Trong khi triển khai dự án xử lý khẩn cấp sạt lở tại Thanh Hóa thì đã xảy ra sự cố sạt lở nghiêm trọng, các phương án đưa ra để giải quyết đều chưa được “chốt”.
Sự cố sạt lở tại dự án xử lý sạt lở
Như Công lý đã phản ánh ở các bản tin trước đó, dự án đầu tư xử lý khẩn cấp sạt lở cụm công trình công sở xã Trung Thành và trường phổ thông dân tộc bán trú - THCS Trung Thành (huyện Quan Hóa) do UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt vào năm 2021 với tổng mức đầu tư gần 37 tỷ đồng; mục tiêu của dự án nhằm khắc phục tình trạng sạt lở, đảm bảo an toàn lâu dài cho cụm công trình nói trên.
Dự án do UBND huyện Quan Hóa làm chủ đầu tư, Công ty cổ phần Sun Việt (địa chỉ tại TP Thanh Hóa) được chỉ định thầu thi công; việc tư vấn khảo sát, lập dự án đầu tư do liên danh Công ty cổ phần Tư vấn giao thông và xây dựng công trình 8 và Công ty cổ phần VIFATEC quốc tế thực hiện.
Tuy nhiên, công trình này sau khi cơ bản hoàn thành đưa và đưa vào sử dụng được vài tháng thì xảy ra tình trạng sạt lở, nứt gãy nghiêm trọng (giữa năm 2022), khiến cho Công sở xã Trung Thành và trường phổ thông dân tộc bán trú - THCS Trung Thành đứng trước nguy cơ có thể bị vùi lấp, dự án phải dừng thi công.
Ngay sau đó, UBND tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo các đơn vị có liên quan vào cuộc xác định nguyên nhân, đánh giá mức độ và đưa ra phương án xử lý.
Ngày 16/2/2023, Văn phòng Tỉnh uỷ Thanh Hóa có văn bản thông báo kết luận của ông Đỗ Trọng Hưng - Bí thư Tỉnh ủy về việc triển khai dự án xử lý khẩn cấp sạt lở cụm công trình Công sở xã Trung Thành và trường phổ thông dân tộc bán trú - THCS Trung Thành.
Nội dung thông báo cho biết, thời gian qua, UBND tỉnh, các cấp, các ngành đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện dự án, khắc phục sự cố sạt lở… Tuy nhiên, đến nay kết quả chưa đáp ứng yêu cầu đề ra, chủ đầu tư và các đơn vị tư vấn thiết kế, thẩm định, thi công, giám sát vẫn chưa tìm ra được giải pháp phù hợp xử lý triệt để tình trạng sạt lở.
Để khắc phục, xử lý điểm sạt lở tại công trình, đảm bảo an toàn tính mạng của nhân dân, tài sản của Nhà nước, yêu cầu Ban Cán sự đảng UBND tỉnh lãnh đạo UBND tỉnh chỉ đạo các đơn vị chức năng tiếp tục khảo sát, đánh giá địa chất, thủy văn, quan trắc tại khu vực sạt lở, đưa ra giải pháp phù hợp, khả thi để xử lý triệt để tình trạng sạt lở, xác định kinh phí và thời gian hoàn thành việc xử lý, khắc phục.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo, ngày 18/4/2023, Sở Xây dựng đã phối hợp với các đơn vị, gồm: Sở Giao thông vận tải; Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Sở Tài nguyên và Môi trường; UBND huyện Quan Hóa; đơn vị tư vấn thiết kế; đơn vị thi công; Trung tâm Kiểm định chất lượng xây dựng Thanh Hóa tổ chức hội nghị xây dựng kế hoạch, lộ trình xử lý triệt để tình trạng sạt lở tại cụm công trình Công sở xã Trung Thành và trường phổ thông dân tộc bán trú - THCS Trung Thành.
Dự án đội vốn gấp đôi, ai phải chịu trách nhiệm?
Tại hội nghị trên, đơn vị tư vấn đã đề xuất 3 phương án khắc phục sự cố. Phương án 1 có dự kiến tổng kinh phí thực hiện là 41,2 tỷ đồng; Phương án 2 có tổng kinh phí thực hiện là 42 tỷ đồng; Phương án 3 có tổng kinh phí thực hiện là trên 35 tỷ đồng.
Các đơn vị tham gia hội nghị cho rằng, thời gian để đơn vị tư vấn mới được bổ sung vào liên danh tiếp cận nội dung công việc ngắn, các phương án đưa ra chưa đủ cơ sở để lựa chọn.
Vì vậy, đề nghị UBND huyện Quan Hóa khẩn trương chỉ đạo đơn vị tư vấn, thiết kế triển khai các nhiệm vụ khảo sát bổ sung và thiết kế công trình để đưa ra phương án chi tiết.
Căn cứ nội dung nêu trên, ngày 20/4/2023, Sở Xây dựng đã có văn bản đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá giao UBND huyện Quan Hóa khẩn trương chỉ đạo đơn vị tư vấn thiết kế để triển khai các nhiệm vụ khảo sát bổ sung và thiết kế công trình để đưa ra phương án chi tiết với thời gian và lộ trình như sau: Thực hiện và hoàn thành công tác khảo sát và thiết kế trong vòng 45 ngày không kể thời gian trình duyệt.
Trước 30/5/2023, đơn vị tư vấn thiết kế thực hiện xong các phương án xử lý chi tiết (gồm: các cơ sở tính toán, dự kiến kinh phí thực hiện) với tối thiểu 2 phương án để làm cơ sở so sánh và lựa chọn phương án tối ưu; UBND huyện Quan Hóa nghiên cứu về phương án di dời các công trình sang vị trí mới.
Trước 10/6/2023, báo cáo UBND tỉnh để xem xét lựa chọn, thống nhất phương án xử lý làm cơ sở để triển khai thực hiện các bước tiếp theo.
Tiếp tục quan trắc chuyển vị bề mặt và chuyển vị ngang sâu như đã lắp đặt với tần suất 1 tháng / lần cho tới hết mùa mưa năm 2023 (dự kiến tháng 10). Tháng 10/2023, hoàn thành các công tác thẩm tra, phê duyệt, lựa chọn nhà thầu thi công và tiến hành thi công ngay sau khi mùa mưa năm 2023 kết thúc. Hoàn thành công tác thi công trước 15/01/2024.
Sau khi xem xét đề xuất của Sở Xây dựng, UBND tỉnh Thanh Hoá thống nhất với nội dung nêu trên. Đồng thời, giao UBND huyện Quan Hóa khẩn trương chỉ đạo đơn vị tư vấn thiết kế triển khai các nhiệm vụ khảo sát bổ sung và thiết kế công trình để đưa ra phương án chi tiết.
Tính đến thời điểm hiện tại, tỉnh Thanh Hóa vẫn chưa thể “chốt” được phương án khắc phục sự cố sạt lở tại cụm công trình Công sở xã Trung Thành và trường phổ thông dân tộc bán trú - THCS Trung Thành. Trong khi đó nhà thầu chính đã nhận được thanh toán cơ bản giá trị của gói thầu.
Với các phương án đưa ra gần như dự án này tiêu tốn thêm tiền ngân sách từ khoảng 35-42 tỷ đồng, hơn gấp đôi dự án ban đầu.
Bên cạnh đó, vẫn chưa có một cơ quan nào vào cuộc thanh, kiểm tra, đánh giá năng lực của đơn vị tư vấn, thiết kế; nhà thầu thi công, hiệu quả kinh tế của dự án; đồng thời vẫn chưa có tổ chức, cá nhân nào phải chịu trách nhiệm (kỷ luật, xử lý hình sự…) khi sự cố sạt lở xảy ra.