Lương y người Sán Dìu sở hữu bài thuốc gia truyền chuyên trị bệnh gan

Ông chính là lương y Lưu Hoàng Nhất, một người dân tộc Sán Dìu ưu tú đã làm rạng danh dòng họ Lưu bằng những bài thuốc quý.

Thầy thuốc chuyên trị bệnh gan

Trong chuyến công tác về huyện Tân Thành (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu), chúng tôi được những người dân nơi đây kể nhiều về người lương y Lưu Hoàng Nhất, vị “cứu tinh” của những bệnh nhân mắc bệnh gan. Tìm về phòng thuốc của ông ở xã Hắc Dịch, huyện Tân Thành, chúng tôi có cuộc trò chuyện với ông về bài thuốc gia truyền đặc trị bệnh gan của vị thầy thuốc đã bước qua tuổi lục tuần này. Ông Nhất chia sẻ: “Đây là bài thuốc được truyền lại từ cụ của tôi là lương y Lưu Thành Quý (SN 1852). Cụ vốn ở tỉnh Quảng Ninh. Đến năm 1903, gia đình cụ chuyển lên tỉnh Tuyên Quang sinh sống và mở phòng chữa bệnh Đông y ở đây”.

Chân dung lương y Lưu Hoàng Nhất

Theo lương y Nhất, phương thuốc chữa bệnh gan của dòng họ Lưu truyền đến ông đã là đời thứ 4. Trong gần 3 thế kỷ, bài thuốc quý của gia đình ông Nhất đã giúp biết bao người bệnh lâm vào đường cùng tìm lại được sự sống. Khi nói về bài thuốc gia truyền của mình, ông Nhất từ tốn cho biết: “Bệnh gan cũng có nhiều loại, nhiều giai đoạn, cấp độ khác nhau. Hơn nữa khỏi hay không cũng phụ thuộc phần nào vào cơ địa mỗi người. Uống hợp cơ địa thì sẽ khỏi nhanh, nhưng cũng có trường hợp cùng một bài thuốc, người này uống khỏi song lại không có tác dụng đối với người khác. Khi đã uống thuốc rồi tôi cũng phải theo dõi chặt chẽ tiến triển của người bệnh để gia giảm liều lượng thuốc cho hợp lý”.

Trò chuyện với chúng tôi, ông Nhất cũng không ngần ngại chia sẻ về bài thuốc Hoạt Can Thang gia truyền của dòng họ Lưu. “Bài thuốc này sử dụng 12 vị thuốc chính là: Kim tiền thảo, phục linh bì, trạch lam, sơn dược, xích thược, sa tiền, miết giáp, đam sân, trạch tả, sơn đậu căn, bạch thược, hoàng kì...

Các vị thuốc này sau khi hái về phải rửa thật sạch rồi đem phơi khô, thái mỏng, riêng miết giáp phải nướng chín vàng, trạch tả sau khi phơi khô đem tẩm muối rồi sao vàng lên. Ngoài ra, bài thuốc còn dùng thêm 20 vị thuốc gia giảm theo thể trạng, tình trạng bệnh của từng người. Với bệnh viêm gan mãn và sơ gan thì đem sắc uống ngày một thang”.

Ông Nhất cũng cho biết thêm, bệnh nhân khỏi sớm hay muộn còn phụ thuộc phần nhiều vào sự “hợp tác” của họ. Bởi, uống thuốc này phải kiêng khem rất kỹ, nếu không thuốc sẽ không có hiệu nghiệm. “Nếu đã uống thuốc này thì phải tuyệt đối kiêng kỵ các món trứng, mỡ, lòng, gan, tiết. Các loại thịt chó, trâu và đặc biệt là bia rượu. Rất nhiều người do không kiêng được nên vẫn ăn những món đó, dẫn đến bệnh không những không khỏi mà còn nặng thêm. Ngoài ra, phụ nữ mang thai cũng không nên dùng bài thuốc này”, ông Nhất cho hay.

Nhắc đến những bệnh nhân từng được chữa trị, ông Nhất bùi ngùi chia sẻ: “Từ khi hành nghề thuốc, tôi bắt gặp nhiều bệnh khiến mình nhớ mãi. Như trường hợp hai vợ chồng trẻ ở huyện Long Điền (tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu). Anh chồng tên Hưng, mới gần 30 thôi, khi còn trẻ có làm trên thành phố rồi quen và yêu một cô gái mãi tận miền

Tây. Sau khi cưới về rồi anh Hưng mới phát bệnh. Chạy chữa mãi không khỏi, cô vợ buồn bã buông xuôi, đã tính ly hôn rồi về lại nhà mẹ đẻ. Anh này tìm đến tôi trong tuyệt vọng. May sao bệnh tình mới ở giai đoạn đầu nên sau một tháng thuốc thang thì thuyên giảm. Đấy, hôm rồi hai vợ chồng mới xuống tôi, lại tíu tít như xưa…”.

Được bênh nhân tin tưởng

Bên cạnh bài thuốc chuyên trị các bệnh về gan, lương y Lưu Hoàng Nhất cũng chia sẻ thêm bài thuốc hữu hiệu trị sỏi thận. Ông Nhất cho biết: “Thận cũng có nhiều loại, sỏi thận, suy thận, viêm thận… Có rất nhiều bệnh nhân tìm đến tôi với tình trạng gần như bất lực. Qua nhiều thời gian chữa chạy, họ cạn kiệt cả về sức lực lẫn tiền bạc. Khi đó, với bài thuốc này, họ uống với hy vọng mong manh là có thể may mắn vượt cơn bạo bệnh. Cho đến nay, đã có hàng trăm người bình phục sau khi uống bài thuốc này”. Theo đó, bài thuốc trị suy thận của ông Nhất gồm lắp vón, rễ gang cật, tiên mao đem sắc uống ngày ba lần thay nước trà. Ngoài ra, ông cũng đã điều chế bài thuốc chữa suy thận, viêm thận thành công từ những phương thuốc ban đầu của cụ Lưu Thành Quý truyền lại.

Lật lại cuốn sổ ghi chép về tình trạng của người bệnh, ông Nhất cho biết, ông luôn ghi chép tỉ mẩn về tiến triển bệnh của từng người. “Có rất nhiều người bệnh ở xa đã tin tưởng mà tìm đến mình chữa trị. Đối với một người thầy thuốc thì đó là một điều đáng trân quý. Song sau khi thăm khám, thuốc thang, việc quản lý tiến trình bệnh mới là điều khó khăn. Vì điều kiện địa lý nên sau khi thăm khám, bốc thuốc tôi chỉ có thể theo dõi tình trạng bệnh qua điện thoại”.

Qua lời giới thiệu từ ông Nhất, chúng tôi có cuộc trò chuyện ngắn qua điện thoại với cụ ông Trương Hữu Lợi (74 tuổi, ngụ thị trấn Dương Đông, huyện đảo Phú Quốc). Cụ Lợi cho biết mình bị nhiễm siêu vi B đã lâu. Sau khi chạy chữa nhiều nơi không khỏi, cụ luôn sống trong tình trạng bất an, mất ăn mất ngủ vì sức khỏe ngày càng yếu. Do lo lắng nhiều nên tinh thần cụ Lợi ngày càng đi xuống.

Ngay lúc cụ tuyệt vọng nhất thì được người thân ở TP. Vũng Tàu cho biết thông tin về lương y Nhất nên đã khăn gói về đây chữa trị. Sau gần hai tháng thuốc thang, cụ đã dần hồi phục. “Tất nhiên là không thể một sớm một chiều mà khỏi bệnh hoàn toàn được, nhưng từ khi uống thuốc của ông Nhất tôi thấy bệnh tình đã thuyên giảm, sức khỏe khá hơn rất nhiều”, cụ Lợi vui mừng cho biết.

Theo lời ông Nhất, cụ Lợi chỉ là một trong số rất nhiều những bệnh nhân ở xa tìm đến mình. Theo lời giới thiệu, rất nhiều người dân từ tận TP. Cần Thơ, Trà Vinh, hay mãi trên Lâm Đồng, Đắk Lắk, Bình Phước… cũng khăn gói tìm đến với ông Nhất. Ông Nhất cho biết, mỗi người bệnh tìm đến đều là trách nhiệm của người thầy thuốc. Bởi chữa khỏi bệnh cho người bệnh chính là thiên chức của người theo nghề này. Tuy nhiên, cũng có những bệnh nhân khiến ông trăn trở, suy nghĩ. Song đôi khi những căn bệnh khó lại chính là động lực để ông nghiên cứu, tìm tòi ra những bài thuốc mới.

Đến nay, dẫu tuổi đã cao, song lương y Lưu Hoàng Nhất vẫn miệt mài nghiên cứu, tìm ra những phương thuốc mới. Với ông, niềm vui của một người thầy thuốc chính là nhìn thấy bệnh nhân của mình khỏe mạnh, lấy lại được tinh thần.