UBND tỉnh Cà Mau đã ban hành Quyết định số 1544/QĐ-UBND về việc thu hồi gần 7ha đất của Công ty CP Mía đường Tây Nam tại ấp 1, xã Trí Phải, huyện Thới Bình do vi phạm quy định Luật Đất đai năm 2013 và không còn nhu cầu sử dụng đất.
Cụ thể, UBND tỉnh thu hồi khu đất có diện tích 66.644,5m2 (được UBND tỉnh cho thuê tại Quyết định số 103/QĐ-UBND ngày 19/9/2012) và khu đất diện tích 2.356m2 (được Chủ tịch UBND tỉnh cho thuê tại Quyết định số 274-QĐ/CTUB ngày 2/4/1997) do Công ty CP Mía đường Tây Nam đang quản lý, sử dụng.
Lý do thu hồi là do Công ty CP Mía đường Tây Nam sử dụng đất vi phạm pháp luật, vi phạm điểm I, khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai năm 2013 và không còn nhu cầu sử dụng theo điểm a khoản 1 Điều 65 Luật Đất đai năm 2013.
Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau chỉ đạo Sở TN&MT chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị có liên quan triển khai quyết định này. Đồng thời, chỉ đạo Văn phòng Đăng ký đất đai trực thuộc thực hiện cập nhật, chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính, thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (nếu có) theo đúng quy định.
Cục Thuế tỉnh tổ chức thực hiện việc thu tiền thuê đất, truy thu tiền thuê đất, tiền chậm nộp (nếu có) đối với Công ty CP Mía đường Tây Nam theo quy định. Giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh trực thuộc Sở TN&MT quản lý chặt chẽ quỹ đất đã thu hồi nêu trên.
Các sở ngành, địa phương, đơn vị có liên quan theo chức năng ngành, lĩnh vực quản lý, rà soát, xử lý các vấn đề khác liên quan đến việc thu hồi đất nêu trên, theo thẩm quyền, quy định.
Trước đó, Sở TN&MT tỉnh Cà Mau đã ban hành Kết luận thanh tra số 02/KL-STNMT việc chấp hành pháp luật đất đai của Công ty CP Mía đường Tây Nam khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng Nhà máy Đường Thới Bình tại ấp 1, xã Trí Phải, huyện Thới Bình.
Quá trình thanh tra cho thấy, về hồ sơ pháp lý, ngày 6/9/1996, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 616/TTg về việc cho Nhà máy Đường Thới Bình thuê đất để sử dụng vào mục đích xây dựng nhà máy sản xuất đường.
Ngày 25/2/1998, Sở Địa chính ký hợp đồng thuê đất cho Nhà máy Đường Thới Bình thuê 76.905m2 đất tại xã Trí Phải, huyện Thới Bình để sử dụng vào mục đích xây dựng nhà máy sản xuất đường.
Ngày 19/9/2012, UBND tỉnh ban hành quyết định thu hồi GCNQSDĐ đối với Nhà máy Đường Thới Bình. Lý do thu hồi vì Nhà máy Đường Thới Bình đã chuyển đổi thành Công ty CP Mía đường Cà Mau và chuyển đổi thành Công ty CP Mía đường Tây Nam.
Ngày 19/9/2012, UBND tỉnh ban hành quyết định cho Công ty CP Mía đường Tây Nam thuê đất tại ấp 1, xã Trí Phải, huyện Thới Bình. Theo đó, diện tích cho thuê là hơn 6,66ha, mục đích xây dựng Nhà máy Đường Thới Bình.
Do tình hình thị trường nguyên liệu và tiêu thụ suy giảm, ngày 5/12/2017, Công ty CP Mía đường Tây Nam đã thông báo về việc ngừng hoạt động sản xuất, kinh doanh. Năm 2018, đơn vị này đã tháo dỡ nhà xưởng, bán thanh lý máy móc, thiết bị trả nợ và chi trả trợ cấp cho người lao động… Làm việc với đoàn thanh tra, Công ty CP Mía đường Tây Nam xác nhận không còn nhu cầu sử dụng đất đối với phần diện tích hơn 6,66ha.
Đối với khu đất rộng hơn 2.300m2 được UBND tỉnh cho Nhà máy Đường Thới Bình thuê sử dụng làm bãi tập kết vật tư, thiết bị xây dựng nhà máy và sản xuất đường vào năm 1997, sau khi hoàn thành công trình xây dựng Nhà máy Đường Thới Bình, nhà máy đã sử dụng phần đất này để xây dựng khu tập thể 28 căn cho công nhân ở.
Năm 2009, Nhà máy Đường Thới Bình bàn giao lại cho Công ty CP Mía đường Cà Mau dãy tập thể nhà công nhân… Hiện nay, còn 6 hộ (nguyên là cán bộ của công ty) đang ở trên khu đất hơn 2.300m2 thuộc quyền quản lý của công ty…
Theo Sở TN&MT, Công ty CP Mía đường Tây Nam không còn nhu cầu sử dụng đối với 2 thửa đất nêu trên. Việc công ty kiến nghị cấp thẩm quyền xem xét cho 6 hộ (nguyên là cán bộ của công ty) được thuê lại phần diện tích đang sử dụng để giải quyết khó khăn tạm thời là không có cơ sở xem xét…
Từ kết quả thanh tra, Sở TN&MT kiến nghị UBND tỉnh Cà Mau chỉ đạo Sở TN&MT tham mưu UBND tỉnh ban hành quyết định thu hồi thửa đất 01 với diện tích hơn 6,66ha do đơn vị này vi phạm quy định tại điểm i khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai năm 2013 và không còn nhu cầu sử dụng đất theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 65 Luật Đất đai năm 2013 và thu hồi thửa đất 2 với diện tích hơn 2.300m2 do công ty không còn nhu cầu sử dụng đất theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 65 Luật Đất đai năm 2013 (thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất). Giao toàn bộ 2 thửa đất này cho Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh quản lý theo quy định.
Sở TN&MT cũng kiến nghị UBND tỉnh yêu cầu Công ty CP Mía đường Tây Nam có trách nhiệm tự tháo dỡ, di dời công trình, vật kiến trúc do công ty đã đầu tư trên hai khu đất; thông báo đến 6 hộ (đang ở tại dãy nhà tập thể của công ty và tự xây cất nhà trên khu đất thuộc thửa đất số 2) phải tự tháo dỡ, di dời công trình, vật kiến trúc trên đất, trả lại mặt bằng cho công ty để bàn giao cho Nhà nước (thời gian thực hiện chậm nhất đến tháng 12 năm 2023).