Theo Pháp lệnh, mỗi cặp vợ chồng được quyết định về thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh phù hợp với lứa tuổi, tình trạng sức khỏe, theo pháp lệnh vừa được thông qua.
Tiếp tục chương trình làm việc Phiên họp thứ 46, ngày 3/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết thông qua Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh Dân số.
Theo pháp lệnh, mỗi cặp vợ chồng, cá nhân được quyết định về thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh con phù hợp với lứa tuổi, tình trạng sức khỏe, điều kiện học tập, lao động, công tác, thu nhập và nuôi dạy con của cá nhân, cặp vợ chồng trên cơ sở bình đẳng. Pháp lệnh cũng quy định, cặp vợ chồng, cá nhân có quyền và nghĩa vụ bảo vệ sức khỏe, thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh nhiễm khuẩn đường sinh sản, bệnh lây truyền qua đường tình dục và thực hiện các nghĩa vụ khác liên quan đến sức khỏe sinh sản.
Theo quy định tại Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh dân số 2003, sửa đổi năm 2008 và có hiệu lực từ năm 2009, các cặp vợ chồng, cá nhân chỉ được sinh một hoặc 2 con, trừ trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định.
Trước đó, trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, một số nước có tương đồng với Việt Nam đã không duy trì chính sách kiểm soát mức sinh. Do đó, việc sửa đổi quy định hạn chế số con là cần thiết và phù hợp với kinh nghiệm của quốc tế.
Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh, quy định nhằm khắc phục tình trạng chênh lệch mức sinh giữa các vùng, đối tượng, tránh để mức sinh giảm quá thấp, không đạt mức sinh thay thế - điều có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển bền vững về kinh tế, xã hội, an ninh và quốc phòng trong tương lai.
Một số nghiên cứu hiện nay cho thấy, mong muốn có hai con vẫn đang phổ biến trong xã hội nhưng không phải cặp vợ chồng nào cũng hiện thực hóa được mong muốn đó. Các yếu tố khác trong cuộc sống chi phối rất nhiều đến quyết định sinh của người dân, theo lời Bộ trưởng.
Sau khi pháp lệnh được thông qua, Chính phủ dự kiến có thể mức sinh sẽ tăng trong giai đoạn ngắn, tuy nhiên tăng không đáng kể. Theo Bộ Y tế, mức sinh trên toàn quốc đang có xu hướng giảm thấp dưới mức sinh thay thế và dự báo sẽ tiếp tục xuống thấp trong các năm tiếp theo. Dự báo, đến năm 2039, Việt Nam sẽ kết thúc thời kỳ dân số vàng, năm 2042 quy mô dân số trong độ tuổi lao động đạt đỉnh và sau năm 2054 dân số sẽ bắt đầu tăng trưởng âm. Hệ lụy của mức sinh thấp kéo dài sẽ dẫn đến thiếu hụt lực lượng lao động, suy giảm quy mô dân số, đẩy nhanh già hóa dân số, tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội.
Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh Dân số vừa được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua chiều 3/6, có hiệu lực ngay khi được thông qua.