Công bố dự án thế chấp ngân hàng: Cần minh bạch và đầy đủ hơn

TP Hồ Chí Minh công bố danh sách 77 dự án nhà ở và Hà Nội công bố 34 dự án đang thế chấp ngân hàng. Thông tin đưa ra tác động ngay lập tức thị trường bất động sản khi nhiều khách hàng đã tạm dừng việc mua nhà để cân nhắc, tránh rủi ro. Một số doanh nghiệp cũng lên tiếng về những phản ứng của khách hàng trước thông tin dự án bị thế chấp.

Việc công bố thông tin dự án thế chấp là bình thường nhưng cần thông tin đầy đủ và minh bạch

Tại buổi tọa đàm với chủ đề “Dự án bất động sản thế chấp ngân hàng: Hiểu sao cho đúng?” được tổ chức hôm 22/9, ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Tp.HCM cho rằng việc công bố dự án thế chấp cũng rất bình thường. Tuy nhiên, danh sách công bố dự án thế chấp bước đầu vừa qua của Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hồ Chí Minh vẫn chưa công bố thông tin đầy đủ về việc chủ đầu tư vừa công bố thế chấp tài sản hình thành trong tương lai, vừa thế chấp quyền tài sản.

Theo ông Châu, việc công bố thông tin vừa rồi cũng có nhược điểm, chẳng hạn khách hàng của chủ đầu tư có tên trong danh sách thế chấp nhưng doanh nghiệp đó không thế chấp. Hay danh sách không cập nhật theo thời gian thực, ví như ngày hôm nay công bố mà trước đó đã có đơn vị đã rút thế chấp. Hoặc có những doanh nghiệp họ thế chấp là giữ tại sản đó lại chứ không phải dự án bị thế chấp.

“Theo tôi sắp tới phải công bố thông tin kịp thời ngay tại trụ sở ban quản lý dự án của dự án và công bố theo thời gian thực. Chủ đầu tư thế chấp tài sản hình thành trong tương lai phải đủ điều kiện là được ngân hàng nơi nhận tài sản thế chấp đồng ý và người mua nhà đồng ý”, ông Châu kiến nghị.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Khánh Hưng – GĐ Điều hành Tập đoàn Đất Xanh cũng cho rằng việc công bố dự án thế chấp là bình thường nhưng vấn đề là vừa qua thông tin công bố không đầy đủ, trong đó có những trường hợp đã giải chấp nhưng vẫn chưa được cập nhật và những trường hợp thế chấp tài sản riêng của mình không ảnh hưởng đến người mua nhà nhưng vẫn công bố.  

Theo ông Hưng, các cơ quan nên giải quyết làm sao để công bố thông tin cho đầy đủ. Một thị trường có vài trăm doanh ngiệp nhưng chỉ công bố vài chục doanh nghiệp thì chưa ổn lắm. Nên lấy thêm một vài đầu mối nữa đảm bảo người dân được biết và công bố tiếp luôn để người dân được biết.

Theo phân tích của chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu, hệ thống tài chính hiện nay cho phép chủ đầu tư huy động vốn (từ ngân hàng, từ người dân) để phục vụ dự án. Đây là điểm bất cấp lớn bởi ở Mỹ các nhà kinh doanh bất động sản nếu muốn vay vốn để hoàn thành dự án chỉ có thể tìm đến ngân hàng. Việc cho phép chủ đầu tư “tay trái” huy động tiền ngân hàng còn “tay phải” huy động tiền của người dân để đầu tư dự án dễ nảy sinh rủi ro, tranh chấp, thiệt hại cuối cùng vẫn là người mua nhà.

Từ quan điểm của cơ quan quản lý nhà nước, ông Phạm Ngọc Liên, Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai Tp. Hồ Chí Minh (Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố) nói rằng trong quá trình công bố, một vài hồ sơ của các doanh nghiệp nộp hồ sơ thế chấp theo quy định Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh BĐS nhưng Sở TN&MT không biết được hợp đồng nào vay có giải ngân hàng và phục vụ vào việc mục đích gì. Do vậy, ông Liên  kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước nên có hình thức phân biệt nào đó để xác định và khi cần sẽ nói rõ để thông tin công bố được rõ ràng hơn.