Tháo gỡ khó khăn trong triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia tại các tỉnh ĐBSCL

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch Đầu tư, trong giai đoạn 2021 - 2025, Trung ương đã chi hơn 9,7 tỷ đồng cho 12/13 địa phương thuộc vùng ĐBSCL (TP Cần Thơ không bố trí ngân sách Trung ương), chiếm tỷ lệ 5% kế hoạch vốn đầu tư công nguồn ngân sách Trung ương để thực hiện các CTMTQG trên cả nước.

Riêng trong năm 2023, ngân sách Trung ương phân bổ kinh phí thực hiện ba CTMTQG (gồm mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; mục tiêu giảm nghèo bền vững; và mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới) cho vùng trên 4,2 tỷ đồng.

Đến nay, các địa phương trong vùng đã phân bổ trên 2,4 tỷ đồng vốn đầu tư phát triển, đạt 99,5%, còn 2 tỉnh chưa phân bổ. Theo báo cáo của các địa phương vùng ĐBSCL đang khẩn trương thực hiện giải ngân vốn ngân sách địa phương để thực hiện các CTMTQG, phấn đấu đến cuối năm 2023 đạt 100% kế hoạch.

Các tỉnh ĐBSCL đã quyết liệt trong việc triển khai các nội dung, hoạt động thuộc từng dự án, tiểu dự án thành phần của chương trình, cơ bản hoàn thành một số mục tiêu trong giai đoạn.

Có 11 chỉ tiêu thuộc CTMTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số như: Thôn có đường đến trung tâm xã, hộ dân sử dụng điện lưới quốc gia, đồng bào dân tộc thiểu số được sử dụng nước sạch đạt và vượt kế hoạch giao; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều vùng ĐBSCL giảm từ 7,61% xuống còn 5,73%.

Qua triển khai, một số địa phương đã có nhiều cách làm hay, điển hình như: tỉnh Trà Vinh, tỉnh Bến Tre ,tỉnh Sóc Trăng … Tuy nhiên, quá trình triển khai các CTMTQG cũng còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc như năng lực quản lý, tổ chức thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia ở các địa phương chưa đồng đều.

Một số cơ quan địa phương thực hiện nhiệm vụ chỉ đạo, kiểm tra còn chưa sâu sát, thường xuyên, công tác phối hợp giữa các cơ quan cấp tỉnh còn chưa được chặt chẽ, chưa quan tâm đúng mức đến công tác triển khai CTMTQG.

Bên cạnh đó, trong huy động nguồn lực để thực hiện CTMTQG, một số địa phương rất khó khăn bố trí vốn đối ứng, huy động nguồn vốn doanh nghiệp, người dân còn hạn chế, trong khi đó yêu cầu thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ là rất cao…

Tại Hội nghị, các địa phương kiến nghị, đề xuất với Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang chỉ đạo các Bộ, cơ quan khẩn trương ban hành hoặc trình ban hành các văn bản hướng dẫn để tạo sự thống nhất, đồng bộ cho việc triển khai thực hiện các chương trình của các địa phương ĐBSCL.

Đồng thời, xem xét điều chỉnh chỉ tiêu giảm nghèo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số để đảm bảo phù hợp với thực tế của từng địa phương; ban hành sổ tay hướng dẫn thực hiện các CTMTQG; đề xuất Chính phủ ban hành cơ chế cho địa phương tự điều chỉnh nguồn vốn từ các dự án thực hiện chưa hiệu quả hoặc không có địa bàn, đối tượng thụ hưởng sang thực hiện các dự án khác có nhu cầu vốn nhiều hơn đảm bảo thực hiện đúng đối tượng và địa bàn thụ hưởng của dự án theo quy định.

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đánh giá cao sự nỗ lực, quyết tâm của các địa phương vùng ĐBSCL trong xây dựng nông thôn mới, nhất là việc lồng ghép các CTMTQG để tạo ra những thành quả đáng phấn khởi.

Theo Phó Thủ tướng, tinh thần chung là các địa phương không được cầu toàn vì đây là chương trình chung cho tất cả các địa phương, các địa phương không nên có tâm lý ỷ lại. Do đó, trong quá trình triển khai thực hiện các CTMTQG có nơi còn nhiều khó khăn, bất cập mà nguyên nhân chủ yếu là địa phương chưa thật sự quyết tâm, làm tới nơi tới chốn.

Phó Thủ tướng Chính phủ khẳng định, quan điểm và tinh thần của Chính phủ là phân cấp cho các địa phương triển khai thực hiện các chương trình. Tuy nhiên, các Bộ, ngành Trung ương sẽ phân công cán bộ phụ trách hỗ trợ các địa phương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Phó Thủ tướng Chính phủ đề nghị các địa phương vướng mắc ở vấn đề nào thì gửi ngay cho Bộ chủ quản vấn đề đó, đồng thời các Bộ trong thời gian 7 ngày phải có văn bản trả lời cho các địa phương; các Bộ liên quan xây dựng, ban hành sổ tay hướng dẫn thực hiện các CTMTQG bằng bảng giấy và file mềm để làm cơ sở cho các địa phương triển khai thực hiện đảm bảo thống nhất, đồng bộ.

Trước đó, trong buổi sáng cùng ngày, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang dẫn đầu Đoàn công tác của Chính phủ đã đi kiểm tra, giám sát tình hình thực hiện 3 CTMTQG trên địa bàn và làm việc tại thị xã Giá Rai (tỉnh Bạc Liêu).

Đồng thời, Đoàn công tác cũng đã ghé thăm hỏi, động viên các hộ nghèo là đồng bào dân tộc Khmer tại thị trấn Hòa Bình; tham quan mô hình sản xuất tôm-lúa và mô hình nuôi chồn hương của người dân tại ấp 18 và ấp 22 (xã Phong Thạnh A, thị xã Giá Rai).