Thi hành án liên quan đến tín dụng, ngân hàng: Có các biện pháp xử lý cụ thể và thực hiện ngay

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng phát biểu tại hội nghị

Hội nghị do Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng chủ trì. Tham gia hội nghị còn có Phó Thống đốc thường trực Ngân hàng nhà nước (NHNN) Việt Nam Nguyễn Đồng Tiến và Tổng cục trưởng THADS Hoàng Sỹ Thành.

Báo cáo sơ kết thực hiện Quy chế, Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Sơn cho biết: năm 2015 và 6 tháng đầu năm 2016, số việc phải thi hành cho các tổ chức tín dụng, ngân hàng là 33.365 việc, tương ứng với số tiền phải thi hành khoảng 130 nghìn tỷ đồng. Số việc đã thi hành xong được 4.282 việc, tương ứng với số tiền gần 24 nghìn tỷ đồng. Nếu xét riêng kết quả thi hành án xong về án tín dụng, ngân hàng theo năm thì năm 2015 đã tăng gấp khoảng 4 lần số việc và gấp 3 lần số tiền so với cùng kỳ năm 2014, còn 6 tháng đầu năm 2016 đã tăng trên 41% số việc và tăng hơn 30% số tiền so với cùng kỳ năm 2015.

Các ý kiến tại hội nghị đánh giá việc ban hành Quy chế phối hợp đã tạo hành lang pháp lý quan trọng trong phối hợp giữa các cơ quan THADS và các tổ chức tín dụng ngân hàng trong công tác THADS. Sau một năm triển khai Quy chế, hai ngành đã đạt được những kết quả nhất định trong việc phối hợp hướng dẫn nghiệp vụ và giải quyết khiếu nại, tố cáo về THADS có liên quan đến hoạt động tín dụng, ngân hàng; phối hợp trong công tác xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng... Qua thực hiện Quy chế đã nâng cao nhận thức của các cơ quan thi hành án địa phương, các Chấp hành viên, đồng thời nâng cao nhận thức của các tổ chức, tín dụng ngân hàng trong việc thu hồi tiền, tài sản ngay từ khi xét xử đến khi thi hành án, không còn tâm lý ỷ lại, trông chờ vào cơ quan nhà nước. Các tổ chức tín dụng, ngân hàng đã nâng cao trách nhiệm trong cung cấp thông tin tài khoản của người phải thi hành án và thực hiện các quyết định áp dụng biện pháp bảo đảm của cơ quan THADS.

Bên cạnh những việc đã làm được, Báo cáo sơ kết thực hiện Quy chế phối hợp cho thấy kết quả THADS vẫn còn hạn chế, chưa đạt yêu cầu, toàn quốc số việc còn tồn đọng chưa thi hành là 15.194 việc, số tiền là 52.283 tỷ 144 triệu 811 nghìn đồng. Tới thời điểm này, vẫn còn 16/63 địa phương chưa triển khai Quy chế. Một trong những nguyên nhân được nhiều ý kiến đưa ra tại Hội nghị đó là sự quá tải trong công việc của Chấp hành viên và cơ quan THADS; có những quy định giữa Luật THADS và Luật các tổ chức tín dụng chưa đồng bộ; khó khăn trong việc bán đấu giá tài sản đã kê biên đảm bảo thi hành án cũng như việc giao tài sản cho người mua trung đấu giá; phương án phối hợp giữa các ngành, địa phương chưa bài bản, khoa học, nhiều tổ chức tín dụng còn buông lỏng không kiểm soát chặt chẽ dẫn đến khách hành mất khả năng thanh toán...

Chỉ ra những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân, Tổng cục THADS cũng kiến nghị nhiều vấn đề liên quan, trong đó NHNN cần chỉ đạo các tổ chức tín dụng, ngân hàng thực hiện đúng trình tự, thủ tục thẩm định tài sản trước khi cho khách hàng vay và có cơ chế quản lý hiệu quả tiền vay của khách hàng.

Cùng chung nhận định Quy chế đã tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức cũng như hành động của các cơ quan liên quan, trên tinh thần thẳng thắn, các tổ chức tín dụng, các cơ quan THADS đã chỉ ra những khó khăn, tồn tại cũng như kiến nghị các giải pháp nhằm thúc đẩy quá trình xử lý nợ xấu. 

Tại hội nghị, các đại biểu cũng đã tham gia đóng góp ý kiến trong công tác phối hợp giữa các đơn vị chức năng nhằm nâng cao hiệu quả công tác xử lý nợ, ông Phạm Mạnh Thắng, đại diện Công ty quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng VAMC cho biết, tính đến cuối năm 2015, VAMC còn 670 vụ việc phải thi hành án với số tiền hơn 6500 tỷ đồng, tập trung ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Theo ông Thắng, thời gian qua VAMC đã phối hợp với Tổng cục THADS lựa chọn một số vụ việc điển hình làm thí điểm và cho kết quả rất tích cực. Ông Thắng mong muốn ”VAMC được kế thừa quyền và nghĩa vụ của các chủ nợ, vấn đề mà hiện nay một số địa phương không chấp nhận”.

Phản ánh những khó khăn trong việc thu hồi nợ ở các địa bàn làng nghề, có quan hệ dòng họ, Phó Tổng Giám đốc VietinBank Nguyễn Đình Vinh cho rằng ở những địa bàn này, người vay thường nhìn nhau, chỉ cần không cưỡng chế 1 trường hợp các trường hợp khác cũng sẽ chây ỳ, tạo tiền lệ rất xấu do đó ông Vinh mong muốn, Tổng cục THADS, NHNN tiếp tục phối hợp chặt với các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương có biện pháp dứt điểm để thi hành các vụ việc này.

Phát biểu kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng đánh giá cao những kết quả sau thời gian thực hiện Quy chế 01 và nhấn mạnh ”Quy chế đã đi vào đời sống”. Tuy nhiên, Thứ trưởng cũng chỉ rõ những tồn tại như số tiền, việc tồn đọng còn nhiều, nhận thức của một số cơ quan THADS còn hạn chế, một số tổ chức tín dụng còn lúng túng trong nhận lại tài sản thế chấp... Chỉ rõ các nguyên nhân, trong đó lưu ý những nguyên nhân chủ quan, Thứ trưởng Trần Tiến Dũng nhấn mạnh, trong bối cảnh thực hiện mục tiêu của Chính phủ hành động, một Chính phủ kiến tạo, đồng hành cùng doanh nghiệp, phục vụ nhân dân thì Bộ Tư pháp và NHNN cùng phải nỗ lực hơn nữa trong việc tìm các giải pháp tháo gỡ khó khăn.

Đặc biệt, Thứ trưởng yêu cầu các Cục trưởng THADS phải quyết liệt hơn trong việc thực hiện các nhiệm vụ được giao. Theo đó, cần rà soát các bản án liên quan đến tín dụng ngân hàng, qua đó đề ra các biện pháp cụ thể để xử lý, thi hành ngay. “Cơ quan THADS nào gây khó dễ đề nghị phản ánh với lãnh đạo Tổng cục, thậm chí có thể phản ánh ngay với lãnh đạo Bộ", Thứ trưởng Trần Tiến Dũng nhấn mạnh. Thứ trưởng đồng thời yêu cầu các Cục trưởng phải lựa chọn các tổ chức đấu giá tài sản có năng lực để đảm bảo quá trình kê biên, đấu giá đúng pháp luật và hiệu quả. Những vấn đề cần hướng dẫn, Tổng cục THADS và Vụ Pháp chế NHNN cần chủ động tham mưu để hướng dẫn kịp thời nếu không sẽ dẫn đến cách hiểu khác nhau, làm chậm quá trình THA.