Chi cục Thi hành án dân sự TP Thanh Hóa đã có quyết định cho thi hành án đối với UBND tỉnh Thanh Hóa (35 Lê Lợi, phường Lam Sơn, TP Thanh Hóa), người đại diện theo pháp luật là ông Đỗ Minh Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh.
Theo đó, buộc UBND tỉnh Thanh Hóa phải bồi thường cho ông Phan Văn Vinh (hiện nay đã chết, có 11 người thừa kế và nghĩa vụ thi hành án) số tiền 6,51 tỷ đồng. UBND tỉnh Thanh Hóa có trách nhiệm tự nguyện thi hành án trong thời gian 10 ngày kể từ ngày nhận được hoặc được thông báo hợp lệ quyết định thi hành án.
Trước đó, TAND tỉnh Thanh Hóa đã đưa ra xét xử công khai và ban hành Bản án dân sự phúc thẩm số 32/2023/DS-PT ngày 28/4/2023. Trong đó, buộc UBND tỉnh Thanh Hóa phải bồi thường cho ông Phan Văn Vinh số tiền 6,51 tỷ đồng.
Không đồng tình với bản án này, UBND tỉnh Thanh Hóa đề nghị TAND cấp cao tại Hà Nội xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm.
Ngày 30/10/2024, tại văn bản 998/TB-TANDCC-DS gửi UBND tỉnh Thanh Hóa, TAND cấp cao tại Hà Nội có ý kiến như sau: Tháng 9/1960, ông Phan Văn Vinh và ông Đỗ Duy Lân nhận chuyển nhượng nhà và diện tích 280m² đất tại số 14B đường Trần Hưng Đạo (nay là số 17 đường Trần Phú), TP Thanh Hóa của gia đình bà Nguyễn Thị Minh Lý với giá 650 đồng.
Ngày 27/11/1963 gia đình ông Lân và ông Vinh được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (gia đình ông Lân được cấp giấy chứng nhận với diện tích 134m²), chỉ còn gia đình ông Lân giữ được giấy tờ. Do chiến tranh, gia đình ông Vinh di tản, năm 1975 Cửa hàng bia rượu (thuộc Ty thương nghiệp) sử dụng nhà đất của ông Vinh làm nơi bán hàng, ông Vinh yêu cầu trả lại nhưng không được giải quyết.
Năm 1991, Cửa hàng bia rượu thuộc Sở Thương mại Thanh Hóa đã thanh lý nhà đất nêu trên cho ông Nguyễn Mậu Dụy và ông Lê Xuân Đính, sau đó ông Đính chuyển nhượng lại cho ông Tô Đình Trung.
Do đó, ông Vinh và các đồng thừa kế của ông Lân khởi kiện đề nghị Tòa án buộc ông Dụy và ông Trung trả lại tài sản là nhà và đất cho gia đình ông Vinh và gia đình ông Lân.
UBND tỉnh Thanh Hóa cho rằng vị trí thửa đất của ông Vinh, ông Lân không trùng với vị trí Cửa hàng bia rượu được Ủy ban hành chính tỉnh Thanh Hóa cấp đất làm cửa hàng và hiện trạng nhà đất của bà Lý khi chuyển nhượng cho ông Vinh, ông Lân không phù hợp với hiện trạng thửa đất số 17A, 17B hiện nay.
Thấy rằng, tại "Giấy xin bán nhà đất” ngày 16/9/1963 có nội dung: Bán cho ông Vinh hai gian nhà ngoài trông ra mặt đường cũ với giá 275.000đ: cho ông Lân 3 gian nhà trong cũ với số tiền 355.000đ.
Đất từ cổng đi vào bếp và 1 bếp là của chung hai nhà, còn sân vườn đằng sau đã chia chi tiết. Tại Bản vẽ mô tả bà Lý cũng thể hiện rõ phần ngoài cũng mặt đường là đất của ông Vinh, sau đó đến ông Lân, sau đến bếp và sân vườn hai nhà dùng chung.
Quá trình giải quyết vụ án, Tòa án đã có văn bản gửi UBND TP Thanh Hóa xác định nguồn gốc thửa đất, lịch sử tên đường, các địa danh liên quan đến thửa đất này nhưng các cơ quan không xác định được do không còn tài liệu lưu trữ. Thửa đất nêu trên cũng được xác định ngoài ông Vinh, ông Lân khởi kiện thì không có tranh chấp nào khác.
Ông Vinh, ông Lân cũng không khởi kiện thửa đất nào khác nên có căn cứ cho rằng đất của ông Vinh, ông Lân tại vị trí hiện nay là số 17A – 17B đường Trần Phú và Ty thương nghiệp đã làm sai vị trí được cấp và làm trùng lên đất của ông Vinh, ông Lân.
Do đó, Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm xác định vị trí đất tại số 17A – 17B đường Trần Phú do Sở Công Thương cấp cho Cửa hàng bia rượu trước đây đã chồng lấn lên đất của ông Vinh, ông Lân và buộc Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phải bồi thường cho Vinh, ông Lân là có cơ sở.
UBND tỉnh Thanh Hóa khiếu nại cho rằng căn cứ điểm a, b khoản 2 Điều 33 Luật trách nhiệm bồi thường Nhà nước năm 2017 thì chủ thể bồi thường là Sở Công Thương, không phải UBND tỉnh Thanh Hóa.
Thấy rằng, quan hệ tranh chấp trong vụ án này là đòi tài sản là nhà đất, không phải vụ án về đòi bồi thường theo Luật trách nhiệm bồi thường Nhà nước. Ủy ban hành chính tỉnh Thanh Hóa đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Vinh, ông Lân nhưng sau đó phân đất cho Cửa hàng bia rượu thuộc Sở Thương mại sử dụng mà không xác định đúng vị trí đất.
Năm 1991, khi Sở Thương mại trình UBND tỉnh Thanh Hóa về việc thanh lý nhà đất cho ông Nguyễn Mậu Dụy và ông Lê Xuân Đính thì được UBND tỉnh Thanh Hóa đồng ý và tiền thanh lý đất được nộp vào ngân sách Nhà nước.
UBND tỉnh Thanh Hóa có trách nhiệm bồi thường giá trị nhà, đất cho ông Lân, ông Vinh là có cơ sở. Vì vậy, TAND cấp cao tại Hà Nội không kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm đối với Bản án dân sự phúc thẩm số 32/2023/DS-PT ngày 28/4/2023 của TAND tỉnh Thanh Hóa.
Sau khi có văn bản này, những người thừa kế của ông Phan Văn Vinh đã nhiều lần làm đơn đề nghị tới UBND tỉnh Thanh Hóa, cơ quan thi hành án để thực hiện việc thi hành án đảm bảo thượng tôn pháp luật.
Ngày 20/11/2024, sau khi xem xét, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Đức Giang có ý kiến chỉ đạo như sau: Giao Sở Công Thương chủ trì, phối hợp với Sở Tư pháp, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính và các đơn vị có liên quan nghiên cứu nội dung đề nghị của công dân tại văn bản nêu, hồ sơ vụ việc (phán quyết của TAND tỉnh tại bản án số 32/2023/DS-PT ngày 28/4/2023, Thông báo số 998/TB-TANDCC-DS ngày 30/10/2024 của TAND cấp cao tại Hà Nội, ....) và các quy định của pháp luật có liên quan.
Đề xuất phương án thực hiện trách nhiệm bồi thường nhà nước theo quy định của pháp luật (trách nhiệm cơ quan chủ trì, nguồn lực, lộ trình thực hiện,...), tham mưu, báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh trước ngày 25/12/2024 để xem xét, chỉ đạo và trả lời luật sư, công dân theo quy định.
Thế nhưng, đến nay, người dân vẫn chưa nhận được bất kỳ phản hồi nào từ phía UBND tỉnh Thanh Hóa.