Tưởng nhớ công đức Bà Chợ Được, hằng năm vào ngày 11 tháng Giêng (Âm lịch) dân làng lại tổ chức lễ cúng Bà. Người dân ở khắp nơi tề tựu về để rước cộ.
Lễ rước cộ Bà Chợ Được là lễ hội đã tồn tại hàng trăm năm nhằm tưởng nhớ công đức của một vị tiên nữ đã gây dựng lên sự sầm uất của Chợ Được (xã Bình Triều, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam).
Theo thông lệ hàng năm, cứ vào ngày 11 tháng Giêng ( Âm lịch), tại xã Bình Triều lại rộn ràng với lễ hội rước cộ Bà Chợ Được với ước nguyện cầu cho quốc thái dân an, đồng thời bày tỏ lòng biết ơn đối với Bà Chợ Được.
Lễ hội thu hút hàng nghìn người dân trong và ngoài tỉnh đến tham gia
Theo truyền thuyết, bà Chợ Được có tên tục là Nguyễn Thị Của (SN 1800), người gốc làng Phường Chào, thuộc châu Phiếm Ái, huyện Diên Phước, phủ Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam (nay thuộc xã Đại Cường, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam).
Khi sinh ra bà có nhiều điểm khác lạ bước đi khác thường, tiếng nói sang sảng… Bà mất năm 1817. Năm 1852 bà hiển linh tại làng Phước Ấm hóa thân thành một thiếu nữ xinh đẹp đổi nước bán trầu, bốc thuốc chữa bệnh cho dân nghèo, biến phép trừng trị tham quan.
Tương truyền, cha bà tên Trí, từng làm quan lớn trong triều Lê. Mẹ bà họ Trịnh, húy là Tình. Bà sinh ra ở chốn khuê các, uy nghiêm. Lúc thân mẫu bà trở dạ, trên bầu trời bỗng xuất hiện một cơn gió lốc quay cuồng, cát bụi mù mịt, mây trắng bồng bềnh che phủ cả một vùng rộng lớn.
Lễ rước sắc Bà Chợ Được
Khi chào đời, da bà trắng như tuyết, thân thể toả hương thơm như hoa, bước đi khác thường, tiếng nói sang sảng, trong trẻo. Đặc biệt là thân thể của người con gái tuyệt đẹp này không có xương.
Trong một lần đi ngang qua làng Phước Ấm (xã Bình Triều) thấy nơi đây có địa lợi thích hợp nên bà đã lập làng, tạo chợ. Sau này, người dân trong làng đã gọi là chợ Được với mong ước mua được, bán được…
Để tưởng nhớ công ơn bà đã sáng lập nên chợ Được, hằng năm vào ngày 11 tháng Giêng Âm lịch làng Phước Ấm tổ chức lễ cúng Bà. Hàng nghìn người dân ở khắp nơi về đây để tham gia lễ hội. Lăng Bà Chợ Được đã được các vua triều Nguyễn sắc phong là Thượng đẳng thần. Dân làng hết lòng sùng kính, thường xuyên cử người thay phiên nhau coi giữ, chăm nom ngôi mộ.
Năm 2014, lễ rước cộ Bà Chợ Được được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.
Theo ông Nguyễn Ba, Chủ tịch xã Bình Triều cho biết, đặc trưng lễ hội Rước cộ Bà chợ Được là sự kết hợp tài tình, sáng tạo các thể loại hình nghệ thuật như hội họa, tạo hình, sân khấu, diễn xướng… Ngoài nghi thức rước tri ân bà Được, lễ hội này còn tái hiện hình ảnh những nhân vật hoặc sự kiện lịch sử hào hùng của dân tộc.
Năm 2014, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận lễ hội rước cộ Bà chợ Được là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.