Qua 40 năm, Công ước Luật Biển không chỉ đảm đương tốt vai trò Hiến pháp, Điều ước quốc tế mẹ về biển mà còn là một văn kiện sống, thực sự đóng góp vào việc hình thành và bảo vệ trật tự pháp lý quốc tế về biển và đại dương, duy trì hòa bình, an ninh và ổn định, hợp tác quốc tế trên biển.
Ngày 8/12/2022, tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao đã tổ chức “Hội thảo quốc tế kỷ niệm 40 năm Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982”.
Tham dự hội thảo có gần 150 đại biểu đến từ các bộ, ban, ngành cơ quan Trung ương, các địa phương có biển, cơ quan đại diện các nước ASEAN tại Việt Nam, theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Cùng tham dự còn có các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước về lĩnh vực biển và đặc biệt là sự hiện diện của các đại diện của Việt Nam trực tiếp tham gia quá trình đàm phán, ký kết cũng như thực hiện UNCLOS. Ông Tommy Koh, nguyên Chủ tịch Hội nghị Luật Biển lần thứ 3, ông Vladimir Jares, Vụ trưởng Vụ Các vấn đề về Biển và Đại dương, Liên hợp quốc đã gửi lời phát biểu chào mừng Hội thảo, nhấn mạnh giá trị quan trọng của UNCLOS và những đóng góp của Việt Nam trong quá trình xây dựng, triển khai UNCLOS.
Hội thảo gồm 2 phiên, trong đó tại phiên thảo luận đầu tiên với chủ đề “Giá trị đặc biệt của UNCLOS”, các diễn giả điểm lại và làm rõ nhiều nội dung liên quan đến lịch sử đàm phán, thông qua và những đóng góp của Việt Nam trong tiến trình này tại Hội nghị Luật Biển lần thứ 3 của Liên hợp quốc; giá trị phổ quát và tầm quan trọng của UNCLOS…
Tại phiên thảo luận thứ hai “Việt Nam thực thi UNCLOS”, các diễn giả tập trung vào việc thực thi Công ước của Việt Nam trên nhiều lĩnh vực khác nhau như việc phân định biển, sử dụng và phát triển bền vững nguồn lợi biển…
Trao đổi, thảo luận tại hội thảo, các đại biểu nhất trí khẳng định qua 40 năm, Công ước Luật Biển đã không chỉ đảm đương tốt vai trò Hiến pháp, Điều ước quốc tế mẹ về biển mà còn là một văn kiện sống, thực sự đóng góp vào việc hình thành và bảo vệ trật tự pháp lý quốc tế về biển và đại dương, duy trì hòa bình, an ninh và ổn định, hợp tác quốc tế trên biển.
Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ cho rằng trải qua 40 năm phát triển, đến nay, với 168 quốc gia thành viên, UNCLOS đã thực sự trở thành văn kiện pháp lý quan trọng hàng đầu chỉ sau Hiến chương Liên hợp quốc, là bản “Hiến pháp về biển và đại dương”.
Thứ trưởng nhấn mạnh, sự ra đời của UNCLOS đã hình thành nên một khuôn khổ pháp lý quốc tế toàn diện và đầy đủ, điều chỉnh quyền và nghĩa vụ của tất cả các quốc gia, dù có biển hay không có biển, trong việc sử dụng biển, quản lý, khai thác và bảo tồn các nguồn tài nguyên biển.
UNCLOS là căn cứ pháp lý quốc tế toàn diện để xác định các vùng biển, chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán đối với các vùng biển và tiến hành các hoạt động trên biển. Đồng thời, UNCLOS cũng quy định cơ chế giải quyết tranh chấp bắt buộc nhằm giải quyết hoà bình các tranh chấp nảy sinh giữa các quốc gia liên quan tới giải thích và áp dụng UNCLOS.
Các diễn giả đều khẳng định, là quốc gia ven Biển Đông, thành viên UNCLOS, Việt Nam luôn nhận thức rõ về vai trò và tầm quan trọng của biển đối với hòa bình, an ninh và phát triển của đất nước; khẳng định tầm quan trọng của việc tôn trọng và thực thi đầy đủ, có trách nhiệm các quy định của UNCLOS, bảo vệ trật tự pháp lý trên biển, đại dương, thúc đẩy hợp tác trong bối cảnh Biển Đông còn nhiều diễn biến phức tạp; nhấn mạnh chủ trương nhất quán của Đảng, chính sách của Nhà nước Việt Nam từ trước đến nay trong vấn đề Biển Đông và thực thi UNCLOS.