Những sai phạm nghiêm trọng của Sở KH&ĐT TP Hà Nội trong công tác chuẩn bị đầu tư Cải tạo nâng cấp Quốc lộ 6 đã được Thanh tra Chính phủ kết luận từ tháng 11/2019, song tới nay kết quả xử lý trách nhiệm cán bộ liên quan như thế nào vẫn chưa thấy công bố.
Giám đốc Sở KHĐT TP Hà Nội im lặng
Ngày 9/3/2020, UBND TP Hà Nội có Văn bản số 787/UBND-ĐT gửi Sở KH&ĐT TP Hà Nội, về việc xử lý sau thanh tra các dự án của Công ty Cổ phần Thương mại và Dịch vụ Lã Vọng và các đơn vị thành viên trên địa bàn TP Hà Nội. Trong đó, có trách nhiệm của Sở KH&ĐT trong công tác chuẩn bị đầu tư Cải tạo nâng cấp Quốc lộ 6 (đoạn Ba La - Xuân Mai), Dự án Khu đô thị mới Hoàng Văn Thụ (quận Hoàng Mại)…
Ông Nguyễn Mạnh Quyền (thứ 2 bên phải) nhận quyết định điều động, bổ nhiệm Giám đốc Sở KH&ĐT TP Hà Nội vào ngày 1/7/2017. Ảnh: Hà Nội mới.
Cụ thể, UBND TP Hà Nội yêu cầu các đơn vị có sai phạm trong giải quyết hoặc tham mưu xử lý các hồ sơ dự án (theo Kết luật của Thanh tra Chính phủ) có trách nhiệm kiểm điểm, đề xuất biện pháp xử lý sai phạm của dự án theo quy định của pháp luật và kiến nghị của Thanh tra Chính phủ, gửi Sở KH&ĐT trước ngày 10/3/2020 để tổng hợp, tham mưu đề xuất, báo cáo UBND TP Hà Nội.
UBND TP Hà Nội giao Sở KH&ĐT tư làm đầu mối theo dõi, đôn đốc các đơn vị thực hiện; tổng hợp, dự thảo văn bản của UBND TP Hà Nội chỉ đạo việc xử lý (nêu rõ trách nhiệm của các đơn vị, tiến độ thực hiện cụ thể), hoàn thành trước ngày 15/3/2020; trên cơ sở kết quả thực hiện, dự thảo văn bản báo cáo việc thực hiện chỉ đạo của Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ, hoàn thành trước ngày 25/3/2020.
Để có thông tin chính thống về việc xử lý, khắc phục sai phạm sau thanh tra, cũng như những đơn vị, cán bộ nào bị xử lý, mức độ xử lý như thế nào? Phóng viên đã liên hệ với Sở KH&ĐT TP Hà Nội và ông Nguyễn Mạnh Quyền, Giám đốc sở nhưng sau nhiều ngày, đổi lại vẫn chỉ là sự im lặng.
Tham mưu trái luật, phớt lờ chỉ đạo
Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 6 (đoạn Ba La - Xuân Mai) được UBND TP Hà Nội chấp thuận cho Tổng công ty Sông Đà nghiên cứu lập, hoàn chỉnh Đề xuất Dự án đầu tư xây dựng, cải tạo theo hình thức hợp đồng BOT kết hợp BT.
Tháng 3/2010, Văn phòng Chính phủ thông báo ý kiến của Thủ tướng Chính phủ về việc cho phép UBND TP Hà Nội áp dụng hình thức chỉ định Nhà đầu theo hình thức hợp đồng BT. Tuy nhiên, Tổng công ty Sông Đà là đơn vị được giao Chủ đầu tư nhưng không đề xuất được dự án để triển khai thực hiện.
Chính vì vậy, tháng 2/2017, UBND TP Hà Nội cho phép Tổng công ty Đầu tư phát triển hạ tầng đô thị (UDIC) hợp tác liên doanh với Công ty Cổ phần Sông Đà - Hà Nội, Công ty Cổ phần thương mại Ngôi Nhà Mới (đơn vị thuộc Tập đoàn Lã Vọng) và Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển và Dịch vụ Đại An thực hiện dự án đầu tư; các bên liên doanh tiến hành thành lập pháp nhân mới lấy tên Công ty Cổ phần Louis Group (Louis Group) để thực hiện dự án.
Quốc lộ 6 đoạn Ba La đi Xuân Mai. Ảnh: Báo đấu thầu.
Trên cơ sở hồ sơ đề xuất dự án của Louis Group, Sở KH&ĐT đã tham mưu cho UBND TP Hà Nội bổ sung đoạn tuyến Ba La - Chúc Sơn vào dự án Cải tạo nâng cấp Quốc lộ 6 Ba La - Xuân Mai với quy mô toàn tuyến và tiếp tục áp dụng hình thức chỉ định nhà đầu tư Louis Group đàm phán trực tiếp hợp đồng BT. UBND TP Hà Nội chấp thuận chủ trương đề xuất, giao Louis Group tiếp tục nghiên cứu hoàn chỉnh các nội dung của dự án.
Ngày 09/6/2017, Sở KH&ĐT có Báo cáo kết quả thẩm định số 844/BC-KH&ĐT, nội dung quy mô đầu tư cải tạo, nâng cấp 20,9 km Quốc lộ 6 từ Ba La - Xuân Mai, tổng vốn đầu tư là hơn 8.800 tỷ đồng; phương thức thanh toán vốn đầu tư với 43 ô đất diện tích khoảng 454,67 ha theo nhà đầu tư đề xuất, kiến nghị UBND TP Hà Nội phê duyệt đề xuất dự án theo hình thức hợp đồng BT.
Gần 2 tuần sau (ngày 21/6/2017), Sở KH&ĐT tiếp tục có Báo cáo thẩm định số 878/BC-KH&ĐT, với nội dung: “Quỹ đất dự kiến thanh toán cho nhà đầu tư là 41 ô, tổng diện tích 441,26 ha, theo đề xuất của nhà đầu tư, đề xuất áp dụng hình thức chỉ định nhà đầu tư để đàm phán trực tiếp hợp đồng BT đoạn Ba La - Xuân Mai”. Dự án được UBND TP Hà Nội chấp thuận, phê duyệt theo hình thức hợp đồng BT.
Sau đó, UBND TP Hà Nội báo cáo, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép tiếp tục áp dụng hình thức chỉ định Louis Group đàm phán trực tiếp hợp đồng BT đối với dự án này.
Tuy nhiên, đến tháng 8/2017, Thủ tướng Chính phủ có Văn bản số 1286/TTg-CN, yêu cầu UBND TP Hà Nội tiếp thu ý kiến của các Bộ, ngành, chịu trách nhiệm toàn diện trong việc thực hiện Dự án. Cụ thể, Bộ Tài chính có ý kiến về việc UBND TP Hà Nội chưa nêu rõ hình thức lựa chọn nhà đầu tư, xem xét trường hợp đặc biệt quy định tại Điều 22, Luật Đấu thầu để quyết định theo quy định pháp luật; Bộ KH&ĐT có ý kiến dự án đã được điều chỉnh quy mô nên không thuộc trường hợp áp dụng khoản 6 Điều 72 Nghị định 15/2015/NĐ-CP ngày 14/12/2015.
Theo Thanh tra Chính phủ, việc Sở KH&ĐT tham mưu phê duyệt đề xuất dự án thuộc giai đoạn chuẩn bị đầu tư, quy mô dự án bổ sung đoạn tuyến Ba La – Chúc Sơn vào dự án cải tạo nâng cấp quốc lộ 6 đoạn Chúc Sơn - Xuân Mai với quy mô toàn tuyến Ba La - Xuân Mai và chỉ định nhà đầu tư thực hiện dự án BT, khi quy mô dự án đã thay đổi là vi phạm quy định tại khoản 1, Điều 9, Nghị định 30/2015/NĐ-CP ngày 05/5/2015 của Chính phủ về đấu thầu dự án.
Mặc dù Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo, nhưng Sở KH&ĐT TP không tiếp thu ý kiến của các Bộ, ngành để tham mưu theo quy định, dẫn đến việc UBND TP Hà Nội tiếp tục có chỉ đạo các cơ quan có liên quan chuẩn bị thủ tục để đàm phán hợp đồng với Louis Group.
Ngoài ra, việc Sở KH&ĐT căn cứ vào danh mục các ô đất theo đề xuất của nhà đầu tư để trình quỹ đất giao đối ứng thanh toán BT, đề xuất giao đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất là vi phạm quy định tại khoản 1, Điều 118 Luật Đất đai năm 2013.
“Nguyên nhân gây bất bình trong dư luận”
Theo Thanh tra Chính phủ, việc tham mưu không đúng quy định pháp luật của Sở KH&ĐT nguy cơ gây thất thoát ngân sách nhà nước. Danh mục 39 ô đất được Sở KH&ĐT trình phần lớn trùng khớp với danh mục đề xuất của Louis Group, mặc dù công ty này chưa được lựa chọn là nhà đầu tư, nên chưa có quyền đàm phán hợp đồng BT.
“Do các đề xuất này chưa được UBND TP Hà Nội chấp thuận và chưa được thực hiện nên không gây ra thiệt hại cho ngân sách Nhà nước, nhưng là nguyên nhân dẫn đến sự bất bình trong dư luận, ảnh hưởng xấu đến uy tín của chính quyền thành phố Hà Nội. Trách nhiệm thuộc Sở KH&ĐT”, Thanh tra Chính phủ kết luận.
Được biết, ông Nguyễn Mạnh Quyền, Giám đốc Sở KH&ĐT TP Hà Nội nguyên là Bí thư Huyện ủy kiêm Chủ tịch UBND huyện Quốc Oai, TP Hà Nội; được điều động, phân công về công tác tại Sở KH&ĐT, bổ nhiệm Giám đốc Sở vào ngày 1/7/2017.
Như vậy, ông Quyền được bổ nhiệm Giám đốc sở trước thời điểm Sở KH&ĐT phớt lờ chỉ đạo của Thủ tướng, không tiếp thu ý kiến của các Bộ, ngành để tham mưu theo quy định, dẫn đến việc UBND TP Hà Nội tiếp tục có chỉ đạo các cơ quan có liên quan chuẩn bị thủ tục để đàm phán hợp đồng với Louis Group.
Người tiền nhiệm ông Nguyễn Mạnh Quyền là cựu Chánh văn phòng Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Tứ. Tháng 12/2019, ông Tứ bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố, bắt tạm giam về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" quy định tại khoản 3 điều 222 bộ luật Hình sự năm 2015.