Phán quyết của Tòa án gần 20 năm vẫn chưa được thi hành

Sinh sống gần 60 năm vẫn chưa có “sổ đỏ”

Theo hồ sơ vụ việc, diện tích nhà ở bao gồm cả phần diện tích xây dựng trên đất trống trong khuôn viên sử dụng gần 60 năm nay của gia đình Hoàng Thị Ngọc Từ tại số 9 Nguyễn Quang Bích (cổng sau nhà 14 Đường Thành- nguyên là một ngôi biệt thự cổ), phường Cửa Đông, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội đã được Tòa Dân sự, TANDTC phán quyết theo Quyết định giám đốc thẩm “Vụ kiện chia quyền sở hữu nhà 14 Đường Thành”, số 155 ngày 17/5/1995. Quyết định này đã có hiệu lực gần 20 năm nay nhưng vẫn chưa được thực hiện.

 Bà Từ với tập hồ sơ vụ việc

Quyết định giám đốc thẩm ghi rõ: Chuyển hồ sơ và kiến nghị UBND Tp Hà Nội, Sở Nhà đất Tp Hà Nội giải quyết công nhận cho gia đình bà Từ được sở hữu, sử dụng diện tích đã cải tạo, xây dựng và sử dụng ở 14 Đường Thành, Hà Nội.

Năm 2005, UBND phường Cửa Đông đã nhận hồ sơ, làm thủ tục cấp GCN quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất ở cho gia đình bà Từ thì gia đình ông Hoàng Văn Sơn, trú tại 14 Đường Thành cùng 4 người khác là con, em ông Sơn đã có đơn đề nghị dừng giải quyết việc này. Trước đó, ngày 9/3/2001, UBND Tp Hà Nội đã ban hành Quyết định số 1357/QĐ-UB về việc giải quyết khiếu nại của ông Hoàn Văn Sơn và con em ông Sơn, khẳng định khiếu nại “không có cơ sở pháp luật để giải quyết”. Thế nhưng từ đó đến nay, mặc dù đã liên tục, nhiều lần gửi đơn và trực tiếp đến các cơ quan nhà nước có thẩm quyền để yêu cầu được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và sử dụng đất đối với ngôi nhà nói trên, gia đình bà Từ vẫn chưa được cấp giấy tờ này.

Trong quá trình giải quyết, ngày 15/1/2009, Sở Xây dựng Tp Hà Nội đã có Công văn gửi UBND phường Cửa Đông “đề nghị xác định phần diện tích xây dựng trên đất trống trong khuôn viên biển số nhà”. Việc Sở Xây dựng chỉ đề nghị xác định phần diện tích xây dựng trên đất trống (đã xây dựng, sử dụng gần 60 năm nay) nằm trong diện tích đất ở, nhà ở đã được định đoạt theo phán quyết của Tòa án vô hình chung đã tạo điều kiện cho các hộ trong biển số nhà tiếp tục khiếu kiện gây trở ngại cho bà Từ. Trong khi đó, nội dung khiếu nại của các hộ dân trong biển số nhà nói trên đã được UBND thành phố giải quyết từ năm 2001 và khẳng định là không có cơ sở.

Ngày 25/2/2009, Hội đồng giải quyết một số vấn đề cụ thể về nhà đất của Tp Hà Nội đã kết luận: “Bà Hoàng Thị Ngọc Từ đủ điều kiện được công nhận quyền sở hữu nhà và quyền sở dụng đất ở tại số 9 Nguyễn Quang Bích”.

Cần tạo điều kiện cho gia đình chính sách

Ngày 18/8/2011, UBND quận Hoàn Kiếm có Văn bản số 663/UBND-TNMT gửi Sở Xây dựng, khẳng định: Các phần diện tích ngôi nhà 1 tầng cũ và phần diện tích phụ gia đình tự xây dựng trên đất trống có nguồn gốc là nhà tư nhân của cụ Hoàng Thụy Chi, cụ Chi có hai con là Hoàng Thụy Mai và Hoàng Thị Ngọc Từ. Từ năm 1954, ông Mai và bà Từ về tiếp quản Hà Nội và sử dụng nhà đất tại 14 Đường Thành như hiện nay, trong quá trình sử dụng không có tranh chấp khiếu kiện. Theo UBND quận Hoàn Kiếm, việc khiếu kiện của một số hộ dân chung biển số nhà là không có căn cử, đồng thời khẳng định đủ điều kiện xem xét cấp GCN cho hai hộ trên cả hai phần diện tích gồm ngôi nhà 1 tầng cũ và phần diện tích tự xây dựng trên đất trống thực tế đã sử dụng ổn định, liên tục từ năm 1954.

Tuy nhiên, ngày 16/1/2013, Sở Xây dựng có văn bản trả lời bà Từ, cho rằng phần diện tích xây dựng trên đất trống vẫn đang có tranh chấp nên không đủ điều kiện ra quyết định xác lập quyền sở hữu nhà, phải chờ quyết định giải quyết của cơ quan chức năng. Tháng 6/2013, Thanh tra Bộ Xây dựng cũng đã có công văn đề nghị UBND thành phố kiểm tra, xem xét, giải quyết vụ việc nhưng đến nay vẫn “giậm chân tại chỗ”.

Điều đáng nói là cơ quan chức năng liên quan đã không nhất quán trong việc cấp “sổ đỏ” cho các hộ cùng ở tại biển số nhà 9 Nguyễn Quang Bích. Họ cùng là những người được phân chia sử dụng nhà ở, đất ở theo phán quyết của Tòa án, cũng có diện tích xây dựng trên đất trống trong khuôn viên, nhưng một số hộ thì được cấp, còn hộ bà Từ thì chưa được.

Cũng cần nói thêm rằng, gia đình bà Hoàng Thị Ngọc Từ là gia đình có công với cách mạng. Bà Từ có Huân chương kháng chiến chống Mỹ hạng Hai, chồng bà là ông Nguyễn Huy Thịnh là cán bộ tiền khởi nghĩa. Ông bà đều đã ở tuổi 80, 90 nhưng vẫn phải sống trong căn nhà chật chội, ẩm thấp khoảng 20m2 cùng với người con trai đã hơn 60 tuổi là bệnh binh tâm thần. Ông bà muốn sửa chữa lại ngôi nhà đã cũ nát nhưng cũng vì vướng chuyện “sổ đỏ” nên chưa thực hiện được. Trong khi đó, hai ông bà đều bệnh tật nhưng hằng ngày phải chung sống với ô nhiễm do hộ kinh doanh hải sản tươi sống bên cạnh gây ra. Cũng vì việc cấp sổ đỏ chậm trễ đã dẫn đến tình trạng lấn chiếm đất, gây căng thẳng mất đoàn kết trong các hộ dân cùng số nhà.

Theo quy định của Điều 50 Luật Đất đai, việc gia đình bà Từ đề nghị được công nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở là hoàn toàn có cơ sở, đủ điều kiện. Bởi vậy, việc lấy lý do có khiếu nại đề trì hoãn giải quyết là không thuyết phục, gây thiệt hại đến quyền lợi của người dân và không tôn trọng phán quyết của Tòa án đã có hiệu lực gần 20 năm nay.