Tăng chế tài xử lý gian dối mua nhà ở xã hội

Theo kế hoạch, việc xây dựng NOXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030” được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tỉnh Thanh Hóa phải hoàn thành ít nhất 13.787 căn.

Phân kỳ giai đoạn 1 từ năm 2021-2025 hoàn thành 6.287 căn hộ; giai đoạn 2 từ 2026-2030 hoàn thành 7.500 căn hộ. Hiện Thanh Hóa có 13 dự án đang triển khai và 14 dự án thực hiện lựa chọn chủ đầu tư mới, đến nay đã hoàn thành khoảng 2.197 căn hộ.

Với một tỉnh có dân số 4,3 triệu người, hàng chục khu công nghiệp, khu kinh tế lớn thì con số này chưa đủ đáp ứng so với nhu cầu thực tế. Chính vì việc khan hiếm NOXH dẫn tới nhiều đối tượng có hành vi gian dối để trục lợi.

Theo quy định, chỉ những người có thu nhập thấp, gặp khó khăn về nhà ở, hoặc các đối tượng chính sách như cán bộ, công chức, người lao động tại các khu công nghiệp mới được phép mua nhà ở xã hội. Việc mua NOXH bởi những đối tượng không đủ điều kiện là hành vi gian dối.

Các hình thức gian dối có thể bao gồm việc khai man hồ sơ, sử dụng thông tin giả mạo, hoặc nhờ người khác đứng tên mua nhà. Điều này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn làm ảnh hưởng đến những người thực sự cần NOXH.

Gian dối trong mua NOXH có thể dẫn đến việc các đối tượng không đủ điều kiện chiếm giữ tài sản công, làm gia tăng tình trạng thiếu nhà ở cho những người có nhu cầu thực sự. Đồng thời, điều này cũng làm giảm niềm tin của người dân vào các chính sách của Nhà nước.

Để ngăn chặn tình trạng này, cần có các biện pháp kiểm tra, giám sát chặt chẽ hơn từ các cơ quan chức năng. Việc nâng cao nhận thức của người dân về quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia vào các chương trình NOXH cũng rất quan trọng. Các cá nhân hoặc tổ chức vi phạm cần phải chịu trách nhiệm trước pháp luật, bao gồm cả việc xử lý hình sự nếu có dấu hiệu lừa đảo hoặc gian lận.

Mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa vừa yêu cầu chủ đầu tư phối hợp với UBND các xã, phường, công an khu vực và các đơn vị có liên quan trong việc theo dõi, quản lý người sử dụng NOXH sau khi bàn giao; kịp thời phát hiện, tổng hợp và báo cáo các trường hợp sử dụng sai đối tượng, sai mục đích hoặc có dấu hiệu chuyển nhượng trái quy định.

Theo báo cáo của Sở Xây dựng về kết quả kiểm tra hoạt động mua bán và quản lý sử dụng NOXH, vẫn còn tồn tại một số hạn chế, bất cập như: Chậm trễ trong tiếp nhận hồ sơ; công khai, minh bạch thông tin dự án chưa đầy đủ; xuất hiện tình trạng sử dụng căn hộ không đúng đối tượng hoặc không đúng mục đích; một số đơn vị quản lý vận hành chưa đáp ứng điều kiện theo quy định.

Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các chủ đầu tư thực hiện nghiêm trình tự, thủ tục bán, cho thuê mua, cho thuê nhà ở xã hội theo đúng quy định, trong đó lưu ý công khai đầy đủ thông tin dự án, tiếp nhận hồ sơ, ký hợp đồng mua bán, cho thuê, cho thuê mua đúng quy định, đúng đối tượng.

Các chủ đầu tư cần rà soát, khắc phục triệt để các bất cập trong quy trình tiếp nhận hồ sơ đăng ký; tổ chức thực hiện việc tiếp nhận hồ sơ bằng nhiều hình thức bảo đảm tiếp nhận đầy đủ, không để tồn đọng, gây bức xúc trong nhân dân. Đồng thời giảm thiểu tình trạng tụ tập đông người, giữ gìn an ninh, trật tự tại khu vực tiếp nhận trong các đợt cao điểm.

Các chủ đầu tư phối hợp với Ban quản trị nhà chung cư (nếu đã thành lập) thực hiện đầy đủ các quy định. Phối hợp với UBND các xã, phường, công an khu vực và các đơn vị có liên quan trong việc theo dõi, quản lý người sử dụng nhà ở xã hội sau khi bàn giao.

Kịp thời phát hiện, tổng hợp và báo cáo các trường hợp sử dụng sai đối tượng, sai mục đích hoặc có dấu hiệu chuyển nhượng trái quy định để kịp thời xử lý theo quy định của pháp luật.

Đối với Ban quản trị nhà chung cư thực hiện việc tiếp nhận hồ sơ nhà chung cư và kinh phí bảo trì phần sở hữu chung từ chủ đầu tư theo đúng quy định. Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến đến người sử dụng nhà chung cư các quy định của pháp luật về nhà ở xã hội, đặc biệt là quy định liên quan đến trình tự, thủ tục bán lại NOXH trong thời hạn 5 năm theo Điều 39 Nghị định số 100/2024/NĐ-CP, nhằm nâng cao nhận thức và không để xảy ra các hành vi vi phạm.

Đơn vị quản lý vận hành, UBND các xã, phường phải thực hiện công khai thông tin liên quan đến dự án NOXH trên địa bàn theo quy định. Chủ động kiểm tra, theo dõi tình hình sử dụng, đối tượng sử dụng NOXH tại các dự án trên địa bàn.

Xử lý các sai phạm theo thẩm quyền, báo cáo UBND tỉnh các nội dung vượt thẩm quyền; hướng dẫn tổ chức Hội nghị nhà chung cư lần đầu theo quy định; đôn đốc việc thành lập Ban quản trị và việc bàn giao hồ sơ, quỹ bảo trì nhằm bảo đảm công tác quản lý, vận hành nhà chung cư đúng quy định.

Sở Xây dựng được giao chủ trì, hướng dẫn, đôn đốc và kiểm tra chặt chẽ việc tổ chức tiếp nhận hồ sơ đăng ký mua, thuê, thuê mua NOXH tại các dự án, bảo đảm tiếp nhận đầy đủ, kịp thời, không để xảy ra tình trạng bỏ sót hồ sơ, gây bức xúc trong nhân dân.

Bên cạnh đó bảo đảm quyền lợi chính đáng của các đối tượng được hưởng chính sách. Tăng cường kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc các cơ quan, đơn vị liên quan trong việc thực hiện hoạt động mua bán, quản lý và sử dụng NOXH. Kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm theo thẩm quyền hoặc tham mưu UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo xử lý theo quy định.