Chủ tịch Hạ viện Mỹ yêu cầu “phế truất” Tổng thống Trump

Chuyển động - Ngày đăng : 07:11, 08/01/2021

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi ngày 7/1 (giờ địa phương) đã yêu cầu “phế truất” Tổng thống Donald Trump, với cáo buộc nhà lãnh đạo này liên quan đến cuộc bạo loạn ở Đồi Capitol vừa xảy ra, Reuters đưa tin.
tong-thong-donald-trump.jpg
Tổng thống Mỹ Donald Trump

Theo đó, bà Nancy Pelosi yêu cầu Phó Tổng thống Mike Pence vận dụng Tu chính án số 25, cho phép ông và Nội các “tước bỏ quyền lực” của Tổng thống Trump, Reuters cho biết.

Đồng thời, Chủ tịch Hạ viện Mỹ cũng nêu rõ rằng, nếu Phó Tổng thống Mike Pence không có động thái như yêu cầu, bà cùng các thành viên trong Quốc hội sẵn sàng “luận tội” Tổng thống Donald Trump.

Theo Reuters, hiện có một quan niệm sai lầm về “luận tội” là nó đề cập đến việc loại bỏ một tổng thống khỏi chức vụ. Trên thực tế, việc luận tội chỉ đề cập đến Hạ viện, hạ viện của Quốc hội, đưa ra những cáo buộc rằng một tổng thống có liên quan đến “tội danh cao hoặc tội nhẹ” - tương tự như bản cáo trạng trong một vụ án hình sự.

nancy-pelosi.jpg
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi

Reuters cho biết, bà Nancy Pelosi đã đưa ra tuyên bố trên chỉ vài giờ sau khi Thượng nghị sĩ Chuck Schumer, lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện, cũng đưa ra yêu cầu tương tự, với cáo buộc những gì xảy ra tại Đồi Capitol là một “cuộc nổi loạn” và rằng, Tổng thống Trump không nên tiếp tục tại nhiệm.

Trong khi đó, các thành viên đảng Dân chủ trong Ủy ban Tư pháp Hạ viện cũng đã gửi thư tới Phó Tổng thống Mỹ Pence yêu cầu viện dẫn Tu chính án 25 trước khi Tổng thống Trump mãn nhiệm vào ngày 20/1/2021 tới.

Một thành viên đảng Cộng hòa, Hạ nghị sĩ Adam Kinzinger, cũng ủng hộ dùng Tu chính án 25 đối với Tổng thống Trump, Reuters cho biết thêm.

Trước đó, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ William Cohen cũng cho rằng Nội các của ông Trump nên kích hoạt Tu chính án 25 để phế truất tổng thống, người đứng đầu nhánh hành pháp, sau khi người ủng hộ ông Trump gây bạo loạn và tràn vào bên trong tòa nhà Quốc hội Mỹ.

Cơ sở cho ý tưởng trên của nhóm nghị sĩ, quan chức và cựu quan chức Mỹ là căn cứ theo Mục 4 trong Tu chính án thứ 25 của Hiến pháp Mỹ, thông qua vào năm 1967. Nội dung gốc của Hiến pháp Mỹ đề cập tới vấn đề năng lực cầm quyền của tổng thống Mỹ. Tuy nhiên, Hiến pháp gốc lại không chỉ rõ như thế nào là mất năng lực.

tu-chinh-an-25.jpg
Một đoạn nội dung Tu chính án 25 của Hiến pháp Mỹ. Ảnh: CNN

Cụ thể, Mục 4 Tu chính án thứ 25 quy định khi Phó Tổng thống và đa số bộ trưởng trong nội các tuyên bố rằng Tổng thống "không thể đảm trách các quyền lực và nhiệm vụ của mình", thì Phó Tổng thống sẽ trở thành "Quyền Tổng thống" cho đến khi Tổng thống, sau một quy trình phức tạp, được tuyên bố là đảm bảo trở lại cương vị.

Nếu kích hoạt Tu chính án 25 việc đầu tiên Phó Tổng thống Mike Pence và đa số nội các cần làm là gửi cho quyền Chủ tịch Thượng viện Mỹ Chuck Grassley và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi một tuyên bố bằng văn bản rằng Tổng thống Trump không có khả năng đảm đương quyền lực và nhiệm vụ.

Sau nhận được một đề xuất chính thức bằng văn bản như vậy, Quốc hội Mỹ sẽ phải họp trong vòng 48 giờ và bỏ phiếu trong vòng 21 ngày để đưa ra quyết định. Nếu 2/3 thành viên của cả Hạ viện và Thượng viện đồng ý rằng ông Trump không thể tiếp tục làm tổng thống, ông sẽ bị tước quyền lực và Phó Tổng thống Pence sẽ kế nhiệm.

Tu chính án số 25 được Quốc hội Mỹ thông qua năm 1965 và chính thức phê chuẩn 2 năm sau đó. Đây là cơ chế cho phép phế truất Tổng thống khi không có đủ năng lực lãnh đạo đất nước hoặc qua đời khi đương chức.

Tu chính án này cũng chính thức hóa quy trình cho phép Phó tổng thống tiếp quản vai trò của Tổng thống khi đương kim chủ nhân Nhà Trắng qua đời hoặc từ chức.

Tuy nhiên, trong hơn 50 năm kể từ khi Hiến pháp Mỹ được sửa đổi để tạo ra cơ chế bãi chức một Tổng thống không có năng lực, tiến trình này chưa bao giờ được kích hoạt.

Nhật Minh