Hà Nội: Diễn biến ngày đầu xét xử tại Đồng Tâm

Mở đầu phần xét hỏi , HĐXX truy xét vai trò, trách nhiệm của các bị cáo có hành vi sai phạm trong thực hiện quyết định cấp giãn đất số 868 ngày 15/11/1996 của UBND tỉnh Hà Tây (cũ), giao đất không đúng đối tượng và tổ chức đấu thầu trái quy định, sau đó hợp thức theo quyết định số 883 ngày 31/12/2003 của UBND huyện Mỹ Đức.

Theo nội dung vụ án, năm 1996, UBND tỉnh Hà Tây (cũ) có quyết định cấp đất giãn dân số 868. Căn cứ kế hoạch sử dụng đất đã được Đảng ủy, HĐND xã Đồng Tâm duyệt thực hiện, UBND xã Đồng Tâm lập tờ trình xin thu hồi hơn 5.400m2 để giao cho 49 hộ dân làm nhà ở.

Sau khi có quyết định của UBND tỉnh Hà Tây (cũ), UBND xã Đồng Tâm lúc đó do Nguyễn Văn Bột làm Chủ tịch xã và Nguyễn Xuân Trường, cán bộ địa chính xã đã trực tiếp thực hiện việc giao đất cho 39/49 hộ dân với tổng diện tích gần 4.100 m2.

Khoảng 1.300 m2 đất còn lại, UBND xã Đồng Tâm không giao cho 10 hộ dân như tờ trình đã được UBND tỉnh Hà Tây (cũ) phê duyệt. Năm 2002, Nguyễn Văn Bột chuyển công tác, Nguyễn Văn Sơn được bổ nhiệm làm Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm. Lúc này, Nguyễn Xuân Trường báo cáo về hơn 1300 m2 chưa được giao theo quyết định 868.

Do chuẩn bị có việc đo đạc lại đất thổ cư, Nguyễn Văn Sơn, Nguyễn Tiến Triển - Bí thư Đảng ủy xã và Nguyễn Xuân Trường hội ý, đồng thời thống nhất chuyển hơn 1300m2 đất cho 10 cán bộ chủ chốt của xã.

Các bị cáo tại phiên tòa xét xử chiều nay

Trong các cán bộ chủ chốt của xã được giao đất gồm có: Nguyễn Tiến Triển – Bí thư Đảng ủy xã, Nguyễn Văn Sơn  Chủ tịch UBND xã, Nguyễn Văn Đức - Phó Chủ tịch UBND xã, Lê Đình Tuyến – Phó Bí thư Đảng ủy xã, Nguyễn Xuân Trường - cán bộ địa chính xã, Nguyễn Văn Khang - kế toán ngân sách xã, Bùi Văn Dũng - ủy viên ủy ban, Nguyễn Văn Minh - trưởng công an xã, Bùi Văn Hồng - xã đội trưởng.

Năm 2008, do có việc đo đạc lại bản đồ diện tích đất toàn xã Đồng Tâm, để hợp thức hóa việc chia chác số đất trên, Nguyễn Văn Sơn được đề nghị làm Biên bản hội nghị Đảng ủy, HĐND, UBND xã thống nhất việc chia đất cho 10 cán bộ. Thời gian biên bản được lùi lại 6 năm.

Trước HĐXX, bị cáo Nguyễn Tiến Triển - cựu Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tâm đưa quan điểm không đồng tình với cáo trạng truy tố. Bị cáo cho rằng, mình không đồng ý chủ trương chia đất cho cán bộ mà không thu tiền. Việc được tư lợi 2 suất đất không nộp tiền là chưa chính xác. Bị cáo cũng cho hay, không có tư lợi trong chủ trương đấu giá đất để cùng vụ lợi khoảng 1,7 tỷ đồng.

Nói về việc chia đất cho cán bộ, theo bị cáo thời điểm đó khi thực hiện quyết định 868 vẫn còn thừa đất, nếu như vậy sẽ không hoàn thành kế hoạch được giao.

Chính vì vậy, thời điểm đó, khi cấp dưới đưa ý kiến việc chia đất cho các cán bộ, bị cáo Triển cho rằng: “Đấy cũng là một sáng kiến để giao hết đất”, nên đã đồng ý. Ông ta khẳng định, việc đồng ý chủ trương do tin tưởng cấp dưới, bản thân mình không hiểu biết pháp luật về đất đai.

Về biên bản giao đất cho 10 cán bộ xã được lập thời điểm năm 2008, nhưng ngày thể hiện biên bản 10/12/2002, theo bị cáo Triển là để đảm bảo cho các thủ tục chia bán đất.

Cựu Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tâm cho biết, bản thân mình cũng ký vào biên bản này để hoàn thiện thủ tục chia đất. Thực tế đã không có hội nghị nào trong việc chia đất giãn dân cho 10 cán bộ xã diễn ra.

Diễn biến liên quan, HĐXX thẩm vấn Nguyễn Văn Đức– cựu Chủ tịch HĐND xã Đồng Tâm, Nguyễn Văn Khang – cựu kế toán ngân sách xã Đồng Tâm, Bùi Văn Dũng– cựu Trưởng ban tài chính xã Đồng Tâm, Bùi Văn Hồng– cựu Xã đội trưởng xã Đồng Tâm. Các bị cáo thừa nhận tội trạng như cáo trạng truy tố. Các bị cáo thừa nhận mình không phải đối tượng được giao đất theo quyết định 868.

Việc các bị cáo lấy đất chia theo quyết định 868 với giá 100.000 đồng là sai quy định của pháp luật.

Theo các bị cáo, xảy ra sai phạm là do nhận thức pháp luật hạn chế và đề nghị HĐXX xem xét.

Đến lượt bị cáo Lê Đình Thuần – Nguyên Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm, Thuần cho rằng tại thời điểm ký xét duyệt hồ sơ, tất cả những người được xét tuyển đều có quan hệ thân thiết.

Về việc cấp GCN QSDĐ, Thuần trình bày do không được nắm rõ, việc này do các bộ phận chuyên môn. Không chỉ có vậy, hồ sơ đất đai đã có từ lâu nên bị cáo không thể năm bắt được hết.

Bị cáo Đức trong phần thẩm vấn tại tòa

Tuy nhiên, sau đó Thuần thừa nhận bản thân ký vào các văn bản là sai và cho rằng mình không cố tình vi phạm pháp luật. Từ đó, bị cáo mong HĐXX xử phạt mức nhẹ nhất có thể.

Trong buổi chiều, HĐXX tiếp tục chuyển sang phần thẩm vấn các bị cáo là cựu lãnh đạo, cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Mỹ Đức và một số bị cáo là cán bộ xã.

Bị cáo Trần Trung Tấn - nguyên cán bộ Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức cho biết, từ năm 2010-2013 là cán bộ hợp đồng của Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức.

Thời điểm này chỉ tiêu cấp sổ đỏ nhiều, cán bộ ít nên ông Tấn được lãnh đạo phòng giao thêm nhiệm vụ đối chiếu hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ông Tấn thừa nhận đã thẩm định 9 hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại xã Đồng Tâm thế nhưng không đi thực địa. “Đã có quy định công khai sau 15 ngày không có ai có ý kiến gì thì đề nghị cấp”, ông Tấn lý giải về hành vi thiếu trách nhiệm của mình.

Ông Tấn khai rằng cá nhân không được hưởng lợi gì từ việc thẩm định hồ sơ cấp sổ đỏ. Còn theo cáo trạng, ông Tấn bị quy kết ký xác nhận 9 hồ sơ, gây thiệt hại hơn một tỷ đồng.

Quá trình thẩm định hồ sơ, ông Tấn chỉ căn cứ vào xác nhận của UBND xã Đồng Tâm về việc diện tích đất sử dụng trước ngày 15/10/1993 trong khi những hồ sơ này đều không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc đất.

Bị cáo Đinh Văn Dũng - nguyên giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức cho rằng cả 12 hồ sơ được duyệt cấp sổ đỏ sai là do bị các cán bộ xã Đồng Tâm “qua mặt” đưa những trường hợp này vào diện sử dụng trước 15/10/1993.

Theo cáo trạng, bị cáo Dũng bị cáo buộc đã ký xác nhận 8 hồ sơ với tổng diện tích hơn 1.200m2, gây thiệt hại gần 660 triệu đồng. “Chính vì việc xét duyệt ở xã sai nên tôi đã ký cấp sổ đỏ sai cho 8 trường hợp ở Đồng Tâm. Luật quy định sử dụng đất trước 15/10/1993 mà không có giấy tờ, nếu được UBND xã xác nhận thì được cấp sổ đỏ và xã Đồng Tâm lợi dụng việc này”, ông Dũng biện minh cho sai phạm của mình.

Chủ toạ đặt câu hỏi: “Bị cáo cho rằng việc truy tố với tội danh thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng có đúng không”? - Ông Dũng trả lời: “Chúng tôi thiếu trách nhiệm khi không phát hiện ra sự dối trá, thiếu trung thực của cấp xã”.

Vị chủ toạ tiếp tục hỏi: Như vậy là bị cáo cho rằng mình bị oan sai?

“Tôi nhận thiếu trách nhiệm khi không kiểm tra kỹ. Còn chưa gây hậu quả nghiêm trọng vì tôi chưa đồng ý với phương án tính tiền sử dụng đất” - bị cáo Dũng khai.

Bị cáo Bạch Văn Đông, nguyên phó giám đốc văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức thừa nhận đã ký sai 4 hồ sơ, nhưng ông Đồng cho rằng: “đó là cái sai từ công tác kê khai”.

“Chúng tôi chỉ kiểm tra về trình tự thủ tục hồ sơ, không kiểm tra lại nguồn gốc nữa. Về trình tự thủ tục chúng tôi đã làm đúng. Tôi quá tin tưởng vào cấp xã. Sai từ người dân kê khai sai, đến hội đồng cấp xã cũng sai, và chúng tôi không phát hiện ra được cái sai đó ”, bị cáo Đông nói.

Theo cáo trạng, bị cáo Đông ký xác nhận 4 hồ sơ, gây thiệt hại gần 600 triệu đồng.

Cáo trạng thể hiện: Năm 1996, UBND tỉnh Hà Tây cũ ra quyết định 868 thu hồi diện tích gần 5.500m2 đất thuộc xã Đồng Tâm quản lý để giao cho 49 hộ dân làm nhà ở.

UBND xã Đồng Tâm do ông Nguyễn Văn Bột làm chủ tịch và ông Nguyễn Xuân Trường làm cán bộ địa chính xã đã trực tiếp thực hiện việc giao đất cho 39 hộ với diện tích hơn 4.000m2, còn lại khoảng 1.300m2 thì không thực hiện việc giao cho 10 hộ dân theo danh sách đã được phê duyệt.

Nhóm cán bộ huyện đã thiếu trách nhiệm trong việc ký tờ trình và ký thẩm định các hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sai trái trên.

Sáng mai, 7h30’ phiên tòa tiếp tục được làm việc trở lại.