Thẩm tra sơ bộ Báo cáo của Chính phủ về tình hình thi hành Hiến pháp, pháp luật năm 2023

Tham dự phiên họp có: Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long; Thường trực Ủy ban Pháp luật và đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội và các bộ, ngành liên quan.

Báo cáo về tình hình thi hành hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2023, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, công tác tổ chức triển khai thi hành pháp luật và xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết tiếp tục là một trong những nhiệm vụ quan trọng được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ dành nhiều thời gian chỉ đạo sát sao, thường xuyên, trực tiếp và cụ thể.

Tại các phiên họp Chính phủ từ tháng 10/2022 đến nay, Chính phủ đã xem xét, cho ý kiến đối với 21 đề nghị xây dựng luật, pháp lệnh, nghị quyết; 19 dự án luật và dự thảo nghị quyết. Trong năm 2022, 2023 không có tình trạng xin rút, xin lùi các dự án đã có trong Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh. Quy trình cho ý kiến thông qua các dự án Luật, dự thảo được Chính phủ xem xét chặt chẽ hơn.

Theo Bộ trưởng Lê Thành Long, tính từ ngày 1/10/2022 đến ngày 1/8/2023, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, cơ quan ngang bộ có nhiệm vụ xây dựng, ban hành 129 văn bản quy định chi tiết. Đối với 58 văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết đã có hiệu lực, có 43 văn bản đã được ban hành, còn 14 văn bản nợ, chưa ban hành.

Trình bày dự thảo Báo cáo thẩm tra sơ bộ, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Ngô Trung Thành nêu rõ, Thường trực Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành với những kết quả đạt được như trong Báo cáo của Chính phủ; đồng thời đánh giá cao công tác chỉ đạo, điều hành, triển khai thực hiện nhiệm vụ này của Chính phủ trong năm 2023 thể hiện tính kế thừa và phát triển, tích cực, chủ động, đổi mới sáng tạo. Chính phủ đã cơ bản hoàn thành khối lượng lớn các nhiệm vụ lập pháp bảo đảm tiến độ và chất lượng. Bên cạnh đó, đa dạng hóa các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật theo định hướng chuyển đổi số; đơn giản hóa thủ tục hành chính, áp dụng hiệu quả dịch vụ công trực tuyến…

Tuy nhiên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cũng chỉ rõ, tình hình nợ văn bản quy định chi tiết có xu hướng tăng; có biểu hiện đùn đẩy, né tránh, thiếu trách nhiệm trong tham mưu xây dựng thể chế và tổ chức thi hành pháp luật tại một số nơi; chất lượng văn bản dưới luật chưa cao.

Tại phiên họp, các đại biểu cơ bản nhất trí với Báo cáo của Chính phủ, dự thảo báo cáo thẩm tra sơ bộ của Thường trực Ủy ban Pháp luật và tập trung cho ý kiến về các nội dung trọng tâm như: công tác chỉ đạo, điều hành triển khai thực hiện nhiệm vụ của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thời gian qua; kết quả đạt được trong công tác thi hành pháp luật, đặc biệt là việc ban hành văn bản quy định chi tiết; phổ biến, giáo dục pháp luật; rà soát văn bản quy phạm pháp luật, các điều kiện bảo đảm…

Góp ý về công tác thẩm định văn bản quy phạm pháp luật, có ý kiến cho rằng, đây là khâu rất quan trọng nhưng chưa được đề cập trong các báo cáo, do đó, đề nghị bổ sung nội dung này để đánh giá được toàn diện, đầy đủ hơn.

Các đại biểu cũng đề nghị, Chính phủ và các bộ, ngành cần đẩy nhanh hơn nữa tiến độ ban hành; tăng cường kỷ luật, kỷ cương, quy định chặt chẽ hơn về chế độ trách nhiệm cá nhân, trách nhiệm người đứng đầu, trách nhiệm giải trình về công tác xây dựng pháp luật.

Kết luận phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đánh giá cao ý kiến trách nhiệm, sâu sắc, khách quan, toàn diện của các đại biểu, qua đó giúp đánh giá, làm rõ hơn tình hình triển khai thi hành hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2023 và những vấn đề đặt ra, đồng thời, đề xuất được các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả thi hành Hiến pháp, pháp luật. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho biết, Thường trực Ủy ban Pháp luật sẽ tiếp thu các ý kiến để tiếp tục hoàn thiện báo cáo thẩm tra sơ bộ.