Israel chuyển giao hệ thống cảnh báo sớm uy lực nhất cho Ukraine

Đại sứ Israel tại Ukraine, ông Michael Brodsky, khi trả lời truyền thông Ukraine, cho biết hệ thống cảnh báo tên lửa Tzeva Adom cuối cùng đã được chuyển giao cho Ukraine sau nhiều tháng lên kế hoạch và thảo luận. "Tzeva Adom" trong tiếng Hebrew có nghĩa là "Mã Đỏ."

Ông Brodsky nhấn mạnh rằng Ukraine hoàn toàn chịu trách nhiệm triển khai hệ thống này và tích hợp nó vào hệ thống phòng không hiện tại của đất nước, trong khi vai trò của Israel chỉ giới hạn ở việc đồng ý cung cấp hệ thống… “Chúng tôi đã thực hiện đúng cam kết và chuyển giao mọi thứ cần thiết cho phía Ukraine,” ông Brodsky nhấn mạnh.

Việc chuyển giao hệ thống này diễn ra sau một quá trình dài và khó khăn với nhiều cuộc tham vấn giữa hai bên.

Đại sứ Ukraine tại Israel, ông Yevhen Korniychuk, cho biết rằng quá trình thử nghiệm và kiểm tra hệ thống Tzeva Adom đã bắt đầu từ đầu năm 2023. Hệ thống này dự kiến sẽ được triển khai tại các thành phố lớn của Ukraine, nơi mà các cuộc tấn công đã nhắm vào cơ sở hạ tầng quan trọng. Khi hệ thống được lắp đặt, nó sẽ nhanh chóng thông báo cho công chúng về mối nguy hiểm sắp tới từ các cuộc tấn công tên lửa ngày càng gia tăng.

Tuyên bố của đại sứ Israel được đưa ra sau nhiều tháng kể từ khi Gilad Erdan, Đại diện Thường trực của Israel tại Liên Hợp Quốc, cho biết nước này đang nỗ lực gửi cho Ukraine các hệ thống cảnh báo sớm về các cuộc tấn công tên lửa và máy bay không người lái.

Các nhà phân tích tin rằng việc chuyển giao hệ thống này có thể làm tổn hại mối quan hệ giữa Israel và Nga. Mặc dù là đồng minh thân cận của Mỹ, quốc gia cung cấp viện trợ quân sự lớn nhất cho Ukraine, Israel đến nay vẫn duy trì một vị thế ngoại giao cân bằng trong cuộc chiến Nga-Ukraine. Israel đã tích cực hợp tác với Nga tại Syria, trong khi thường ở các phía đối lập trong các vấn đề địa chính trị.

Israel đã từ chối yêu cầu của Ukraine về việc cung cấp hệ thống đánh chặn tên lửa để tránh làm Nga phật lòng. Sự do dự này chủ yếu xuất phát từ nhu cầu chiến lược của Israel trong việc duy trì quyền tự do hoạt động ở Syria, nơi lực lượng Nga kiểm soát phần lớn không phận. Israel là một trong số ít quốc gia có quan hệ tương đối tốt với cả Nga và Ukraine.

Hệ thống Tzeva Adom có khả năng theo dõi chính xác các vụ phóng tên lửa và máy bay không người lái, tính toán quỹ đạo bay và xác định điểm tác động cụ thể, nhờ đó giảm diện tích nguy hiểm trong các cuộc tấn công.

Hệ thống cảnh báo sớm này cũng xác định khoảng thời gian quan trọng để người dân có thể tìm chỗ ẩn nấp. Cảnh báo nguy hiểm sắp xảy ra được ghi âm bốn lần bằng giọng nữ, và các cảnh báo tiếp tục cho đến khi tất cả tên lửa được đánh chặn và không còn vụ phóng nào được phát hiện.

Trong nhiều năm qua, khi các tay súng tại Dải Gaza và Lebanon phóng hàng nghìn tên lửa vào các thành phố của Israel, hệ thống này đã được ghi nhận là cứu sống hàng trăm người dân Israel. Trên thực tế, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã sử dụng rộng rãi hệ thống Tzeva Adom để cảnh báo người dân ở các ngôi làng gần Dải Gaza về các cuộc tấn công sắp xảy ra. Gần đây, độ chính xác của hệ thống đã được cải thiện, cho phép nó giới hạn khu vực cảnh báo trong các thành phố lớn.

Cảnh báo có thể được truy cập qua một ứng dụng iPhone có sẵn trên App Store từ năm 2014. Khi Chiến dịch Protective Edge diễn ra vào tháng 7/2014, đây là ứng dụng được tải xuống nhiều nhất ở Israel. Người dùng có thể lựa chọn nhận thông báo chỉ về các cuộc tấn công tên lửa trong khu vực của họ hoặc trên toàn quốc.

Theo một số báo cáo, hệ thống của Israel hoạt động chính xác hơn hệ thống của Ukraine. Tuy nhiên, hệ thống được chuyển giao cho Ukraine đã được cấu hình cho phạm vi phủ sóng rộng hơn và sẽ phát cảnh báo trên một khu vực chung nơi dự đoán tên lửa Nga sẽ tấn công.

Tuy nhiên, việc chuyển giao hệ thống này có khả năng khiến Nga tức giận, khi trước đó Nga đã cảnh báo Israel về việc cung cấp vũ khí cho Ukraine.

Dẫu vậy, các nhà quan sát cho rằng, mục đích cao hơn của việc này sẽ giúp Israel đánh giá hiệu quả của hệ thống cảnh báo đối với các máy bay không người lái của Iran, loại mà Nga đang sử dụng rộng rãi.