Lý thuyết về giai đoạn phân vân của nhà đầu tư (trader’s remorse) có vẻ như đang ứng nghiệm trong trường hợp của VN-Index hiện nay.
Nếu quan sát diễn biến khối lượng trong khoảng vài tuần gần đây của VN-Index thì có thể nhận thấy giá đang rơi vào trường hợp giai đoạn bứt phá đi kèm với khối lượng hồi phục mạnh. Điều này có nghĩa là nhiều nhà đầu tư đang dần lạc quan về thị trường và giao dịch sôi động hơn trong ngắn hạn.
Lý thuyết về ”Giai đoạn phân vân” - Trader's Remorse
Sau khi giá phá vỡ ngưỡng hỗ trợ/kháng cự, nhà đầu tư thường phân vân về mức giá mới. Ví dụ, sau khi giá phá vỡ ngưỡng kháng cự, bên mua và bên bán hoài nghi về sự bền vững của mức giá mới cao hơn và có thể quyết định bán ra.
Điều này tạo nên một hiện tượng gọi là “giai đoạn phân vân của nhà đầu tư” - khi giá tạm thời quay về ngưỡng hỗ trợ/kháng cự sau khi đã phá vỡ các ngưỡng này.
Chúng ta hãy quan sát biến động của VN-Index trong một ví dụ điển hình vào giai đoạn tháng 12/2010 và lưu ý đến sự bứt phá sau khi chỉ số này điều chỉnh trở lại ngưỡng kháng cự (đã bị phá vỡ).
Diễn biến giá chứng khoán sau giai đoạn phân vân của nhà đầu tư rất quan trọng. Một trong hai khả năng có thể xảy ra: nhà đầu tư cho rằng mức giá mới không bền vững và giá sẽ trở lại mức trước đó, hoặc họ chấp nhận mức giá mới và giá sẽ tiếp tục dịch chuyển theo hướng phá vỡ ngưỡng hỗ trợ/kháng cự.
Sau giai đoạn phân vân, nếu đa số nhà đầu tư đều cho rằng mức giá mới không bền vững thì sẽ xuất hiện một bẫy tăng giá (bull trap/false breakout). Khối lượng đóng vai trò khá quan trọng trong các giai đoạn này.
Nếu giá phá vỡ ngưỡng hỗ trợ/kháng cự với khối lượng tăng mạnh thì mức kỳ vọng mới sẽ được thiết lập. Điều này đặc biệt đúng nếu khối lượng giảm trong suốt giai đoạn phân vân của nhà đầu tư (tức là chỉ một số ít nhà đầu tư phân vân về mức giá mới). Trong trường hợp giá giảm trở lại điểm kháng cự (cũ), nếu thanh khoản tích lũy và tăng trở lại sau khi điều chỉnh thì khả năng tăng trưởng tiếp sẽ nâng cao. Còn nếu ngược lại thì nguy cơ giảm sâu tiếp tục sẽ rất lớn.
Ngược lại, giai đoạn bứt phá đi kèm với khối lượng vừa phải cho thấy có rất ít nhà đầu tư thay đổi kỳ vọng và việc giá trở lại mức kỳ vọng ban đầu (tức là mức giá ban đầu) hoàn toàn có khả năng xảy ra. Trong trường hợp giá tăng trở lại điểm kháng cự (cũ), nếu thanh khoản yếu đi thì khả năng giảm sâu do cầu yếu là rất cao.
Tình hình thị trường hiện nay?
Vùng 555 – 565 điểm của VN-Index đang là tâm điểm kỹ thuật của thị trường trong ngắn hạn. Đây là vùng đáy cũ của giai đoạn tháng 03/2014 và đồng thời cũng là đỉnh cũ (đã bị vượt qua) của tháng 05/2014. Lý thuyết về giai đoạn phân vân của nhà đầu tư (trader’s remorse) có vẻ như đang ứng nghiệm trong trường hợp của VN-Index hiện nay.
Nếu quan sát diễn biến khối lượng trong khoảng vài tuần gần đây của VN-Index thì có thể nhận thấy giá đang rơi vào trường hợp giai đoạn bứt phá đi kèm với khối lượng hồi phục mạnh. Điều này có nghĩa là nhiều nhà đầu tư đang dần lạc quan về thị trường và giao dịch sôi động hơn trong ngắn hạn.
Vì vậy, việc quan sát khối lượng giao dịch có thể coi là dấu hiệu quan trọng nhất vào thời điểm hiện nay. Nếu khối lượng khớp lệnh tiếp tục duy trì bên trên mức trung bình 20 phiên gần nhất (tương đương 85 triệu đơn vị) thì nhiều khả năng VN-Index sẽ tiếp tục hồi phục trong những tuần tiếp theo.
Nguyễn Quang Minh