Tổng thống Obama thăm Việt Nam: Chính bởi "nhân duyên"!?

Trong bối cảnh quốc tế và khu vực có nhiều biến động, chuyến công du của Tổng thống Barack Obama tới một loạt nước châu Á - Thái Bình Dương được đánh giá là sự kiện chính trị quốc tế quan trọng, được nhiều quốc gia trông đợi.

Xét một cách toàn diện, nước Mỹ dưới thời kỳ Tổng thống Obama đã hướng tới quan hệ nhiều hơn với khu vực châu Á, với ASEAN, và minh chứng rõ ràng nhất là Hội nghị cấp cao Mỹ - ASEAN diễn ra tại Sunnylands trong hai ngày 15 và 16/2. Chính quyền Washington và cá nhân Tổng thống Obama cũng rất coi trọng quan hệ với Việt Nam, coi Việt Nam là một đối tác quan trọng trong ASEAN và tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Theo nhiều nhà phân tích, nhìn lại 20 năm quan hệ ngoại giao Việt - Mỹ đã có sự phát triển đáng ngưỡng mộ. Đặc biệt, hai dấu ấn quan trọng cần đặc biệt là việc xác lập quan hệ Đối tác toàn diện Việt - Mỹ vào năm 2013, và chuyến thăm lịch sử của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Mỹ hồi tháng 7 năm ngoái.

Chuyến thăm chính thức Việt Nam (từ ngày 23-25/5) của Tổng thống Barack Obama được đánh giá sẽ tạo thêm đà phát triển cho hợp tác Đối tác toàn diện Việt - Mỹ trong thời gian tới.

Đánh giá tổng thể, quan hệ Việt - Mỹ đã phát triển trên tất cả các lĩnh vực, từ kinh tế, chính trị, an ninh quốc phòng, khoa học kỹ thuật, giáo dục, giao lưu nhân dân cũng như các vấn đề quốc tế và khu vực mà hai bên cùng quan tâm. Trong các cuộc gặp với lãnh đạo Việt Nam gần đây, ông Obama cũng đã khẳng định Việt Nam là “đối tác toàn diện, xây dựng”.

Dự kiến máy bay Air Force One của Tổng thống Obama hạ cánh vào rạng sáng 23/5 tại sân bay Nội Bài. Như vậy, ông sẽ là vị Tổng thống Mỹ thứ ba đến Việt Nam, sau hai vị cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton và George Bush.

Chuyến thăm Việt Nam của ông Obama được nhiều người đánh giá cao và kỳ vọng sẽ mở ra nhiều bước tiến mới trong quan hệ ngoại giao hai nước. Không chỉ đối với Việt Nam, cá nhân ông chủ Nhà Trắng cũng rất trông đợi vào chuyến đi này.

Với ông, đây là cơ hội để giúp củng cố lời hứa về chính sách xoay trục của Mỹ... Và tuyên bố mới đây của Trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương Daniel Russel đã minh chứng cho điều đó. Theo ông Russel, tăng cường quan hệ đối tác Việt - Mỹ “là thành tố quan trọng trong chính sách tái cân bằng sang châu Á Thái Bình Dương của Mỹ”.

Trong khi đó, báo chí nước ngoài cũng dành nhiều quan tâm cho hành trình châu Á của ông Obama. Nếu PGS. Admund Malesky (Khoa Kinh tế Chính trị - Đại học Duke, Mỹ) cho rằng, chuyến thăm “có thể sẽ là cơ hội để hai nước thúc đẩy giao lưu trong tương lai và xây dựng mối quan hệ mà chúng ta không thể hình dung được trên nhiều lĩnh vực”; thì theo AFP, Nhà Trắng cũng kỳ vọng chuyến thăm sắp tới của Tổng thống Obama sẽ mở ra một trang mới trong quan hệ Việt - Mỹ. Còn Forbes cùng nhiều hãng truyền thông khác đánh giá cao ý nghĩa của chuyến đi đối với quan hệ hợp tác kinh tế giữa hai nước, và đặc biệt là vai trò của Việt Nam trong việc triển khai Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Hiện chính phủ hai nước Việt Nam và Mỹ đang tích cực chuẩn bị, tăng cường trao đổi để có thể đạt được những thỏa thuận cụ thể, thiết thực trong chuyến thăm. Một số nhà quan sát tinh ý nhận ra, chuyến thăm Việt Nam của ông Obama lần này như một cái duyên.

Quả vậy, mối nhân duyên đó là sự tiếp nối chuyến thăm lịch sử của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vào năm 2015, làm sâu sắc thêm quan hệ, nhấn mạnh nguyên tắc cùng có lợi, bình đẳng, tôn trọng độc lập, chủ quyền, thể chế chính trị của nhau.

Mặc dù vậy, trong khi nước Mỹ đang sôi sục với cuộc chạy đua giành chiếc ghế quyền lực cao nhất trong Nhà Trắng, một số ý kiến cho rằng, chuyến đi lần này của ông Obama phần nhiều mang tính chất xã giao, và những phát ngôn của ông chỉ là “thông điệp cuối nhiệm kỳ”. Thế nhưng, rất nhiều người kỳ vọng và tin vào vị Tổng thống da màu đầy tự tin, lôi cuốn và có đôi mắt chân thành này.

Thế nhưng, xin mượn lời Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Phạm Quang Vinh trong cuộc phỏng vấn với VOV mới đây để bày tỏ sự kỳ vọng và niềm tin vào vị Tổng thống da màu đầy tự tin, lôi cuốn và có đôi mắt chân thành này. “Tôi hoàn toàn tin tưởng chuyến thăm sắp tới của Tổng thống Obama sẽ đạt được những kết quả tốt đẹp, làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác toàn diện giữa hai bên”.