Hội đàm giữa Chủ tịch Quốc hội hai nước Việt Nam và Phần Lan

Như tin đã đưa, sáng 25/3, tại Nhà Quốc hội, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã chủ trì lễ đón chính thức và có cuộc hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Phần Lan Jussi Halla-aho nhân chuyến thăm chính thức Việt Nam.

Cần tăng cường quan hệ thương mại đầu tư giữa hai bên

Tại cuộc hội đàm, hai bên vui mừng nhận thấy quan hệ hợp tác giữa hai nước phát triển tích cực, đặc biệt về chính trị - ngoại giao, kinh tế - thương mại, hợp tác phát triển, giáo dục - đào tạo. Hai nước đã có nhiều hoạt động ý nghĩa nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao năm 2023 vừa qua.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị hai bên tiếp tục duy trì thúc đẩy các hoạt động trao đổi đoàn, bao gồm đoàn cấp cao và cấp bộ, ngành, địa phương, triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương giữa hai nước. Đề nghị thúc đẩy quan hệ kênh Đảng, ủng hộ tăng cường quan hệ giữa Đảng Cộng sản Việt Nam với các chính đảng Phần Lan với các hình thức hợp tác phù hợp.

Về hợp tác tại các diễn đàn đa phương và các tổ chức quốc tế, đánh giá cao sự hợp tác hiệu quả và ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn đa phương, nhất là tại Liên hợp quốc. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cảm ơn và đề nghị Phần Lan tiếp tục ủng hộ Việt Nam tăng cường quan hệ hợp tác toàn diện với EU. Đồng thời cho biết, Việt Nam sẵn sàng làm cầu nối để Phần Lan tăng cường quan hệ với ASEAN.

Về kinh tế, thương mại, đầu tư, hai bên đánh giá cao những kết quả tích cực quan hệ hợp tác kinh tế giữa hai nước thời gian qua. Đặc biệt, sau khi hai bên đi vào triển khai Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), trao đổi thương mại song phương duy trì ở mức ổn định qua các năm. Đề nghị cơ quan hữu quan hai nước phối hợp chặt chẽ, khai thác tối đa những lợi ích từ Hiệp định EVFTA, tranh thủ tiềm năng thị trường của nhau, tăng cường kết nối thương mại - đầu tư, hồi phục lại hoạt động xuất nhập khẩu hai nước để nâng cao kim ngạch thương mại hai chiều.

Chủ tịch Quốc hội cho rằng kim ngạch thương mại hai chiều hiện còn khiêm tốn so với tiềm năng, quy mô thương mại hai nước. Chủ tịch Quốc hội mong muốn quan hệ thương mại đầu tư giữa hai bên cần được tăng cường hơn nữa; khẳng định Việt Nam sẵn sàng tạo mọi điều kiện thuận lợi cho hàng hóa, công nghệ của Phần Lan vào thị trường Việt Nam. Việt Nam mong muốn Phần Lan tiếp tục tạo thuận lợi cho các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang thị trường Phần Lan như sản phẩm sắt thép, máy móc, thiết bị, phương tiện vận tải và phụ tùng, hàng dệt may và nguyện phụ liệu dệt, may, da giày...là những mặt hàng Việt Nam có thế mạnh, chất lượng tốt, giá cả cạnh tranh.

Chủ tịch Quốc hội Phần Lan Jussi Halla-aho cho biết, hiện Việt Nam là một trong những đối tác thương mại quan trọng nhất của Phần Lan ở khu vực Đông Nam Á. Kim ngạch thương mại giữa hai nước đã không ngừng gia tăng trong suốt 50 năm qua. Đây là điều quan trọng là hai bên đã có chuyển dịch trong quan hệ từ hợp tác viện trợ phát triển sang hợp tác thương mại thông thường có lợi cho cả hai bên. Chủ tịch Quốc hội Phần Lan cho rằng đây là là bước phát triển tốt trong quan hệ song phương.

Cho biết, Quốc hội Phần Lan đã phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA), dù trước đó Phần Lan đã có Hiệp định bảo hộ đầu tư song phương với VIệt Nam, Chủ tịch Quốc hội Phần Lan cho rằng đây sẽ mở ra nhiều tiềm năng để hai bên phát triển quan hệ thương mại nhất là trong lĩnh vực năng lượng, công nghệ thông tin …

Cảm ơn Quốc hội Phần Lan đã phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA), Chủ tịch Quốc hội cho rằng đây là thiện chí, hành động đúng đắn của Quốc hội Phần Lan. Đề nghị Phần Lan giúp thúc đẩy Nghị viện các nước còn lại trong EU sớm hoàn tất phê chuẩn để Hiệp định có hiệu lực nhằm thúc đẩy hợp tác đầu tư giữa Việt Nam và EU nói chung và với Phần Lan nói riêng, nhất là trong các lĩnh vực tiềm năng như kinh tế xanh, chuyển đổi số, công nghệ cao, viễn thông, năng lượng tái tạo, môi trường, xử lý nước, công nghệ rừng, đô thị thông minh…là những thế mạnh của Phần Lan.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh Việt Nam luôn cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh để thu hút đầu tư nước ngoài. Hiện Việt Nam được đánh giá là một trong 20 nước thành công nhất trong thu hút đầu tư FDI với 38.000 dự án đầu tư với số vốn các nước đầu tư khoảng 460 tỉ USD, con số này tiếp tục gia tăng mạnh mẽ. Năm 2023 số vốn thu hút được tăng 36% trong bối cảnh đứt gãy các chuỗi cung ứng và suy giảm đầu tư toàn cầu thì Việt Nam tiếp tục cho những thành công trong thu hút đầu tư. Chỉ rõ, những lĩnh vực thế mạnh của Phần Lan đều là những lĩnh vực Việt Nam quan tâm chú trọng, ưu tiên như về đổi mới sáng tạo, công nghệ thông tin, chuyển đổi số, do đó, mong muốn Phần Lan thúc đẩy hợp tác và vận động các nước trong khối EU sớm thông qua EVIPA.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Phần Lan ủng hộ việc Ủy ban châu Âu (EC) sớm gỡ bỏ thẻ vàng IUU đối với hàng thủy sản xuất khẩu của Việt Nam, qua đó hỗ trợ Việt Nam phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời giúp người tiêu dùng châu Âu tiếp cận hàng thủy sản chất lượng tốt với giá cạnh tranh. Chủ tịch Quốc hội cho biết thêm, thời gian qua, Việt Nam có nhiều nỗ lực, Quốc hội cũng ban hành nhiều chính sách, pháp luật nhằm tăng cường kiểm soát đánh bắt hải sản theo quy định và có đăng kí. Việt Nam xác định thực hiện nghiêm IUU xuất phát từ chính lợi ích của Việt Nam vì sự phát triển bền vững.

Tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy triển khai hợp tác phát triển

Về hợp tác phát triển, hai bên vui mừng nhận thấy việc kí kết và triển khai Hiệp định khung giữa hai Chính phủ về các dự án được tài trợ trong Chương trình đầu tư công của Phần Lan và Báo cáo đánh giá quá trình chuyển đổi ở Việt Nam vào tháng 6/2021 đã tạo khuôn khổ cho triển khai các dự án sử dụng ODA, vay ưu đãi do Chính phủ Phần Lan tài trợ, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Hai Chủ tịch Quốc hội mong muốn hai bên phối hợp triển khai hiệu quả các dự án hợp tác phát triển.

Chủ tịch Quốc hội Phần Lan Jussi Halla-aho ghi nhận thời gian qua giai đoạn thực hiện tài trợ thuận lợi cho cả hai nước. Các chủ dự án phía Việt Nam đã tích cực tìm kiếm công nghệ và lĩnh vực đầu tư công để triển khai hợp tác. Chủ tịch Quốc hội Phần Lan cho rằng với 7 dự án đã được phía Việt Nam phê duyệt và dự kiến nhiều dự án được đề xuất thực hiện trong thời gian tới, thì việc thực thi các thỏa thuận song phương về hợp tác phát triển sẽ góp phần mang kinh nghiệm và công nghệ của Phần Lan đến Việt Nam. Tuy nhiên, một số dự án gặp vướng mắc về thủ tục, do đó, Chủ tịch Quốc hội Phần Lan đề xuất Quốc hội Việt Nam hỗ trợ các bên liên quan giải quyết vấn đề này.

Trao đổi về hợp tác giáo dục, đào tạo, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Phần Lan quan tâm, thúc đẩy hơn nữa hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực này, tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên Việt Nam sang học tập tại Phần Lan; giúp đào tạo nguồn nhân lực Việt Nam về đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; hỗ trợ chuyên gia về chương trình giáo dục phổ thông; hợp tác lao động (công nghệ thông tin, y tế, giáo dục, nông nghiệp...).

Nhất trí với các đề xuất của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Chủ tịch Quốc hội Phần Lan Jussi Halla-aho cho biết hợp tác giáo dục, đào tạo là ưu tiên trong quan hệ song phương hai nước. Hiện các chương trình giáo dục đào tạo bậc cao của Phần Lan đón hơn 2000 sinh viên Việt Nam theo học. Sinh viên Việt Nam là một trong những nhóm sinh viên nước ngoài lớn nhất ở Phần Lan. Đồng thời, Việt Nam được chọn là quốc gia được ưu tiên trong chương trình thúc đẩy nhân tài của Phần Lan.

Các thành viên trong Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Phần Lan cũng cho biết thêm, nhiều đơn vị ở Phần Lan mong muốn hợp tác giáo dục với Việt Nam. Đồng thời cho rằng đạo tạo giáo viên, đào tạo nhân lực chất lượng cao là thế mạnh của Phần Lan và là tiềm năng hai bên có thể khai thác phát triển.

Thúc đẩy đầu tư, chuyển giao công nghệ của Phần Lan cho Việt Nam

Về hợp tác nông - lâm nghiệp, Chủ tịch Quốc hội đề nghị tăng cường hợp tác trong lĩnh vực lâm nghiệp, tiếp tục hỗ trợ nguồn lực cho Việt Nam để phát triển Hệ thống quản lý thông tin ngành Lâm nghiệp (FORMIS), tăng cường năng lực trong quản trị rừng, trong đó có thực thi công ước CITES. Đề nghị Phần Lan phối hợp với EU tiếp tục hỗ trợ Việt Nam triển khai Hiệp định đối tác tự nguyện về thực thi lâm luật, quản trị rừng và thương mại lâm sản (VPA/FLEGT), thúc đẩy xuất khẩu gỗ hợp pháp từ Việt Nam sang EU.

Về hợp tác công nghiệp năng lượng, đề nghị hai bên chủ động phổ biến thông tin tới cộng đồng doanh nghiệp hai nước, tổ chức một số chương trình xúc tiến hợp tác thương mại và đầu tư giữa Phần Lan và các doanh nghiệp, tổ chức, cơ quan Việt Nam để thúc đẩy đầu tư, chuyển giao công nghệ của Phần Lan cho Việt Nam, giúp thúc đẩy phát triển các ngành năng lượng, công nghiệp tại Việt Nam.

Cho biết, Việt Nam cam kết tại COP-26 về phát thải ròng bằng 0 (net zero) vào năm 2050, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ bày tỏ mong muốn hợp tác, học tập kinh nghiệm của Phần Lan về hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, thể chế cho lĩnh vực này.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Phần Lan hỗ trợ Việt Nam trong các lĩnh vực đào tạo cán bộ, cung cấp trang thiết bị chuyên dụng, phối hợp triển khai hoạt động nhân đạo, gìn giữ hòa bình ở nước ngoài; tăng cường hợp tác đấu tranh phòng chống tội phạm (trao đổi thông tin, xác minh tôi phạm, tương trợ tư pháp...).

Hoan nghênh và đánh giá cao lập trường của EU và Phần Lan trong vấn đề Biển Đông, Chủ tịch Quốc hội mong muốn Phần Lan cùng các nước EU tiếp tục lên tiếng mạnh mẽ bảo vệ thượng tôn pháp luật ở các vùng biển và đại dương, góp phần duy trì hòa bình, ổn định, tự do, an toàn, an ninh hàng hải và hàng không ở Biển Đông.

Thay mặt Quốc hội Việt Nam, trân trọng cảm ơn Chính phủ và Quốc hội Phần Lan thời gian qua đã quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng người Việt tại Phần Lan và mong Chính phủ và Quốc hội Phần Lan tiếp tục tạo thuận lợi cho cộng đồng người Việt Nam yên tâm sinh sống, làm ăn, ổn định cuộc sống, đóng góp tích cực vào việc thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác Việt Nam - Phần Lan.

Chia sẻ về những đề xuất Chủ tịch Quốc hội về các lĩnh vực hợp tác nhất, các thành viên Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Phần Lan khẳng định tiềm năng hợp tác hai bên là rất lớn bởi những quan tâm, ưu tiên của Việt Nam cũng là những lĩnh vực thế mạnh của Phần Lan. Do đó, Phần Lan sẵn sàng hợp tác, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm tốt đối với Việt Nam để cùng đẩy mạnh quan hệ giữa hai nước trên các lĩnh vực.

Các đại biểu cũng cho biết, hiện có khoảng hơn 10.000 người Việt Nam sinh sống tại Phần Lan, được công nhận là dân tộc thiểu số tại Phần Lan. Là những người chân thành, cần cù, chăm chỉ, cộng đồng người Việt được coi trọng ở Phần Lan. Cùng với đó, người dân Phần Lan thích thú văn hóa, ẩm thực Việt Nam. Do đó, mong muốn cùng với hợp tác kinh tế, thương mại, giáo dục thì hai bên thúc đẩy giao lưu văn hóa, giao lưu Nhân dân và gia tăng các phương thức hợp tác.

Đưa quan hệ Quốc hội Việt Nam - Phần Lan thành kênh hợp tác quan trọng trong quan hệ hai nước

Trao đổi về quan hệ hai Quốc hội, hai bên vui mừng nhận thấy, quan hệ hợp tác giữa Quốc hội hai nước được duy trì tốt đẹp thông qua trao đổi đoàn cấp Lãnh đạo và các Cơ quan của Quốc hội. Trong khuôn khổ hợp tác đa phương, hai Bên duy trì tiếp xúc, phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn nghị viện khu vực và quốc tế như Liên minh nghị viện thế giới (IPU), Hội nghị Đối tác Nghị viện Á – Âu (ASEP).

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, trong bối cảnh Nghị viện có vai trò và tiếng nói ngày càng lớn đến quan hệ hợp tác song phương và đa phương, Việt Nam coi trọng đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước trong đó có ngoại giao nghị viện và đối ngoại Nhân dân.

Nêu rõ, theo Hiến pháp Việt Nam, Quốc hội là cơ quan quyền lực nhà nươc cao nhất, cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân nên đối ngoại Quốc hội gắn liền đối ngoại Nhân dân tạo nền tảng vững chắc thúc đẩy quan hệ với các nước trên thế giới.

Quốc hội Việt Nam mong muốn tăng cường quan hệ hữu nghị, hợp tác, đưa mối quan hệ giữa Quốc hội Việt Nam - Phần Lan trở thành một kênh hợp tác quan trọng trong quan hệ hợp tác giữa hai nước. Chủ tịch Quốc hội tin tưởng rằng, mối quan hệ tốt đẹp này sẽ được tiếp tục củng cố và thắt chặt hơn nữa trong thời gian tới.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị hai Bên:

Một là, tiếp tục tăng cường hợp tác trên kênh ngoại giao nghị viện; tăng cường trao đổi đoàn lãnh đạo cấp cao và các Ủy ban chuyên môn của Quốc hội, tăng cường giao lưu nghị sĩ (nghị sĩ nữ, nghị sĩ trẻ, các nhóm nghị sĩ hữu nghị); trao đổi kinh nghiệm trong tổ chức và hoạt động nghị viện nhằm tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội và cơ quan giúp việc.

Hai là, Quốc hội hai nước tăng cường giám sát việc thực hiện có hiệu quả các điều ước quốc tế, thỏa thuận hợp tác đã ký giữa Chính phủ, Bộ ngành và địa phương hai nước; ủng hộ và tăng cường kết nối, hợp tác giữa các doanh nghiệp hai nước, kết nối địa phương với địa phương; hoàn thiện cơ chế, hành lang pháp lý tạo thuận lợi cho hợp tác giữa cơ quan chức năng, doanh nghiệp hai nước.

Ba là, tiếp tục phát huy cơ chế phối hợp chặt chẽ, tăng cường tham vấn, trao đổi thông tin, phối hợp ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương như Liên minh Nghị viện thế giới (IPU), Hội nghị Đối tác nghị viện Á - Âu (ASEP)..., nhất là trong các vấn đề có chung lợi ích (duy trì hòa bình, ổn định, giải quyết các thách thức toàn cầu...)

Bốn là, hai bên thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực mà Việt Nam có nhu cầu và Phần Lan có thế mạnh như công nghệ cao, viễn thông, năng lượng tái tạo, môi trường, xử lý nước, công nghệ rừng, công nghệ thông tin - truyền thông, đô thị thông minh; tạo điều kiện cho cộng đồng doanh nghiệp hai nước có cơ hội trao đổi, tiếp xúc, tìm kiếm cơ hội đầu tư, tìm hiểu về môi trường đầu tư và chính sách đầu tư của mỗi nước.

Hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển là xu thế chung của thế giới

Trao đổi thêm về những vấn đề Đoàn quan tâm về tình hình thế giới và khu vực, về những vấn đề Việt Nam phải đối mặt và vượt qua trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, bối cảnh thế giới và khu vực có diễn biến phức tạp nhanh chóng, khó lường, sau hậu quả nặng nề của COVID-19 thì lại có thêm những khó khăn mới là các xung đột, phát sinh những điểm nóng trên thế giới. Là quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề của chiến tranh, trải qua nhiều cuộc kháng chiến, hơn bất cứ quốc gia nào Việt Nam mong muốn có được môi trường hòa bình, ổn định để phát triển. Luôn có khát vọng hòa bình, chính vì vậy, Việt Nam kiên trì theo đuổi chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa; là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, vì mục tiêu chung hòa bình, ổn định và phát triển.

Theo dõi tình hình quốc tế, Việt Nam ủng hộ giải quyết xung đột bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc và các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, đại dịch COVID-19 không làm các nước sụp đổ mà khiến các quốc gia mạnh mẽ hơn và nhận thấy sự cần thiết phải xích lại với nhau.

Chia sẻ ý kiến của Chủ tịch Quốc hội Phần Lan, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, tuy tình hình thế giới có những diễn biến phức tạp nhưng xu thế hòa bình, hợp tác, phát triển vẫn là chủ đạo bởi đây là khát vọng của người dân toàn thế giới. Do đó, Việt Nam ủng hộ các sáng kiến, khuôn khổ hợp tác quốc tế, song phương, đa phương nếu mang lại hòa bình, ổn định, hợp tác phát triển.

Chia sẻ thêm kinh nghiệm giải quyết những vấn đề trong nước, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng mỗi quốc gia đều có những thách thức của riêng mình. Đối với Việt Nam đó là mục tiêu phát triển và khai thác quản lý nguồn lực bảo đảm lợi ích hài hòa lợi ích Nhà nước, nhà đầu tư doanh nghiệp và người dân. Cùng với đó là những vấn đề về vốn, công nghệ… song Việt nam cũng có dư địa khá tốt, kiểm soát tốt nợ công, có nguồn để thực hiện cải cách tiền lương, đầu tư cho y tế và giáo dục. Hiện nay, Việt Nam như một đại công trường để đầu tư xây dựng hạ tầng với hàng nghìn kilomet đường cao tốc, xây dựng sân bay, hải cảng…

Bên cạnh đó, trong quan hệ giữa các cơ quan nhà nước, giữa Quốc hội và Chính phủ ngày càng tăng cường hơn nữa trách nhiệm giải trình. Theo đó, qua các hoạt động giám sát, chất vấn, các cơ quan cùng nhau phân tích thực trạng, tìm ra điểm nào tốt, điểm nào chưa tốt, nguyên nhân khách quan, chủ quan và tìm ra tiếng nói chung về những vấn đề phải giải quyết.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, bài học thành công của Việt Nam thì bài học kinh tế độc lập tự chủ tự cường có ý nghĩa hết sức quan trọng. Việt Nam đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ kinh tế. Việt Nam độc lập trong huy động sử dụng nguồn lực song nguồn lực quan trọng nhất vẫn là nội lực. Trải qua gần 40 năm thực hiện công cuộc Đổi mới, Việt Nam cũng thấm nhuần bài học "dân là gốc". Đây là vấn đề có ý nghĩa sống còn, có ý nghĩa cho việc thực hiện hai mục tiêu 100 năm của Việt Nam (đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước trở thành nước phát triển, thu nhập cao). Nếu Đổi mới mà không có đóng góp của người dân thì không thể thành công và thành quả của Đổi mới sẽ không thể trọn vẹn nếu người dân không được thụ hưởng.

Cùng với độc lập tự cường, Việt Nam cũng tăng cường hợp tác sâu rộng vì hòa bình hợp tác phát triển thịnh vượng với các nước trên thế giới. Trong bối cảnh hiện nay, hơn lúc nào hết các quốc gia, trong đó có quan hệ Việt Nam – Phần Lan cần tăng cường hợp tác. Nhấn mạnh hai nước chia sẻ mục tiêu chung vì thịnh vượng, vì cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân, Việt Nam ấn tượng với những chỉ số phát triển con người, an sinh xã hội của Phần Lan ở mức rất cao, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, đây là cơ sở để vun đắp quan hệ hai nước trên tất cả các lĩnh vực.