Lâu nay, những câu chuyện về một số nạn nhân bị bán qua bên kia biên giới để làm vợ hoặc vào động mại dâm vẫn được tuyên truyền, nhất là phụ nữ khu vực vùng cao, thế nhưng vẫn còn nhiều phụ nữ nhẹ dạ, cả tin để rồi sập bẫy bọn buôn người.
Hứa hẹn công việc lương cao làm mồi nhử
Rủ nhau đi làm thuê bên Trung Quốc kiếm tiền, đó là mánh khóe giản đơn nhất mà bọn buôn người thường hay sử dụng để lừa gạt. Phần lớn mọi người cảnh giác với chiêu lừa này, nhưng đối với hai cô gái ở xã Kim Sơn, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai vì tin chị hàng xóm mà rơi vào “vòng tay của quỷ”. Hoàng Thị D. và Hoàng Thị H. ở cùng thôn với Nguyễn Thị Thủy. Thủy vốn làm thuê ở Trung Quốc từ lâu và yêu một người đàn ông bên đó có tên là Thạng. Thạng thực chất là tay “ma cô” bảo kê gái mại dâm ở một số động chứa tại thị trấn Hà Khẩu, Vân Nam, Trung Quốc. Vì vậy, khi Thạng đặt vấn đề với Thủy về việc tìm gái Việt Nam bán cho Thạng, Thủy đồng ý ngay.
Tháng 3/2012, Thủy rủ D. và H., cùng sang Trung Quốc làm thuê. Thấy Thủy đi đi về về thăm nhà liên tục nên D. và H. chẳng mảy may nghi ngờ, đồng ý và hẹn ngày đi cùng Thủy. Chiều 23/4/2012, Thủy cử con rể mình là Nguyễn Đức Giang và em trai là Lương Văn Huân xuống đón D. và H. đưa lên TP. Lào Cai rồi vượt biên sang Trung Quốc. Chiều hôm đó, bọn chúng chỉ đón được H. vì D. bận việc nhà, Giang và Huân đưa H. đến bến đò Phố Tèo, thuộc TP. Lào Cai và giao H. cho Thạng cùng một người phụ nữ Trung Quốc. Đổi lại, Thạng đưa Giang 3 triệu đồng cầm về cho Thủy.
Ba đối tượng Sùng Seo Sì, Sùng Tỏa, Sùng A Lùng
Tuy nhiên, khi chuẩn bị lên đò, Thạng - Huyền và người phụ nữ Trung Quốc bị tổ công tác biên phòng khu vực Phố Tèo kiểm tra nhắc nhở. Tuy nhiên, chỉ hơn tiếng đồng hồ sau bọn chúng vẫn tìm cách vượt biên đưa H. sang Trung Quốc. Thạng bán H. cho quán chứa gái mại dâm ở TP. Côn Minh, tỉnh Vân Nam - Trung Quốc. Đến ngày 5/6/2012 thì H. may mắn được giải cứu và trao trả về Việt Nam.
Vì không liên lạc được với D. nên mặc dù biết bị lừa mà H. không thể thông báo cho D. biết được. Vậy nên ngay chiều hôm sau, D. tiếp tục bị Giang đưa lên thành phố Lào Cai giao cho Thạng. Tới bến đò Phố Tèo, Giang thuê đò chở D. sang Trung Quốc nhưng người lái đò không chở. Giang buộc phải thuê nhà nghỉ. 8 giờ sáng 27/4/2012, Thạng gọi điện cho Giang hướng dẫn đi theo đường biên giới thuộc địa phận tổ 10, phường Lào Cai, TP. Lào Cai, sang bên kia biên giới Thạng sẽ đón.
Thế nhưng, khi Giang và D. vừa tới đường biên giới thì bị lực lượng Bộ đội biên phòng cửa khẩu quốc tế Lào Cai phát hiện, đưa về trụ sở làm việc. Tại đây, Giang bị lực lượng chức năng xử phạt hành chính 12 triệu đồng về hành vi giúp đỡ người khác qua lại biên giới trái phép, xử phạt 3 triệu đồng đối với D. về hành vi qua lại biên giới mà không làm thủ tục xuất cảnh, nhập cảnh theo quy định. Đến ngày 4/7/2012, khi cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lào Cai ra lệnh bắt khẩn cấp Giang, Huân, Thủy về hành vi mua bán người thì D. mới sực tỉnh sợ hãi vì mình suýt là nạn nhân tiếp theo sau H.
Bắt cóc nạn nhân như trong phim
Khác với Giang, Huân, Thủy, mức độ liều lĩnh của 3 đối tượng Hòa - Sáng - Ký ở thôn Lao Chải, xã Quan Thần Sán, huyện Si Ma Cai, Lào Cai, còn manh động, liều lĩnh hơn nhiều. Sau khi giở mọi thủ đoạn vẫn không lừa được con mồi, chúng liền bắt cóc nạn nhân như trong phim rồi định đưa sang biên giới. Rất may lực lượng chức năng đã kịp thời phát hiện và bắt giữ.
Đó là trường hợp của nạn nhân Ly Thị C. (SN 1995, trú thôn Tà Chải 1, xã Lùng Phình, huyện Bắc Hà, Lào Cai). Ly Seo Hòa (SN 1991, trú thôn Lao Chải, xã Quan Thần Sán, huyện Si Ma Cai) vốn thân thiết với C. Cùng độ tuổi, lại cùng thôn nên Hòa - Sáng - Ký chơi khá thân với nhau. Thêm nữa, cả ba đều không có công ăn việc làm, chỉ thích chơi bời. Đương nhiên là việc kiếm tiền đối với chúng không phải dễ nên Sáng và Ký nảy ra ý định lừa bán C. sang Trung Quốc. Ban đầu khi đề cập đến vấn đề lừa C., Hòa giãy nảy không đồng ý vì hắn chơi khá thân với C. Tuy nhiên, trước những lời hoa mỹ của hai thằng bạn thân, Hòa nhận lời làm "mồi" câu nhử C. giúp hai đứa. Bọn chúng bàn nhau để Hòa ngỏ lời yêu C., sau đó rủ C. lên TP. Lào Cai chơi rồi lừa bán sang bên kia biên giới. Trường hợp C. không đồng ý yêu thì Sáng và Ký sẽ bắt cóc C.
Một buổi chiều chủ nhật tháng 8/2012, Hòa xuống nhà C. rủ đi chơi. Hai đứa ngồi trò chuyện bên ven đường thuộc địa phận xã Lầu Thí Ngài, huyện Bắc Hà. Được một lát, Hòa ngỏ lời yêu rồi rủ C. lên TP. Lào Cai chơi. Tuy nhiên, C. từ chối cả tình yêu lẫn chuyến đi tham quan thành phố đẹp như trong mơ mà Hòa vừa vẽ ra. Không thực hiện được kế hoạch "a", Hòa liền nhắn tin cho Sáng và bảo Sáng chuẩn bị kế hoạch "b".
Nạn nhân Sồng Thị S
Như đã bàn, Sáng lấy cuộn băng dính trắng loại to để làm dây trói C. rồi cùng Ký đến chỗ Hòa. Khi đến nơi, Ký giả vờ hỏi chuyện C. đánh lạc hướng, còn Sáng vòng ra phía sau, bất ngờ dùng tay bịt mồm, tay kia ôm ngang bụng giữ chặt C. để Ký và Hòa lao vào dùng băng dính trói tay chân lại. Cả bọn đưa C. xuống khu vực ta luy âm ở gần đó để trói nhằm tránh sự phát hiện của người dân. Bọn chúng không quên xé một miếng lót trong chiếc mũ bảo hiểm nhét vào miệng C., sau đó dùng băng dính quấn xung quanh khiến C. không kêu la được.
Xong xuôi, Hòa và Ký chở C. đi trước, Sáng đi xe theo sau "yểm trợ". Khi đi ngang qua khu vực nghĩa trang liệt sỹ thị trấn Bắc Hà, C. lấy hết sức mình giãy giụa mạnh làm xe đổ xuống đường. C. được người dân giải cứu, còn Sáng - Hòa - Ký bỏ chạy về hướng TP. Lào Cai. Sau này, cả ba tên buôn người đều bị bắt giữ và đưa ra xét xử.
Vờ ngỏ lời yêu rồi lừa bán
Bên cạnh việc mồi chài bằng những công việc với mức thu nhập hết sức hấp dẫn, một thủ đoạn nữa của bọn buôn người là giả vờ yêu đương rồi lừa bán. Chúng thường đến các lễ hội, phiên chợ làm quen với các cô gái chủ yếu là người Mông, sau đó lấy số điện thoại, nhắn tin gọi điện nhiều lần, hứa hẹn yêu thương. Sau đó chúng mời các cô gái lên Lào Cai chơi rồi đưa đến biên giới bán. Ngoài ra, các đối tượng còn đến những vùng có đồng bào dân tộc Mông sinh sống, chủ động làm quen, tán tỉnh các cô gái chưa chồng, hứa sẽ lấy làm vợ rồi rủ đi chơi ở TP. Lào Cai, lấy lý do về nhà ra mắt nhưng thực chất đưa nạn nhân theo đường tiểu ngạch tới khu vực biên giới, vượt biên bán cho số đối tượng người Trung Quốc.
Tết Độc lập 2/9/2012, Sồng Thị S. cùng nhóm bạn ở bản Phiêng Cành, xã Tân Lập, huyện Mộc Châu xuống lễ hội được tổ chức tại thị trấn Mộc Châu. Cùng ăn mèn mén, thắng cố, uống rượu ngô với nhóm S. lần này còn có một nhóm ba chàng trai người Mông từ nơi khác tới. Trong nhóm, có một chàng tên Tỏa trông rất điển trai, tự giới thiệu nhà ở Lào Cai sang đây chơi đã tỏ ý đặc biệt quan tâm tới S. và xin số điện thoại.
Hết lễ hội, Tỏa ngỏ ý cùng S. về ra mắt gia đình, xin được cưới S. làm vợ. Tin tưởng, S. dẫn Tỏa thăm gia đình mình. Sau khi Tỏa về Lào Cai, hai người thường xuyên liên lạc với nhau. Thỉnh thoảng, Tỏa lại đi xe máy cùng hai người bạn sang Mộc Châu thăm S. Cuối tháng 5/2013, Tỏa đặt vấn đề mời S. về ra mắt nhà mình ở Lào Cai, sau đó đưa S. đi du lịch. Nghe lời người yêu, S. đi cùng Tỏa sang Lào Cai. Trên đường đi, Tỏa chăm sóc S. rất chu đáo làm cô cảm động mà không thể ngờ, đó chỉ là chiếc bẫy giương sẵn của Tỏa và đồng bọn. Khi S. lội suối cùng Tỏa và nhóm bạn của anh ta, cô vẫn không biết đó chính là lúc mình vượt biên giới, sắp bị bán sang Trung Quốc với giá 30 triệu đồng. Chỉ đến khi ngồi kể lại cho các điều tra viên về cuộc tình buồn của mình, S. mới biết rõ thủ đoạn của Tỏa và đồng bọn.
Cơ quan Công an xác định, các đối tượng người Mông lừa bán chị S. sang Trung Quốc là một tổ chức tội phạm, chuyên lừa bán các đối tượng chủ yếu là phụ nữ dân tộc Mông từ các tỉnh Lào Cai, Lai Châu, Yên Bái, Hà Giang đi Trung Quốc. Ngày 20/5/2013, bằng các biện pháp nghiệp vụ, các trinh sát phát hiện nhóm thanh niên người Mông có biểu hiện nghi vấn hoạt động tội phạm xuất hiện tại huyện Mộc Châu. Ngày 24/5/2013, Công an huyện Mộc Châu bắt khẩn cấp hai đối tượng trong đường dây là Sùng Tỏa (SN 1990) và Sùng A Lùng (SN 1986, đều trú Lào Cai). Những mắt xích đầu tiên của vụ án đã được bóc gỡ làm tiền đề cho việc bắt giữ các đối tượng trong đường dây sau này của lực lượng công an hai tỉnh Sơn La, Lào Cai.
Quá trình điều tra, Tỏa và Lùng khai cùng tham gia vào vụ mua bán Sồng Thị S. còn có Sùng Seo Sì (SN 1988). Ngày 25/5/2013, một mũi trinh sát Công an huyện Mộc Châu lên đường đi Lào Cai truy bắt Sì. Mở rộng điều tra, các đối tượng khai nhận, tháng 12/2012, Tỏa và Lùng cùng với Sùng Quang Trung (SN 1987) đã lừa bán chị Ly Thị C. (SN 1995) sang Trung Quốc với số tiền 30 triệu đồng, chia nhau mỗi người 10 triệu đồng. Lần theo những mắt xích mới của vụ án, cuối tháng 5/2013 CQĐT Công an tỉnh Sơn La đã bắt bảy đối tượng trong đường dây mua bán người xuyên quốc gia gồm: Sùng Quang Trung; Sùng Seo Páo, SN 1986; Ly Seo Chu, SN 1989; Ma Seo Páo, SN 1991; Lừu Seo Vẳng, SN 1990; Ly Văn San, SN 1990 và Thào A Dìn, SN 1990 cùng nhau lừa bán tổng cộng sáu vụ với chín nạn nhân từ các tỉnh Lào Cai, Hà Giang, Yên Bái, Lai Châu sang Trung Quốc, trung bình mỗi vụ chúng thu 30 triệu đồng/người.
Ngay sau đó, Cơ quan CSĐT Công an huyện Mộc Châu đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Sùng Tỏa, Sùng A Lùng, Sùng Seo Sì về tội mua bán người.