Một nhân viên của Toà án hình sự quốc tế bị buộc tội gián điệp

Melinda Taylor

Theo đại sứ của Libya tại ICC, Ahmed Jehani cho biết, phái đoàn 4 người của ICC đã tới thăm Seif al-Islam tại thị trấn Zintan, cách Thủ đô Tripoli 180km. Ngay sau cuộc gặp gỡ, cả 4 người này đã bị bắt giữ. Thông tin chính thức từ phía Libya cho hay, 2 thành viên của đoàn là luật sư Melinda Taylor (người Australia) và phiên dịch viên người Lebanon Helen Assaf đang bị giam, trong khi 2 thành viên nam khác là Esteban Peralta Losilla (người Tây Ban Nha) và cố vấn người Nga Alexander Khodakov thì chỉ bị quản thúc tại nơi ở. Đại sứ Ahmed Jehani cho biết: "Melinda bị bắt vì đã trao một số tài liệu cho Seif al-Islam còn phiên dịch viên người Lebanon bị coi là "tòng phạm". Khám người nữ luật sư này, lực lượng an ninh Libya thu được một bút máy có giấu camera và một bức thư của kẻ đang bị Libya truy đuổi gắt gao là Mohmmed Islmail. Người này từng là cánh tay phải của Seif al-Islam thời cố Tổng thống Gadhafi còn tại vị và hiện đang lưu vong ở nước ngoài. Cơ quan an ninh cho hay bức thư được mã hóa bằng các hình vẽ, ký tự, mật mã mà người ngoài không hiểu. Hiện tại, luật sư Melinda đang bị điều tra với cáo buộc làm gián điệp, là cầu nối liên lạc giữa các kẻ thù của chính quyền Libya. Được biết, trước khi tới Libya, bà này đã từng làm việc với luật sư bào chữa cho Seif al-Islam do ICC chỉ định, ông Xavier-Jean Keita nhưng ông này đã từ chối bình luận về thông tin trên. Một nguồn tin khác từ ICC thì cho rằng chính 4 người nói trên đã giúp Seif al-Islam chọn luật sư bào chữa và tiến hành cuộc viếng thăm theo yêu cầu từ phía cơ quan công tố Libya.

Các bên liên quan đã có phản ứng quyết liệt trước vụ bắt bớ này. Chỉ ba ngày sau vụ phái đoàn ICC bị bắt, Ngoại trưởng Australia Bob Carr đã kêu gọi Libya nhanh chóng trả tự do cho Melinda và hứa sẽ cung cấp các hỗ trợ cần thiết cho công dân của mình. Thủ tướng Australia Julia Gillard cũng đề nghị Libya ngay lập tức thả công dân của mình. Hiện bà nay đã lệnh cho Bộ Ngoại giao lập một phái đoàn với sự trợ giúp của một số quốc gia châu Âu để Tripoli gây sức ép lên Chính phủ Libya. Ngày 11-6, Ngoại trưởng Úc Bob Carr đã trao đổi với Thứ trưởng ngoại giao Libya Muhamed Aziz về việc bắt giữ luật sư Taylor. “Tôi đã bày tỏ sự lo ngại về tình trạng cô Taylor và ông Aziz trấn an rằng cô ta vẫn an toàn và khỏe mạnh. Tôi nhấn mạnh Úc muốn vấn đề được giải quyết nhanh chóng và thúc giục ông Aziz tạo điều kiện cho lãnh sự Úc được gặp cô Taylor sớm”, ngoại trưởng Carr nói. Về phía mình, Chủ tịch ICC, thẩm phán Sang-Hyun Song cũng khẳng định, nhân viên của ICC có quyền miễn trừ ngoại giao khi đang làm việc và đề nghị chính quyền Tripoli tôn trọng việc này. “Bốn nhân viên dân sự quốc tế này có quyền miễn trừ do đang thực hiện nhiệm vụ mà ICC giao phó. Tôi kêu gọi nhà chức trách Libya phải đảm bảo sự an toàn cho họ, và trả tự do cho họ ngay lập tức”, ông này tuyên bố. Tuy nhiên, trước thái độ cứng rắn từ phía Libya, một phái đoàn khác của ICC đã phải trực tiếp bay đến nước này để tìm cách thương thảo giải quyết bế tắc.

Đây được coi là động thái mới nhất gia tăng căng thẳng giữa Tòa án quốc tế và quốc gia châu Phi này. ICC và Libya đang có những tranh cãi không dứt về quyền được đưa Seif al-Islam ra xét xử. Kể từ khi Seif al-Islam bị bắt giữ từ ngày 19-11-2011 tại Zintan, ICC đã nhiều lần yêu cầu Libya cho dẫn độ ông này về The Hague (Hà Lan) nhưng bị từ chối. Quan điểm của Libya là Seif al-Islam phải bị xét xử ở Libya.

Hải Yến (theo Reuters)