phụ nữ bị dụ dỗ đi lấy chồng nước ngoài nhiều nhất là Gò Dầu, Tân Biên, Châu Thành và Tân Châu. Trung bình mỗi phụ nữ bị chúng dụ bán ra nước ngoài với giá từ 70-90 triệu đồng. Trừ các chi phí, các đối tượng phạm tội thu lợi từ 20-30 triệu đồng. Đối tượng nạn nhân chúng nhắm vào thường là những phụ nữ nghèo, nhẹ dạ, nông nổi, mong muốn đổi đời một cách nhanh chóng.
Ngoài việc dụ dỗ các cô gái nhẹ dạ với chiêu bài đi nước ngoài để lấy chồng giàu hoặc đi làm việc có thu nhập cao, các đối tượng phạm tội còn thông qua dịch vụ môi giới hôn nhân; cho nhận con nuôi ra nước ngoài. Bọn chúng luôn tỏ ra sốt sắng giúp đỡ các thủ tục, giấy tờ kết hôn, thậm chí còn cho tiền, quà hay cho ứng tiền làm thủ tục… đồng thời không quên xúi giục nạn nhân lôi kéo thêm những “con mồi” khác.
Con “rủ” mẹ vào lao lý
Bọn tội phạm mua bán người ở Tây Ninh thường lợi dụng những địa bàn là vùng nông thôn hay giáp biên để hoạt động. Bởi đó là nơi đồng bào các dân tộc tập trung sinh sống. Trình độ dân trí thấp, nhận thức của người dân còn hạn chế, kinh tế khó khăn, lao động thiếu việc làm nhiều..., đó là những điều kiện hết sức thuận lợi để tội phạm mua bán người lợi dụng để thực hiện hành vi phạm tội.
Đối tượng mà bọn tội phạm thường nhằm vào là những phụ nữ “quá lứa lỡ thì”, những phụ nữ đã từng làm gái bán dâm, số có hoàn cảnh khó khăn, số đua đòi ăn chơi, số mới lớn có tư tưởng thoát ly khỏi công việc lao động nông nghiệp tại địa phương mong muốn tìm kiếm việc làm nhàn hạ, thu nhập cao… sau đó rủ rê, lừa phỉnh rồi bán cho các đối tượng là chủ ở các nhà hàng, nhà nghỉ, karaoke, cà phê, cắt tóc, gội đầu, buộc làm gái bán dâm hoặc bán cho một số là người Việt Nam ở Lào, Thái Lan phục vụ ở các ổ chứa mại dâm. Ngoài ra, những trẻ em không được trông coi cẩn thận cũng là đối tượng mà bọn tội phạm thường bắt cóc bán sang Trung Quốc làm con nuôi cho những gia đình hiếm muộn con cái.
Điều đáng nói là quy mô, tổ chức của bọn tội phạm mua bán người ngày càng tinh vi, quy củ và có chiều hướng lan rộng, thậm chí cái “vòi bạch tuộc” của bọn “săn đầu người” còn vươn ra cả các nước lân cận như Lào, Cam Pu Chia. Có đường dây chỉ trong một thời gian ngắn đã lừa bán 5-7 nạn nhân.
Ngày 26/4/2018 vừa qua, Công an huyện Bến Cầu phối hợp với Phòng Cảnh sát Hình sự, Công an tỉnh Tây Ninh và Cảnh vụ hàng không sân bay Tân Sơn Nhất bắt quả tang Ngô Thị Gái (SN 1974) đang tổ chức đưa 6 phụ nữ quốc tịch Campuchia ra Hà Nội bán sang Trung Quốc. Qua thu thập chứng cứ, cơ quan Công an đã ra lệnh bắt khẩn cấp Ngô Thị Vân (SN 1976), em gái ruột của Gái.
Tại cơ quan điều tra, Vân và Gái khai nhận chúng đã dụ dỗ, hứa hẹn cuộc sống giàu sang ở Trung Quốc với những phụ nữ Campuchia có cuộc sống khó khăn. Nhiều cô gái tin lời, chấp nhận đi theo Vân và Gái với mong muốn thay đổi cuộc đời. Khi tập hợp được một số phụ nữ Campuchia, Vân thuê một người đàn ông đưa các cô sang Việt Nam với tiền công 10 triệu đồng/1 người. Sau đó Vân thuê Gái đưa các phụ nữ đến sân bay ra Hà Nội, rồi theo đường bộ qua Trung Quốc với tiền công 1 triệu đồng 1 người. Riêng các phụ nữ Campuchia, khi chọn để sang Trung Quốc, chúng đưa cho gia đình mỗi người từ 500 đến 1.000 USD.
Đẩy mạnh tuyên truyền mua bán người ở Tây Ninh
Qua công tác điều tra, phá án cho thấy có không ít đối tượng phạm tội mua bán người ở Tây Ninh là các chủ chứa hoạt động mại dâm, hoặc những người trước đây đã bị lừa bán. Sau khi trở về địa phương thường lợi dụng mối quan hệ quen biết hoặc làm ăn trước đó với đối tượng hoạt động trong các ngành nghề kinh doanh có điều kiện ở các trung tâm thành phố, thị xã, các khu du lịch trong nước hoặc ngoài nước để thực hiện hành vi phạm tội, như trường hợp Nguyễn Thị Thanh Hoa (sinh năm 1995, ngụ xã Phước Đông, huyện Gò Dầu, tỉnh Tây Ninh).
Năm 2014, Hoa xuất cảnh lấy chồng và sinh sống tại tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc. Biết được đàn ông ở đây có nhu cầu mua phụ nữ về làm vợ, Hoa liền câu kết với người phụ nữ tên Nhung đang sinh sống tại đây để bán phụ nữ Việt Nam cho đàn ông Trung Quốc. Sau khi thống nhất, Hoa liên lạc và nhờ mẹ ruột của mình là Nguyễn Thị Kiều Oanh (sinh năm 1978, ngụ xã Phước Đông, huyện Gò Dầu, tỉnh Tây Ninh) đi tìm “hàng”. Oanh lại rủ chị chồng là Nguyễn Thị Thanh Hương cùng tham gia.
Bán mỗi một phụ nữ thành công, Nhung sẽ thu được số tiền khoảng 130 triệu đồng Việt Nam, nhưng Nhung chỉ trả cho Hoa 80 triệu đồng/người. Số tiền nhận được Hoa sử dụng cho việc ăn uống và chi phí đi sang Trung Quốc cho các phụ nữ, còn lại gửi về cho Oanh để giao cho gia đình bị hại 30 triệu đồng/người, trả công môi giới cho Hương 10 triệu đồng/người. Khấu trừ mọi khoản, Hoa và Oanh hưởng lợi từ 20-30 triệu đồng/người.
Chỉ trong vòng 2 năm, từ tháng 8/2015 đến ngày 7/2017, Hoa cùng Oanh và Hương đã tuyển chọn, đưa 8 phụ nữ sang bán cho đàn ông Trung Quốc. Trong số 8 nạn nhân thì Oanh tự tuyển chọn và chuyển giao 5 người; còn Hương giới thiệu cho Oanh 3 người. Hoa đã bán 6 người, còn 2 phụ nữ đang chuẩn bị lên xe ôtô để đi ra phía Bắc xuất cảnh sang Trung Quốc thì bị bắt quả tang. Mới đây, TAND tỉnh Tây Ninh đã tuyên phạt Nguyễn Thị Thanh Hoa 8 năm tù, Nguyễn Thị Kiều Oanh 7 năm tù và Nguyễn Thị Thanh Hương 4 năm tù, cùng với tội danh “Mua bán người”.
Cần nâng cao ý thức của người dân
Nhằm phòng chống và đấu tranh với tội phạm mua bán người, trong nhiều năm qua, các lực lượng chức năng của tỉnh Tây Ninh đã rốt ráo vào cuộc, tuy nhiên, nạn mua bán người vẫn diễn biến hết sức phức tạp. Nguyên nhân một phần là do trình độ hiểu biết pháp luật của một bộ phận không nhỏ người dân ở vùng nông thôn còn thấp; nhận thức về tình yêu, hôn nhân và gia đình không đúng đắn, nhắm mắt chạy theo ảo vọng về một cuộc sống huy hoàng mà không cần phải tốn nhiều mồ hôi, công sức, vì thế dễ rơi vào cạm bẫy của bọn buôn người. Khi sự việc xảy ra, do mặc cảm, xấu hổ, nhiều nạn nhân và gia đình họ không chịu báo cho chính quyền địa phương hoặc ngành chức năng biết.
Mặc dù trong thời gian qua, ngành Công an và các ban, ngành, đoàn thể đã tích cực vận động, tuyên truyền, giáo dục người dân nâng cao ý thức cảnh giác về tội phạm mua bán người, các phương tiện thông tin đại chúng cũng thường xuyên đưa tin, cảnh báo về những trường hợp cô dâu Việt Nam bị ngược đãi, bị lạm dụng tình dục, thậm chí bị sát hại ở nước ngoài… thế nhưng nhiều người vẫn không từ bỏ giấc mộng đổi đời bằng các cuộc hôn nhân vì mục đích vật chất.
Trong Hội nghị sơ kết thực hiện Chương trình 130/CP về phòng, chống mua bán người và thực hiện chỉ đạo điểm về phòng, chống mua bán người giai đoạn I (2016 - 2018) do Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tỉnh Tây Ninh tổ chức mới đây, nhiều ý kiến đã cho rằng, muốn nâng cao hiệu quả trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm mua bán người, cần phải triển khai đồng bộ nhiều giải pháp.
Trước hết, cấp ủy, chính quyền cần củng cố hệ thống chính trị cơ sở, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân; đồng thời, có chính sách, biện pháp tạo công ăn, việc làm cho lao động ở những vùng nông thôn, miền núi nhằm hạn chế nguyên nhân, điều kiện nảy sinh tội phạm nói chung, tội phạm mua bán người nói riêng. Phát huy sức mạnh tổng hợp của các ngành, các lực lượng, các đoàn thể xã hội trong phòng, chống tội phạm mua bán người, bắt cóc phụ nữ, trẻ em, góp phần xây dựng môi trường sống lạnh mạnh ở cộng đồng dân cư.
Song song với đó là đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân trong đấu tranh, phòng, chống tội phạm mua bán người, làm cho họ thấy rõ phương thức, thủ đoạn và hậu quả tác hại của tệ nạn buôn bán người, từ đó nâng cao ý thức của người dân, giúp người họ chủ động phòng ngừa và tích cực tham gia đấu tranh, phòng chống tội phạm, biết cách bảo vệ mình.