Lo bất ổn nếu tích hợp sàn giao dịch bất động sản và sàn giao dịch quyền sử dụng đất

Trùng dẫm chức năng nhiệm vụ với các cơ quan khác?

Cụ thể, theo Bộ Công an, Bộ Xây dựng dự kiến thành lập Trung tâm giao dịch bất động sản và giao dịch quyền sử dụng đất (Trung tâm) cấp tỉnh với mô hình đơn vị sự nghiệp công lập (ĐVSNCL); do đó, đề nghị căn cứ quy định của pháp luật về thành lập, tổ chức lại ĐVSNCL, cơ chế tài chính của ĐVSNCL để đánh giá những nhiệm vụ cần thực hiện để thành lập được Trung tâm, cơ cấu tồ chức, nguồn nhân lực, cơ chế tài chính của Trung tâm này.

Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các ĐVSNCL đã đặt ra mục tiêu tổng quát là “giảm mạnh đầu mối, khắc phục tình trạng manh mún, dàn trải và trùng lắp; tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ”. Vì vậy, Bộ Công an đề nghị Bộ Xây dựng đánh giá việc thành lập Trung tâm này có làm tăng số lượng ĐVSNCL, có phù hợp với nội dung Nghị quyết số 19-NQ/TW hay không.

Đối với những nhiệm vụ và quyền hạn dự kiến của Trung tâm, đề nghị rà soát, đánh giá việc giao cho Trung tâm các nhiệm vụ: Quản lý giao dịch bất động sản; quản lý thu thuế; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có sự trùng dẫm, tác động như thế nào đến chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan nhà nước hiện đang thực hiện những nhiệm vụ này.

Bộ Xây dựng cần phối hợp chặt chẽ với Bộ TN&MT nghiên cứu và đề xuất chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm; đặc biệt là nội dung quy định Trung tâm này có chức năng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các tổ chức, cá nhân bởi vì, nhiệm vụ này hiện đang do Văn phòng đăng ký đất đai trực thuộc Sở TN&MT cấp tỉnh, được quản lý trực tiếp, xuyên suốt về chuyên môn bởi Cục Đăng ký và Dữ liệu Thông tin đất đai, Bộ TN&MT (đơn vị có vai trò rất quan trọng trong việc thu thập, tổng hợp và quản lý dữ liệu thông tin đất đai tại địa phương; là cơ sở để hình thành cơ sở dữ liệu đất đai trong toàn quốc).

“Vì vậy, cơ cấu tổ chức bộ máy của Trung tâm không thể là đơn vị sự nghiệp của Bộ Xây dựng. Trường hợp xác định Trung tâm là ĐVSNCL của UBND cấp tỉnh thì đề nghị xác định cụ thể chủ thể chịu trách nhiệm chính trong việc quản lý chuyên môn đối với từng lĩnh vực của các Sở, ngành có liên quan”, Bộ Công an lưu ý.

Tại dự thảo, Bộ Xây dựng dự kiến chỉnh lý dự thảo Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) theo hướng giao Chính phủ quy định chi tiết trình tự giao dịch bất động sản và giao dịch quyền sử dụng đất; việc thành lập hoặc tổ chức lại đơn vị sự nghiệp thuộc UBND cấp tỉnh. Tuy nhiên, theo Bộ Công an đây là nội dung mới, chưa được chứng minh hiệu quả trên thực tiễn.

Do vậy, đề nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu, cân nhắc kỹ lưỡng sự cần thiết bổ sung nội dung nêu trên vào dự thảo Luật, bảo đảm nội dung chỉ đạo tại Kết luận số 19/KL-TW ngày 14/10/2021 của Bộ Chính trị về định hướng chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV. Theo đó, những vấn đề cấp bách, đã chín, đã rõ, được thực tiên chứng minh, có sự thống nhất cao thì mới xây dựng, ban hành luật; những vấn để tuy cấp bách, cần thiết, nhưng là vấn đề mới, chưa đạt đồng thuận cao thì có thể quy định thực hiện thí điểm.

Tránh tạo ra bất ổn

Cho ý kiến về đề xuất của Bộ Xây dựng, Bộ TN&MT đề nghị bổ sung đánh giá các nội dung cụ thể liên quan đến: Hành lang pháp lý hiện nay đối với việc giao dịch bất động sản (qua các Sàn giao dịch bất động sản) theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản; giao dịch quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai; Kết quả, tình hình hoạt động của các sàn giao dịch bất động sản.

Trong đó, thể hiện rõ kết quả hoạt động, số lượng, mô hình, phạm vi hoạt động; kết quả, tình hình thực hiện các giao dịch về quyền sử dụng đất qua các năm; việc cung cấp các thông tin về bất động sản, quyền sử dụng đất và việc ký kết hợp đồng giao dịch thông qua tổ chức hành nghề công chứng hoặc thực hiện chứng thực; tình hình hoạt động của các Trung tâm phục vụ hành chính công gắn với việc giải quyết các thủ tục hành chính về đất đai.

“Đề nghị Bộ Xây dựng làm rõ mục tiêu tổng quát và mục tiêu cụ thể đối với đề xuất thành lập Trung tâm giao dịch bất động sản. Xem xét đề xuất, xây dựng theo 02 mô hình là Nhà nước và doanh nghiệp để tận dụng các sàn giao dịch bất động sản hiện nay, tránh tạo ra bất ổn về chính trị, xã hội”- Bộ TN&MT nhấn mạnh.

Trên cơ sở mô hình này, đề nghị Bộ Xây dựng rà soát các quy định của pháp luật hiện hành có liên quan (như: pháp luật về kinh doanh bất động sản, pháp luật về đất đai, pháp luật về công chứng, pháp luật về đơn vị sự nghiệp công...) để đề xuất các cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung bảo đảm đồng bộ, thống nhất tổ chức thực hiện.

Bộ TN&MT có quan điểm thống nhất với đề xuất việc nghiên cứu thành lập Trung tâm là ĐVSNCL được thành lập tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Nhưng đề nghị Bộ Xây dựng rà soát các quy định của pháp luật có liên quan để đề xuất sửa đổi, bổ sung (không chỉ riêng đối với Luật Kinh doanh bất động sản).

Riêng với việc sửa đổi, bổ sung dự thảo Luật Kinh doanh Bất động sản (sửa đổi), Bộ TN&MT đề nghị cần quy định cụ thể về Tổ chức thực hiện giao dịch bất động sản, quyền sử dụng đất được thành lập theo mô hình ĐVSNCL và mô hình doanh nghiệp. Về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Trung tâm sẽ được Chính phủ quy định trên cơ sở Đề án thành lập Trung tâm giao dịch bất động sản do Bộ Xây dựng chủ trì xây dựng, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.