Vì sao Tổng thống Trump muốn quay lại TPP?

Ngày 12/4, tại buổi gặp mặt các nhà lập pháp và thống đốc phụ trách nông nghiệp ở các bang, Tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng nước này đang muốn gia nhập lại Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương.

New York Times cho biết, Tổng thống Trump đã yêu cầu các cố vấn của ông nghiên cứu về việc quay lại TPP, thỏa thuận mà ông đã rút khỏi ngay trong tuần đầu tiên làm Tổng thống Mỹ. Quyết định này được nhiều thượng nghị sĩ đến từ các bang sản xuất nông nghiệp Mỹ ủng hộ.

Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Ben Sasse, một trong những người có mặt, đã thuật lại tuyên bố này của ông Trump với các nhà báo sau khi kết thúc cuộc gặp. Ông Ben Sasse cho biết, Tổng thống Trump đã yêu cầu Đại diện Thương mại Robert Lighthizer và cố vấn kinh tế Larry Kudlow nghiên cứu lại xem có thể thỏa thuận một hiệp định tốt hơn hay không.

Tổng thống Trump trong buổi họp với các thượng nghị sĩ và thống đốc bang ngày 12/4

Nhà Trắng sau đó đã lên tiếng xác nhận phát biểu của ông Sasse.  Phát ngôn viên Nhà Trắng Lindsay Walters khẳng định, Tổng thống luôn nói ông ấy để ngỏ khả năng cho một thỏa thuận tốt hơn cho nước Mỹ. Để đạt mục tiêu đó, Tổng thống đã đề nghị ông Lighthizer và ông Kudlow xem xét đã có một thỏa thuận TPP tốt hơn hay chưa.

Việc ông Trump đột ngột tuyên bố muốn quay lại hiệp định gây bất ngờ với nhiều người và có thể bị coi là một cái "tự tát vào mặt" của chính quyền Mỹ. Tuy nhiên, đây không phải là lần đầu tiên ông Trump phát tín hiệu muốn quay lại TPP.

Quyết định rút khỏi TPP và phá bỏ Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) là lời hứa ông Trump đưa ra trong chiến dịch tranh cử, với lý do các thỏa thuận cướp đi việc làm của nhà sản xuất và công nhân nước này. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo thường xuyên thay đổi lập trường sau khi nghe phàn nàn.

Giới phân tích cũng dự báo sớm muộn gì Mỹ cũng quay lại hiệp định thương mại đa quốc gia này vì lợi ích của chính mình. Trong bối cảnh  xung đột thương mại Mỹ - Trung đang leo thang căng thẳng như hiện nay, có vẻ như việc quay lại TPP trở nên gấp gáp hơn đối với Mỹ rất nhiều.

Tái gia nhập TPP có thể coi là một biện pháp để Mỹ giải quyết xung đột thương mại với Trung Quốc. TPP trước đó đã được Tổng thống Barack Obama sử dụng để đối phó với ảnh hưởng của Trung Quốc, tuy nhiên ông Trump đã liên tục chỉ trích và rút khỏi thỏa thuận này. 

Ở thời điểm này, Mỹ đang tìm cách bảo vệ ngành nông nghiệp nước này sau khi Mỹ và Trung Quốc liên tục thông báo sẽ áp thuế nhập khẩu đối với hàng hóa của nhau. Xung đột thương mại với Trung Quốc sẽ làm ảnh hưởng tới nhiều nông dân Mỹ, đặc biệt là những người chăn nuôi lợn, trồng đậu tương và ngô.

Được biết, sau khi Mỹ rút lui, 11 thành viên còn lại đã thông qua và chính thức ký Hiệp định CPTPP (tên gọi mới của TPP) hồi đầu tháng 3/2018 tại Chile. Theo các chuyên gia, trong trường hợp Mỹ quay lại TPP, nước này sẽ có một thế và thế ấy không thể bằng cái thế ban đầu khi Mỹ đóng vai trò chủ đạo là người cầm trịch trong TPP trước đây.