TAND tỉnh Vĩnh Long: Tạo thuận lợi nhất cho người dân khi có công việc tại Tòa án

Từ năm 2010, TAND tỉnh Vĩnh Long đã xây dựng các quy trình và áp dụng các thủ tục mang tính chất hành chính nhằm hỗ trợ cho hoạt động xét xử, bước đầu đã phát huy hiệu quả tích cực.

Quy trình xử lý đơn khởi kiện nhanh chóng 

Nói về kết quả hoạt động cải cách thủ tục hành chính tại các Tòa án mẫu theo khảo sát của Dự án Judge tại TAND tỉnh Vĩnh Long, ông Nguyễn Hoàng Đệ, Chánh án TAND tỉnh Vĩnh Long cho biết, khi áp dụng hoạt động cải cách hành chính chi phí chuẩn để xác định việc tuân thủ các thủ tục tại tòa thì sau khi cải cách thủ tục hành chính phía Tòa án giảm chi phí được 63% và phía người dân chi phí giảm được 50%. Cụ thể, trước khi cải cách, đối với Tòa án chi phí tuân thủ thủ tục hành chính là 488.477.000 đồng; đối với người dân chi phí trước cải cách là 359.231.000 đồng. Sau cải cách, chi phí hiện tại theo cải cách của Tòa án giảm còn 179.937.000 đồng; đối với người dân thì chi phí là 178.517.000 đồng.

Để đạt được kết quả trên, ngay từ khi được chọn thí điểm, TAND tỉnh Vĩnh Long đã thành lập tổ Hành chính tư pháp thực hiện mô hình một cửa để giải quyết các đề nghị của công dân và hoạt động quản lý, điều hành của lãnh đạo Tòa án. Cụ thể là: tiếp nhận và xử lý đơn khởi kiện, hồ sơ kháng cáo, kháng nghị, hồ sơ do Viện kiểm sát chuyển đến, đơn khiếu nại quyết định tố tụng, hành vi tố tụng; phân công giải quyết vụ việc; quản lý số lượng các vụ việc thụ lý, giải quyết; phân định làm rõ các vai trò, nhiệm vụ các chức danh tại tòa án; cấp sao lục bản án và tiếp công dân.

Tổ hành chính tư pháp được phân công nhận đơn khởi kiện các loại. Sau đó vào sổ nhận đơn, cấp giấy báo nhận đơn khởi kiện cho người khởi kiện và xử lý đơn kiện trong thời hạn luật định. Thẩm phán phụ trách tổ Hành chính tư pháp trực tiếp xử lý đơn kiện trong thời hạn luật định. Trong trường hợp trả đơn khởi kiện thì trình Chánh tòa chuyên trách ký thông báo trả đơn khởi kiện để đảm bảo tính khách quan. Quy trình xử lý đơn khởi kiện được Tòa án sơ đồ hóa; mức án phí, lệ phí; các mẫu đơn cũng như trình tự thủ tục tố tụng được niêm yết công khai, minh bạch trước cửa phòng Tổ Hành chính Tư pháp để người dân biết rõ. Nếu Tòa án xử lý đơn chậm thời hạn thì người dân có căn cứ để thực hiện quyền khiếu nại. Điều đó tạo niềm tin và được đa số nhân dân, Luật sư đến làm việc tại Tòa án ủng hộ. Việc giao nhiệm vụ thụ lý và xử lý đơn khởi kiện về Tổ hành chính tư pháp nhằm đáp ứng được nhu cầu thuận tiện nhất cho người dân và là hoạt động chuyên trách của một bộ phận nên về chuyên môn cán bộ tiếp nhận sẽ đáp ứng được trình độ chuyên môn và thời gian giải quyết đơn được rút ngắn, giảm bớt phiền hà cho người dân.

Ông Nguyễn Hoàng Đệ, Chánh án TAND tỉnh Vĩnh Long

Ngoài ra, Tổ Hành chính tư pháp tiếp nhận hồ sơ vụ án hình sự sơ thẩm do VKS cùng cấp chuyển đến; hồ sơ kháng cáo, kháng nghị do Tòa án cấp huyện chuyển đến. Nếu đủ điều kiện thụ lý, Tổ Hành chính tư pháp sẽ vào sổ thụ lý và soạn thảo Thông báo thụ lý vụ án trình Thẩm phán phụ trách tổ ký, phát hành. Tổ Hành chính tư pháp lập danh sách các vụ án thụ lý trong tuần trình Chánh án phân công đến các Thẩm phán giải quyết. Tổ Hành chính tư pháp sẽ ra quyết định phân công Thẩm phán và chuyển hồ sơ vụ án cho Thẩm phán giải quyết. Chánh án phân công án căn cứ vào danh sách tổng hợp do Tổ Hành chính tư pháp theo dõi nên Chánh án sẽ cân đối hợp lý lượng án giao cho từng Thẩm phán. Chánh án phân công án cho Thẩm phán giải quyết nhiều loại án, không phân án theo Tòa chuyên trách một loại án như trước đây. Độ đơn giản hay phức tạp của các loại án cũng được phân đều cho các Thẩm phán, những án phức tạp phân công Thẩm phán Tòa chuyên trách án đó giải quyết. Các Thẩm phán được giải quyết tất cả các loại án giúp nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ ở tất cả các lĩnh vực và khắc phục tình trạng thiếu Thẩm phán của đơn vị. Hoạt động phân công án của Chánh án được đánh giá là khách quan đồng đều, giảm áp lực án nhiều của các tòa Dân sự, Hình sự. Tổ Hành chính tư pháp phân công một chuyên viên phụ trách báo cáo thống kê theo dõi thời hạn giải quyết án của các Thẩm phán báo cáo kịp thời cho Chánh án những vụ án quá thời hạn xét xử để Chánh án kịp thời chỉ đạo.

Ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý

TAND tỉnh Vĩnh Long đã lắp đặt 01 phòng máy chủ Sever hiện đại, kết nối hệ thống mạng LAN cùng máy vi tính để bàn. Việc kết nối hệ thống mạng LAN tạo điều kiện cho cán bộ công chức Tòa án thí điểm tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng, chính xác, kịp thời, chia sẻ các dữ liệu qua mạng (như các báo cáo, văn bản pháp luật mới…), sử dụng tiện ích Excel nhập và theo dõi dữ liệu về lượng án thụ lý, án giải quyết, án tồn, án quá hạn luật định, án tạm đình chỉ của từng Thẩm phán. TAND tỉnh ban hành Quy chế quản lý khai thác, sử dụng hệ thống mạng cục bộ của đơn vị nhằm quy định về nguyên tắc, nội dung, trách nhiệm của đơn vị, cán bộ, công chức, viên chức đơn vị trong việc quản lý, khai thác, sử dụng hệ thống mạng cục bộ. Xây dựng phần mềm lưu trữ giúp cho việc sao lục án, cũng như công tác quản lý hồ sơ vụ án sau khi kết thúc quá trình tố tụng được nhanh chóng, khoa học, rút ngắn thời gian, không để người dân phải chờ đợi trong thời gian dài, không phải mất nhiều công sức, tiền của đi lại khi cần sao lục bản án của Tòa án.

Bên cạnh đó, TAND tỉnh đã chính thức đưa trang  thông tin điện tử vào hoạt động (http://vinhlong.toaan.gov.vn). Trong đó, đơn vị đã thiết kế chuyên mục tra cứu thông tin để công khai hóa các thủ tục, mẫu đơn, mẫu văn bản tố tụng và hành chính tư pháp đang áp dụng tại Tòa án, các văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật hiện hành có liên quan đến hoạt động tố tụng và hành chính tư pháp của Tòa án. Theo đó, trang thông tin điện tử thường xuyên cập nhật những thông tin liên quan đến hoạt động của TAND hai cấp tỉnh Vĩnh Long, lịch xét xử từ Tòa án tỉnh đến Tòa án cấp huyện, văn bản pháp luật mới, các thông tin khác của Tòa án nhân dân tối cao. Tổ Hành chính tư pháp gồm 01 Thẩm phán trung cấp và 05 Thư ký hằng ngày trực, tiếp công dân hướng dẫn mọi thủ tục và giải quyết mọi vấn đề liên quan đến hoạt động của Tòa án. Hằng tuần, vào ngày thứ năm, phân công lãnh đạo trực tiếp tiếp công dân. Tại phòng tiếp dân ban hành nội quy tiếp dân; bố trí nơi tiếp dân thuận tiện, niêm yết lịch tiếp dân. Cán bộ tiếp dân thực hiện tiếp công dân theo quy định của pháp luật. Mọi vấn đề phát sinh vượt quá thẩm quyền của cán bộ tiếp dân đều được xin ý kiến lãnh đạo Tòa án để kịp thời giải quyết ngay. Tổ hành chính tư pháp tạo điều kiện thuận lợi nhiều cho người dân vì có chức năng nhiệm vụ tiếp nhận và thụ lý tất cả hồ sơ, đơn khởi kiện nên nắm được những thông tin cần thiết bao quát tất cả các vấn đề cần thiết mà người dân cần biết nên đáp ứng và giải quyết được đa số các yêu cầu của người dân mà không cần phải đi đến các phòng, tòa chuyên trách khác.

Với những kết quả đã đạt được trong công tác cải cách hành chính tư pháp, TAND tỉnh Vĩnh Long đã góp phần công khai minh bạch các hoạt động của Tòa án và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân khi có công việc tại Tòa án.