Trong một video được Lầu Năm Góc lần đầu tiên công bố, Hải quân Trung Quốc đã phát đi 8 lần cảnh báo khi một máy bay giám sát Mỹ lượn sát bên trên hòn đảo mà Bắc Kinh đã cải tạo trái phép từ bãi ngầm với mục tiêu mở rộng vùng ảnh hưởng.
Theo nguồn tin độc quyền từ CNN, khi máy bay giám sát của Mỹ bay sát khu vực bãi đá ngầm mà Trung Quốc chiếm giữ và cải tạo trái phép thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam thì nhận được 8 lần cảnh báo từ phía Trung Quốc.
Máy bay giám sát P8-A Poseidon của Mỹ
Phát biểu trên CNN tối thứ Tư (20/5), ông Michael Morell, Cựu phó giám đốc CIA cho biết, sự chạm trán trên là dấu hiệu cho thấy Mỹ- Trung hoàn toàn có nguy cơ xảy ra xung đột trong tương lai.
Lần đầu tiên, Lầu Năm Góc quyết định cho một nhóm PV của CNN được phép tham gia các chuyến bay giám sát ở Biển Đông nhằm nâng cao nhận thức về những cách thức mà Trung Quốc đặt ra để đẩy mạnh việc cải tạo đảo. Báo cáo từ CNN trên chiếc máy bay hiện đại nhất của Mỹ và cũng là máy bay săn ngầm, P8-A Poseidon cho biết, một cảnh báo bằng tiếng Anh đã được phát tới máy bay Mỹ với nội dung “"Đây là Hải quân Trung Quốc….Đây là Hải quân Trung Quốc … Hãy đi đi để tránh hiểu lầm”.
Ở điểm thấp nhất khi máy bay giám sát Mỹ cách mặt nước khoảng 4.500m), CNN đã thấy một hòn đảo nhân tạo do Trung Quốc dựng nên, cách bờ biển nước này khoảng 960km.
Từ máy bay có thể nhìn thấy tàu của Trung Quốc hoạt động trên biển
Nhiệm vụ hôm thứ Tư của máy bay giám sát Mỹ là giám sát các hoạt động của TQ trên 3 hòn đảo mà trước đây chỉ là những bãi đá ngầm. Hiện, Trung Quốc thực hiện những dự án xây dựng khổng lồ mà Mỹ lo ngại sớm muộn gì cũng sẽ có đầy đủ các chức năng quân sự ở đó.
Mike Parker, chỉ huy phi đội máy bay giám sát P8 và P3 của Mỹ triển khai tới châu Á nói với nhóm công tác CNN có mặt trên máy bay P8, các hoạt động gần đây của Trung Quốc gia tăng mạnh mẽ. Có vẻ như họ muốn đẩy mạnh xây dựng cơ sở hạ tầng quân sự trên các đảo nhân tạo. “30 phút trước, chúng tôi đã nhận được cảnh báo từ phía hải quân TQ và tôi tin nó xuất phát từ đây”, ông nói.
Chỉ trong 2 năm, Trung Quốc đã tiến hành cải tạo các bãi đá ngầm ở độ sâu 300 feet thành các quần đảo nhân tạo rộng 2.000 mẫu Anh - tương đương với 1.500 sân bóng đá. Hệ thống camera của P8 ghi lại cho thấy, khu vực đá Chữ Thập hiện giống như một doanh trại quân đội, có tháp quan sát cao và đường băng quân sự. Một số người còn cho rằng, đây là ““tàu sân bay không thể chìm”.
Bên trong máy bay giám sát P8
Trung tá Matt Newman nói với CNN từ buồng lái, có cả tàu chiến, tàu cảnh sát biển và cả radar tìm kiếm trên không. “Có thể họ đang theo dõi chúng ta”, ông nói.
Trên khu vực Đá Chữ Thập và Đá Vành Khăn, hàng chục phương tiện nạo vét của TQ đang đẩy mạnh công việc, hút cát từ đáy biển và đổ lên bãi ngầm để tạo ra vùng đất mới khổng lồ trên bề mặt, trong khi xây các bến cảng. “Chúng tôi thấy việc này hàng ngày, chắc họ làm cả cuối tuần nữa, không nghỉ”, ông Parker cho biết.