Việt Nam-Kuwait: Cầu nối hữu nghị vững chắc giữa châu Á và Trung Đông

Học viện Ngoại giao Kuwait tại thủ đô Kuwait City là một trong những cơ sở đào tạo và nghiên cứu hàng đầu của Kuwait trong lĩnh vực đối ngoại, quan hệ quốc tế và ngoại giao hiện đại. Học viện được thành lập vào năm 2003 theo quyết định của Bộ Ngoại giao Kuwait, mang tên Sheikh Saud Nasser Al-Sabah, một nhà ngoại giao kỳ cựu, người có đóng góp lớn cho nền ngoại giao và truyền thông quốc gia.

Học viện còn là địa điểm tổ chức các hội nghị quốc tế, diễn đàn khu vực và chương trình giao lưu học thuật với sự tham dự của các nhà ngoại giao, học giả và chuyên gia đến từ nhiều quốc gia.

Phát biểu tại đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính trân trọng cảm ơn Quốc vương, Hoàng Thái tử, Chính phủ và nhân dân Kuwait đã dành cho Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sự đón tiếp nồng hậu, thân tình và chu đáo.

Đây là chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao Việt Nam tới đất nước Kuwait tươi đẹp sau 16 năm, đúng dịp hai nước đang hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (10/1/1976-10/1/2026).

Việt Nam và Kuwait cùng chia sẻ một tầm nhìn chung

Chia sẻ quan điểm của Việt Nam về thế giới ngày nay, Thủ tướng cho rằng, bước sang thập niên thứ 3 của thế kỷ XXI, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, nhiều vấn đề chưa có tiền lệ; thách thức và cơ hội đan xen, nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn; cục diện toàn cầu vừa rất khó lường, vừa có những cơ hội.

Theo Thủ tướng, giữa thế giới đầy biến động đó, Trung Đông luôn là một khu vực có vị trí, vai trò chiến lược đặc biệt, là cửa ngõ kết nối ba lục địa Âu-Á-Phi, cái nôi của 3 tôn giáo lớn (Do Thái giáo, Thiên Chúa giáo và Hồi giáo); giữ vai trò trọng yếu về năng lượng, giao thương hàng hải, hàng không của thế giới.

Mỗi đất nước đều có con đường phát triển của riêng mình, nhưng Việt Nam và Kuwait cùng chia sẻ một tầm nhìn chung: chỉ bằng hợp tác chân thành, bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau trên tinh thần cùng lắng nghe, cùng thấu hiểu, cùng niềm tin, cùng hành động, cùng phát triển; cùng tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế, cùng nhau kiến tạo một thế giới hòa bình, ổn định và phát triển bền vững.

“Thế giới ngày nay rất phức tạp, chúng ta cần phải đoàn kết để có sức mạnh-hợp tác để có lợi ích-đối thoại để có lòng tin, đặc biệt trong bối cảnh chủ nghĩa đa phương đang bị đe dọa, tập hợp lực lượng có sự thay đổi về cách thức, phương pháp và ở các mức độ khác nhau”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng cho biết, Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị Lãnh tụ thiên tài, người Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới của Việt Nam từng khẳng định: “Quan sơn muôn dặm một nhà. Vì trong bốn biển cùng là anh em”.

Cựu Quốc vương Kuwait Sheikh Sabah Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah từng phát biểu tại Liên hợp quốc: “Mặc dù các dân tộc trên thế giới có sự khác biệt về tôn giáo, văn hóa và sắc tộc, nhưng đều có điểm chung về khát vọng, hoài bão và hy vọng. Tất cả chúng ta đều khao khát một thế giới hòa bình, an ninh và công lý được thực thi”.

Thủ tướng khẳng định, trong tình hình thế giới hiện nay, những thông điệp này còn nguyên giá trị, phản ánh những khát vọng của hai nước chúng ta - đó là tình yêu hòa bình, trọng công lý, lẽ phải, bác ái và khát vọng phát triển vì con người.

“Thế giới rất phức tạp, luôn biến động nhưng giá trị lớn nhất vẫn là con người, nếu con người tôn trọng nhau, tôn trọng sự khác biệt thì vẫn có thể đến được với nhau, đoàn kết, hợp tác, chia sẻ”, Thủ tướng phát biểu.

Việt Nam luôn ở bên cạnh và cùng phát triển với Kuwait

Theo Thủ tướng, Việt Nam và Kuwait đều có chung tinh thần yêu chuộng hòa bình, khát vọng phát triển, là những người bạn thủy chung, gắn bó, mong muốn hợp tác chặt chẽ, cùng nhau phát triển nhanh, bền vững.

Việt Nam hết sức coi trọng và mong muốn thúc đẩy hợp tác sâu rộng, toàn diện với khu vực Vùng Vịnh nói riêng, Trung Đông nói chung, đặc biệt là với Nhà nước Kuwait.

Kuwait là một quốc gia năng động và giàu bản sắc - nơi tinh hoa văn hóa Arab hòa quyện cùng tầm nhìn phát triển hiện đại, bền vững tạo nên một đất nước thịnh vượng, nhân văn hướng tới tương lai. Hơn nửa thế kỷ kể từ khi giành độc lập, Kuwait đã vươn lên trở thành một trong những quốc gia có thu nhập cao và là thành viên trụ cột của OPEC, có vai trò và vị thế quan trọng ở khu vực và trên thế giới.

Kuwait là quốc gia Vùng Vịnh đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam ngay sau khi thống nhất đất nước (năm 1976). Trong suốt gần 50 năm qua, hai nước chia sẻ quan điểm chung về độc lập dân tộc, khát vọng phát triển, vì hòa bình và hợp tác trong khu vực và thế giới; hai bên luôn ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn đa phương về các vấn đề quan trọng của khu vực và quốc tế.

Kuwait cũng là quốc gia Vùng Vịnh đầu tiên cung cấp vốn ODA ưu đãi lớn nhất cho Việt Nam, nhất là tại vùng sâu, vùng xa; trong đó công trình thủy lợi Dầu Tiếng là dự án đầu tiên được Kuwait cấp vốn ODA năm 1979. Việt Nam không bao giờ quên nghĩa cử cao đẹp của Kuwait hỗ trợ 600 nghìn liều vaccine trong lúc Việt Nam gặp khó khăn nhất trong đại dịch Covid-19.

Kuwait là đối tác thương mại, đầu tư hàng đầu tại Trung Đông vào Việt Nam với kim ngạch thương mại song phương năm 2024 đạt 7,3 tỷ USD và dự án biểu tượng lọc hóa dầu Nghi Sơn (tổng vốn đầu tư trên 9 tỷ USD, trong đó Kuwait góp hơn 3 tỷ USD).

Tuy nhiên, quan hệ hợp tác kinh tế còn chưa tương xứng với tiềm năng, quan hệ chính trị-ngoại giao và còn chậm so với yêu cầu phát triển. Hai nước cần vượt qua những khó khăn, thách thức để cùng bước vào một giai đoạn hợp tác phát triển mới với tâm thế mới, nhanh hơn, mạnh mẽ hơn, hiệu quả hơn.

Thủ tướng cho biết, trong khuôn khổ chuyến thăm lần này, đã có các cuộc hội kiến rất chân thành, tình cảm, cởi mở, sâu sắc với Quốc vương, Hoàng Thái tử và hội đàm rất thành công với Thủ tướng Kuwait; xác định quan hệ song phương toàn diện, bao trùm và đột phá hơn nữa trên các lĩnh vực.

“Chúng tôi rất xúc động trước tình cảm và những lời chia sẻ chân thành, ấm áp, “từ trái tim đến trái tim” của Quốc vương Kuwait. Ngài khẳng định: Hai nước luôn là người bạn đồng hành tin cậy, chân thành của nhau; Kuwait luôn coi Việt Nam là bạn tốt; lợi ích của Việt Nam cũng là lợi ích của Kuwait; quan tâm đến nhân dân Việt Nam như là nhân dân Kuwait. Tôi cũng khẳng định với Quốc vương: Kuwait luôn có một người bạn chân thành, tin cậy và đang phát triển mạnh mẽ là Việt Nam - Việt Nam luôn ở bên cạnh và cùng phát triển với Kuwait”, Thủ tướng chia sẻ.

Hai bên đã nhất trí nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược và đã có những trao đổi rất hiệu quả, thực chất; cùng thống nhất 9 lĩnh vực hợp tác trọng điểm trong thời gian tới. Theo đó, tăng cường tin cậy chính trị giữa hai nước, tích cực trao đổi đoàn cấp cao. Thúc đẩy hợp tác bảo vệ lợi ích hợp pháp, chính đáng của mỗi nước, hợp tác về quốc phòng, an ninh, nhất là an ninh phi truyền thống, an ninh mạng (thực hiện Công ước Hà Nội về chống tội phạm mạng).

Cùng với đó, hai bên đẩy mạnh hợp tác về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trên các lĩnh vực; đẩy mạnh trụ cột hợp tác về năng lượng, mở rộng hợp tác dầu khí, cung cấp dịch vụ và nguồn nhân lực chất lượng cao. Tạo đột phá trong quan hệ đầu tư (Kuwait tăng cường đầu tư, nhất là vào Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam).

Bên cạnh đó, hai bên thúc đẩy mạnh mẽ thương mại song phương (hai bên phấn đấu nâng kim ngạch thương mại song phương lên hơn 12-15 tỷ USD vào năm 2030; sớm khởi động đàm phán Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện (CEPA) Việt Nam-Kuwait; đồng thời thúc đẩy đàm phán, ký kết FTA Việt Nam-GCC); sớm đàm phán Hiệp định Bảo đảm an ninh lương thực và các dự án hỗ trợ phát triển hệ sinh thái Halal tại Việt Nam.

Đồng thời, hai quốc gia cũng tăng cường hợp tác du lịch, đẩy mạnh giao lưu nhân dân, hợp tác lao động, văn hóa, thể thao, giáo dục đào tạo, làm nền tảng bền vững cho quan hệ hữu nghị lâu dài giữa hai dân tộc; đẩy mạnh hợp tác, chia sẻ quan điểm về các vấn đề quốc tế và khu vực mà hai bên cùng quan tâm.

Thủ tướng nhấn mạnh, qua gần 5 thập kỷ đồng hành, mặc dù thế giới trải qua rất nhiều biến động, nhưng Việt Nam và Kuwait luôn nhất quán “đồng hành bền bỉ, gắn kết chặt chẽ, tin tưởng sâu sắc, hành động thiết thực, hướng tới tương lai”, tất cả vì lợi ích của nhân dân hai nước.

“Lịch sử quan hệ giữa Việt Nam và Kuwait đã chứng minh rằng: khi hai quốc gia, hai dân tộc cùng chia sẻ những giá trị chung về hòa bình, độc lập và phát triển, thì khoảng cách địa lý hay khác biệt về văn hóa không phải là rào cản. Ngược lại, đó chính là chất liệu để chúng ta làm giàu thêm sự hiểu biết lẫn nhau, mở rộng tầm nhìn, củng cố niềm tin chiến lược và thúc đẩy hợp tác”, Thủ tướng phát biểu.

Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam khẳng định: Quan hệ Việt Nam-Kuwait hiện đang đứng trước thời khắc chuyển mình mạnh mẽ, trở thành hình mẫu hợp tác tiêu biểu giữa Đông Nam Á và Vùng Vịnh, đồng thời là cầu nối hữu nghị vững chắc giữa châu Á và Trung Đông. Trên tầm cao mới là quan hệ Đối tác Chiến lược, chúng ta sẽ có nhiều điều kiện thuận lợi hơn để hỗ trợ cùng nhau phát triển, cùng nhau đóng góp cho hoà bình, ổn định và phát triển bền vững của khu vực, thế giới.

“Chúng ta tin tưởng rằng, quan hệ Việt Nam-Kuwait không chỉ dừng lại ở những gì chúng ta đã có, không dừng lại ở văn kiện ngoại giao, mà sẽ trở thành một hành trình của niềm tin, sự gắn kết và hành động, của kết nối trái tim đến trái tim - bắt đầu bằng sự kết nối từ hai Nhà nước, hai Chính phủ, các địa phương, từ các cơ sở giáo dục đào tạo, viện nghiên cứu, từ những doanh nghiệp, nhà đầu tư đến từng người dân hai nước”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ.

Chúc quan hệ Đối tác Chiến lược và tình hữu nghị Việt Nam-Kuwait ngày càng phát triển tốt đẹp, Thủ tướng cho rằng trong quá trình đó, Học viện Ngoại giao Kuwait có vai trò rất quan trọng và tin rằng Bản ghi nhớ giữa hai Học viện Ngoại giao sẽ sớm cụ thể hóa thành những chương trình hợp tác ngay từ năm 2026, hai bên sẽ hợp tác chặt chẽ, thiết thực, hiệu quả hơn nữa, đào tạo những thế hệ nhà ngoại giao xuất sắc góp phần thúc đẩy quan hệ tốt đẹp giữa hai nước.