Phật giáo Việt Nam góp phần ổn định xã hội, thúc đẩy đất nước phát triển

Sáng ngày 22/5, nhân Đại lễ Phật đản Phật lịch 2568 - Dương lịch 2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tới chúc mừng Lãnh đạo Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam và dự Đại lễ Phật đản với chức sắc, tăng ni, Phật tử tại chùa Quán Sứ, Hà Nội.

Thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và với tình cảm cá nhân, Thủ tướng trân trọng gửi tới chư tôn giáo phẩm Giáo hội Phật giáo Việt Nam, tăng ni, đồng bào Phật tử trong và ngoài nước, cùng các đại biểu lời chúc mừng tốt đẹp nhất; chúc Đại lễ Phật đản Phật lịch 2568 - Dương lịch 2024 của Giáo hội Phật giáo Việt Nam thành tựu viên mãn.

Phật giáo luôn đồng hành cùng dân tộc trong cả quá trình dựng nước và giữ nước

Thủ tướng nêu rõ: Ngày Phật đản là ngày lễ thiêng liêng, mang nhiều ý nghĩa đối với xã hội, đặc biệt là những người theo Phật giáo, là dịp để tôn vinh những giá trị cao đẹp mà Phật giáo mang đến cho đời sống con người, đó là tinh thần từ bi, trí tuệ, đoàn kết và phát triển bền vững, nhân văn.

Qua hàng nghìn năm kể từ khi đạo Phật được truyền vào Việt Nam, lễ Phật đản đã có sức sống văn hóa mãnh liệt trong đời sống tinh thần người dân Việt Nam; không đơn thuần có ý nghĩa tôn giáo thiêng liêng mà còn là một lễ hội văn hóa tinh thần chung của xã hội, truyền đi thông điệp về lòng yêu thương, tinh thần đoàn kết, hoà hợp cùng phát triển.

Là tôn giáo của từ bi, của lòng nhân ái và tính hướng thiện, Phật giáo ra đời vì cuộc sống của con người và cho chính hạnh phúc, an lạc của nhân loại. Trong thực hành giáo lý và cuộc sống, đạo Phật luôn đề cao tinh thần đạo và đời luôn gắn liền nhau. Trải qua hàng nghìn năm lịch sử, Phật giáo đã bén rễ, ăn sâu và hòa nhập vào xã hội Việt Nam, trở thành một thành tố của nền văn hóa truyền thống cao đẹp của người Việt Nam, nền văn minh, văn hiến Việt Nam.

Thủ tướng khẳng định: Với tinh thần "Hộ quốc an dân", Phật giáo luôn đồng hành cùng dân tộc; lịch sử Phật giáo Việt Nam luôn gắn bó mật thiết với lịch sử dân tộc trong cả quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc, của đất nước ta. Trong lịch sử hào hùng của dân tộc, nhiều vị thiền sư, danh tăng đã hết lòng phù trợ các triều đại để xây dựng đất nước phát triển rực rỡ; trong các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của dân tộc, nhiều nhà sư đã "cởi cà sa, khoác chiến bào" để lại những chiến công lưu danh cho hậu thế. Với những giá trị nhân văn sâu sắc, cao cả, Phật giáo có ảnh hưởng tích cực đến quan niệm, tư tưởng, đạo đức, lối sống của dân tộc; góp thêm nhiều di sản văn hóa vật chất và tinh thần có giá trị đặc sắc, làm đậm đà thêm văn hóa phong phú, độc đáo, đậm đà bản sắc của dân tộc ta, của nền văn minh, văn hiến Việt Nam.

Trong suốt gần 80 năm qua, Phật giáo đã có những tác động, ảnh hưởng tích cực và đóng góp to lớn vào công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa do Đảng ta lãnh đạo.

Với những triết lý sâu sắc và tinh thần "Đạo pháp - Dân tộc - Chủ nghĩa xã hội", các hoạt động Phật sự và hoạt động xã hội của Phật giáo luôn hướng đến con người, vì con người, vì hạnh phúc của nhân dân, vì sự phát triển phồn vinh của đất nước, vì sự trường tồn của dân tộc. Kết hợp và hoà quyện với tinh thần yêu nước nồng nàn của nhân dân ta, đây cũng chính là một trong những nhân tố góp phần viết nên những trang sử hào hùng của dân tộc ta trong suốt quá trình kháng chiến, kiến quốc, đấu tranh giành độc lập dân tộc trước đây, xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc ngày nay.

Trong công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, nhiều tăng ni, Phật tử đã trực tiếp tham gia hoạt động cách mạng, nhiều cơ sở thờ tự của Phật giáo đã trở thành nơi che chở, nuôi giấu cán bộ cách mạng, nhiều nhà sư đã lên đường ra mặt trận, nhiều người đã anh dũng hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc. Như Ni trưởng Thích Đàm Thảo ở Chiến trường Điện Biên Phủ; 27 nhà sư thành lập Trung đội Phật tử ở chùa Cổ Lễ năm 1947; Huyền tích chùa Thắng Phúc (Tiên Thắng, Tiên Lãng, Hải Phòng) có 5 nhà sư là liệt sĩ anh dũng hy sinh hưởng ứng Lời kêu gọi "Toàn quốc kháng chiến" của Chủ tịch Hồ Chí Minh và biết bao những tấm gương anh hùng, dũng cảm khác đã hy sinh quên mình vì Tổ quốc thân yêu.

Trong công cuộc đổi mới, hội nhập và phát triển, cùng với các tôn giáo khác, Giáo hội Phật giáo Việt Nam và Phật tử trên khắp mọi miền của đất nước đã có nhiều đóng góp trên các lĩnh vực, góp phần vào những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của đất nước.

"Chúng ta rất phấn khởi, tự hào và cảm động trước những đóng góp của các tăng ni, Phật tử trên nhiều mặt công tác xã hội, các hoạt động từ thiện, nhân đạo, góp phần làm vơi đi những nỗi lo toan hàng ngày của nhiều người dân cả về vật chất và tinh thần, đóng góp cho việc thực hiện mục tiêu xóa đói giảm nghèo, phòng chống dịch bệnh, góp phần bảo đảm an sinh xã hội, đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững", Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo Thủ tướng, đất nước ta có nhiều tôn giáo, tín ngưỡng - mỗi tín ngưỡng, tôn giáo mang những nét văn hóa riêng, nhưng đều hướng đến các giá trị Chân - Thiện - Mỹ; bởi vậy có sự dung hợp, đan xen và hòa đồng, thống nhất trong đa dạng. Cùng với các tín ngưỡng, tôn giáo khác, Phật giáo Việt Nam đã định hướng đời sống tinh thần và xây dựng các chuẩn mực đạo đức, góp phần ổn định xã hội, thúc đẩy đất nước phát triển.

Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu - Người Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới - Người đã cống hiến trọn cuộc đời mình cho độc lập, tự do của Tổ quốc, hạnh phúc của nhân dân và hòa bình, tiến bộ của nhân loại rất tôn trọng, khâm phục tinh thần hy sinh cao cả của những người sáng lập ra Phật giáo, Kitô giáo và cho rằng mục đích cao cả của các vị ấy giống nhau ở chỗ họ đều muốn "mưu hạnh phúc cho loài người, mưu phúc lợi cho xã hội", thể hiện một phương pháp cách mạng độc đáo mang đậm phong cách Hồ Chí Minh.

Thực hiện phương châm "1 đẩy mạnh - 2 tiên phong - 3 trọng tâm"

Trong bối cảnh đất nước ta hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã đẩy mạnh hoạt động giao lưu quốc tế, có những đóng góp quan trọng vào sự phát triển của Phật giáo thế giới; qua đó góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, góp phần khẳng định chính sách tôn trọng và bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của Đảng và Nhà nước ta.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng trân trọng cảm ơn và đánh giá cao những đóng góp của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, của toàn thể các tăng, ni, Phật tử Việt Nam cho cộng đồng, cho toàn xã hội và cho đất nước Việt Nam anh hùng.

Thủ tướng nêu rõ: Năm 2024 là năm có ý nghĩa quan trọng đối với đất nước ta và Giáo hội Phật giáo Việt Nam - là năm thứ hai triển khai chương trình hoạt động Phật sự theo Nghị quyết Đại hội IX của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, nhiệm kỳ 2022 - 2027.

Thủ tướng nhấn mạnh, trong bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục diễn biến rất nhanh, phức tạp, khó lường, tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc cần được phát huy hơn bao giờ hết, trong đó các tôn giáo nói chung và Phật giáo nói riêng có vai trò đặc biệt quan trọng. Nhìn từ lịch sử 4 nghìn năm văn hoá dựng nước và giữ nước, đây cũng chính là một trong những nhân tố có ý nghĩa rất quan trọng, tạo ra sức mạnh "muôn người như một" của dân tộc Việt Nam anh hùng, nhân dân Việt Nam anh hùng. Sức mạnh bất khả chiến bại này cần được tiếp tục phát huy mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới để tạo thêm động lực thúc đẩy công cuộc đổi mới, hội nhập và phát triển, đưa đất nước vững bước trên con đường độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội mà Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu và Đảng ta đã lựa chọn.

Với tinh thần đó, cùng với các tôn giáo khác trong cả nước, Thủ tướng đề nghị Giáo hội Phật giáo Việt Nam thực hiện phương châm "1 đẩy mạnh - 2 tiên phong - 3 trọng tâm".

"1 đẩy mạnh" là: Đẩy mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng, phát huy tinh thần đoàn kết trong nước, đoàn kết quốc tế, đoàn kết các tôn giáo, đoàn kết trong nhân dân.

"2 tiên phong" gồm: (1) Tiên phong vận động đồng bào cả nước hiến tạng, hiến máu cứu người với tinh thần "Cho đi là còn mãi", đẩy mạnh các hoạt động nhân đạo, từ thiện trong cả nước; (2) Tiên phong chống mê tín, dị đoan, bảo đảm hoạt động tôn giáo lành mạnh với tinh thần "Đạo và đời - đời và đạo", kiên quyết không để các hành vi lợi dụng tôn giáo, tín ngưỡng để chống lại Nhà nước, dân tộc, nhân dân, hoặc trục lợi, vì động cơ cá nhân, vi phạm quy định cả về Phật pháp và pháp luật.

"3 trọng tâm" gồm:

(1) Góp phần giáo dục lòng yêu nước, thương dân trong Phật tử và trong toàn xã hội với tinh thần "Hộ quốc an dân";

(2) Sống tốt đời đẹp đạo, phát huy hiệu quả hơn nữa tư tưởng "Đạo pháp – Dân tộc - Chủ nghĩa xã hội";

(3) Góp phần xoá đói, giảm nghèo, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, không để ai bị bỏ lại phía sau với tinh thần "Nhiễu điều phủ lấy giá gương/Người trong một nước phải thương nhau cùng", "Thương người như thể thương thân", "Lá lành đùm lá rách", "Lá rách đùm lá rách hơn", nhất là trong khó khăn, hỏa hoạn, thiên tai, bão lũ...

Thủ tướng nêu rõ, Đảng, Nhà nước luôn nhất quán nguyên tắc bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, các hoạt động tinh thần lành mạnh, chính đáng, hợp pháp của tín đồ các tôn giáo, thể hiện đầy đủ bản chất tốt đẹp của chế độ ta, của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân. Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định: Phát huy những giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp và các nguồn lực của các tôn giáo cho sự nghiệp phát triển đất nước.

Thủ tướng mong muốn và tin tưởng rằng, Giáo hội Phật giáo Việt Nam tiếp tục đạt được nhiều thành công trong công tác Phật sự; hoạt động và phát triển theo định hướng "Kỷ cương - Trách nhiệm - Đoàn kết - Phát triển" mà Đại hội đại biểu Phật giáo toàn quốc lần thứ IX đã đề ra, hướng dẫn tăng ni, tín đồ Phật tử Phật giáo Việt Nam tiếp tục thực hiện phương châm hoạt động "Đạo pháp - Dân tộc - Chủ nghĩa xã hội", đóng góp nhiều hơn nữa cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.