Việc huyện Tiên Du trở thành huyện nông thôn mới đã khẳng định những thành tích vượt bậc trong phong trào xây dựng nông thôn mới của tỉnh Bắc Ninh nói chung và huyện Tiên Du nói riêng.
Tuy nhiên, đây cũng là thử thách mới cho cán bộ và nhân dân của địa phương trong việc gìn giữ và phát huy danh hiệu này trong thời gian tới.
Một thành tích đáng tự hào
Sau 6 năm thực hiện chương trình MTQG xây dựng NTM, với sự nỗ lực của các cấp, các ngành, địa phương, đặc biệt là sự đồng thuận chung tay, góp sức của nhân dân trong huyện. Tính đến hết năm 2016, tất cả 13 xã của huyện Tiên Du đã hoàn thành 19 tiêu chí, được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới (NTM). Vừa qua, cùng với thị xã Từ Sơn, huyện Tiên Du đã được công nhận huyện đạt chuẩn NTM giai đoạn 2016-2020. Đây cũng là hai đơn vị cấp huyện đầu tiên của tỉnh Bắc Ninh đạt chuẩn NTM, trong số hơn 30 huyện đạt chuẩn trên cả nước.
Tiên Du có 14 đơn vị hành chính gồm một thị trấn và 13 xã. Năm 2014, cả huyện chỉ có xã Tân Chi đạt chuẩn NTM, năm 2015 thêm 7 xã nữa được công nhận. Đến tháng 10/2016, năm xã còn lại của huyện “cán đích” NTM, nâng tổng số xã đạt chuẩn NTM lên 13 xã (đạt 100% số xã). Đây là điều kiện quan trọng để Tiên Du được công nhận đạt chuẩn NTM cấp huyện.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trao Bằng công nhận NTM cho lãnh đạo UBND huyện Tiên Du.
Phú Lâm là một trong năm xã về đích năm 2016. Có nghề làm giấy, trồng hoa, cây cảnh phát triển, quê hương sản sinh ra các “liền anh, liền chị”, Phú Lâm được biết đến với tên gọi “làng giấy, làng hoa, làng quan họ”. Nay xã đạt chuẩn NTM cũng phần nhiều nhờ sự đóng góp căn cơ từ vật chất, tinh thần vốn có và truyền thống lâu đời ấy… Trao đổi với chúng tôi, Chủ tịch UBND xã khẳng định, xã có nhiều thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội nhưng cũng có không ít khó khăn, trong đó tốc độ chuyển dịch cơ cấu kinh tế chậm, nông nghiệp vẫn là ngành chủ đạo. Tiềm lực kinh tế của xã chưa mạnh, vốn tích lũy chưa nhiều cho nên hạn chế sự chủ động đầu tư của xã hội và người dân trong xây dựng NTM. Hoàn thành cả 19 tiêu chí để về đích xây dựng NTM trong năm vừa qua là nhờ sự đóng góp rất lớn của cộng đồng xã hội, trong đó bài học lớn xuyên suốt quá trình xây dựng được rút ra là “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân góp, dân hưởng thụ”.
Ở xã Nội Duệ, các doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn đã giải quyết việc làm thường xuyên cho hàng trăm lao động; có hơn 1.300 hộ kinh doanh dịch vụ, hơn 900 lao động đang làm việc tại khu công nghiệp và hàng trăm lao động làm việc ở nước ngoài, góp phần nâng cao thu nhập, không ngừng nâng cao đời sống người dân. Riêng về thu nhập, hiện xã có mức thu nhập bình quân đầu người đạt cao hơn bình quân toàn tỉnh, tỷ lệ hộ nghèo cũng đã giảm xuống dưới mức 2%.
Trụ sở làm việc của UBND huyện Tiên Du
Sau khi có sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, UBND huyện Tiên Du đã khẩn trương triển khai công tác xây dựng đề án, kế hoạch thực hiện Chương trình xây dựng NTM trên địa bàn huyện. Sau hơn 5 năm triển khai huyện đã đạt được những kết quả nổi bật. Xây dựng NTM đã góp phần làm cho kinh tế tăng trưởng nhanh. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực. Sản xuất nông nghiệp phát triển theo hướng công nghiệp hóa, tạo sản xuất hàng hóa hiệu quả; các khu, cụm công nghiệp tiếp tục thu hút các doanh nghiệp vào đầu tư và sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng từng bước được đầu tư đồng bộ; thu, chi ngân sách năm sau cao hơn năm trước. Quy mô giáo dục, đào tạo giữ vững ổn định, chất lượng giáo dục đứng trong tốp đầu của tỉnh. Bảo đảm an sinh xã hội, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng lên rõ rệt. Qua phong trào xây dựng NTM, công tác dân vận của Đảng, hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân có nhiều đổi mới. Vị trí, vai trò lãnh đạo của Đảng bộ UBND huyện ngày một tăng cao.
Còn nhiều khó khăn và thử thách ở phía trước
Đạt được thành tích nêu trên là niềm tự hào của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Tiên Du, song vẫn còn đó không ít những khó khăn, thử thách. Chia sẻ với chúng tôi, Chủ tịch UBND huyện Lê Xuân Lợi cho biết: “Trong số 19 tiêu chí đã hoàn thành đối với huyện NTM, thì hai tiêu chí sản xuất và môi trường địa phương gặp khó khăn nhất. Đối với tiêu chí sản xuất, đặt ra việc hình thành vùng sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung đối với các sản phẩm nông nghiệp chủ lực của huyện hoặc có mô hình liên kết sản xuất gắn với chế biến, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp và thực hiện tiêu thụ ít nhất 10% sản lượng đối với các sản phẩm nông nghiệp chủ lực của huyện theo quy hoạch… Đây là vấn đề lớn, trong khi tập quán sản xuất nông nghiệp của địa phương còn manh mún, sản phẩm nông nghiệp chưa có sức cạnh tranh; việc liên doanh, liên kết trong sản xuất chưa nhiều, sản phẩm nông nghiệp tiêu thụ chủ yếu phụ thuộc vào thị trường trong nước. Về tiêu chí môi trường, hiện tại ô nhiễm môi trường nông thôn có chiều hướng gia tăng. Huyện đã xây dựng được các cơ sở xử lý rác thải, song hiện đang có biểu hiện quá tải”.
Trồng hoa lan công nghệ cao trong nhà kính ở huyện Tiên Du
Trao đổi ý kiến với cán bộ lãnh đạo một số xã trong huyện Tiên Du, được biết việc huy động nguồn lực từ nhân dân, doanh nghiệp và vốn xã hội hóa thực hiện xây dựng NTM theo đề án được phê duyệt còn hạn chế. Quá trình tổ chức thực hiện quy hoạch còn gặp nhiều khó khăn như, quy hoạch sử dụng đất có nhiều thay đổi, nhất là việc quy hoạch xây dựng NTM đã chồng lấn vào một số dự án được quy hoạch trước đó. Xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn cần nhu cầu vốn lớn, song nguồn ngân sách của các địa phương trong huyện có hạn, chưa huy động hiệu quả sự đóng góp của các tổ chức, nhân dân. Việc triển khai thực hiện dự án đấu giá quyền sử dụng đất tạo vốn xây dựng NTM gặp không ít khó khăn. Ý thức chấp hành pháp luật, vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm của một số ít bộ phận nhân dân chưa tốt. Qua đó, khẳng định huyện cần tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của Đảng, chính quyền các cấp; tăng cường công tác tuyên truyền sâu rộng tới cán bộ, đảng viên và nhân dân về chủ trương, mục đích chương trình, giúp cán bộ, đảng viên, nhân dân hiểu đúng, hiểu sâu về nhiệm vụ xây dựng NTM, coi đây là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội.
Có thể nói chương trình MTQG xây dựng NTM trên địa bàn huyện Tiên Du đã được các cấp Đảng, chính quyền, các tổ chức đoàn thể đến cơ sở tập trung lanh đạo, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt, triển khai thực hiện đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm năng động, sáng tạo, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Đến nay chương trình NTM đã đạt được những kết quả toàn diện, nổi bật, diện mạo NTM có nhiều đổi mới đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân không ngừng đươc nâng cao.
Về huyện Tiên Du hôm nay, bộ mặt nông thôn đã đổi thay nhiều. Đường làng, ngõ, xóm, mang dáng dấp hiện đại; nhiều doanh nghiệp, dịch vụ kinh doanh mới ra đời, các khu công nghiệp, khu sản xuất nông nghiệp công nghệ cao bắt đầu hình thành dần thay thế phương thức sản xuất nông nghiệp manh mún, nhỏ lẻ. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được cải thiện. Về đích trong phong trào xây dựng NTM là niềm tự hào của huyện, song cũng từ đây đặt ra nhiều khó khăn, thách thức hơn cho cán bộ và nhân dân của địa phương trong việc giữ vững và phát huy giá trị của danh hiệu cao quý đó.