Chiều 4/1, phiên tòa xét xử hai cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cùng 19 đồng phạm trong vụ án thâu tóm đất công sản ở Đà Nẵng, tiếp tục được diễn ra ở phần xét hỏi.
Bị cáo Văn Hữu Chiến nói gì về việc chuyển nhượng dự án 29 ha?
Trả lời các câu hỏi của đại diện VKS về việc chuyển nhượng dự án 29 ha đất ở khu Đô thị mới Quốc tế Đa Phước (đây là dự án gây thiệt hại lớn nhất cho nhà nước với thiệt hại hơn 11.200 tỷ đồng), bị cáo Văn Hữu Chiến giải thích lý do ký quyết định 5870 thu hồi, giao toàn bộ 29 ha đất này cho Công ty CP Xây dựng 79 của Phan Văn Anh Vũ căn cứ vào nhiều yếu tố như: Thoả thuận nguyên tắc (Chủ tịch Trần Văn Minh thay mặt UBND Đà Nẵng ký với công ty Daewon - Hàn Quốc), công ty Daewon cũng yêu cầu giao đất cho Công ty Xây dựng 79, báo cáo của Sở Tài nguyên môi trường, hai quy hoạch chi tiết, sơ đồ ranh giới, ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch Minh.
Bị cáo Văn Hữu Chiến tại phiên tòa xét xử
Trước những câu trả lời trên, đại diện VKS tiếp tục hỏi: "Việc áp đơn giá năm 2006 cho đất giao năm 2011, có đúng quy định không?", bị cáo Chiến cho biết: Do thị trường bất động sản thời điểm đó "đóng băng". Đất 29ha lại là đất mặt nước. Hơn nữa, theo thoả thuận nguyên tắc chính là hợp đồng, chưa bên nào hủy hợp đồng từ sau năm 2006. Vì thế, bị cáo ký quyết định thu hồi đất, giao đất theo phân công.
Đại diện VKS tiếp tục hỏi: "Tại thời điểm ký quyết định giao đất, bị cáo nghĩ gì khi giá trị đất lúc đó hơn 4.700 tỷ đồng mà chỉ thu hơn 87 tỷ đồng với giá 300.000 đồng/m2?", bị cáo Chiến lý giải quyết định giao đất đã có từ năm 2006.
Khi bị yêu cầu chứng minh câu trả lời này, bị cáo Chiến nói: "Đó là thoả thuận nguyên tắc". Tuy nhiên, vị đại diện VKS giải thích và dẫn luận để chứng minh đây không phải cơ sở pháp lý của việc giao đất. Đại diện VKS hỏi: "Chủ trương chung của thành phố có phải văn bản pháp luật không?". Bị cáo Chiến nói xin được thông cảm vì thời điểm đó chỉ thực hiện theo chủ trương chung của thành phố.
Trước những câu trả lời trên, đại diện VKS hỏi: "Giả sử khi đó có đủ cơ sở cho thấy quyết định 5870 gây thiệt hại cho nhà nước, bị cáo thấy có trách nhiệm gì không?", bị cáo Chiến nói làm "theo chủ trương của Chủ tịch tỉnh".
Theo cáo trạng, Dự án 29 ha thuộc Dự án Khu đô thị mới Quốc tế Đa Phước, phường Tam Thuận, quận Thanh Khê và phường Thanh Bình, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng (viết tắt dự án 29 ha). Từ năm 2006, trước khi UBND TP Đà Nẵng và Công ty Daewon ký Thỏa thuận nguyên tắc, Phan Văn Anh Vũ đã được lãnh đạo TP Đà Nẵng giao hợp tác với Công ty Daewon Cantavil triển khai thực hiện Dự án Khu đô thị Quốc tế Đa Phước.
Ngày 12/7/2011, bị cáo Văn Hữu Chiến (khi đó là Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng) ký ban hành Quyết định số 5870 giao quyền sử dụng 29 ha đất cho Công ty CP Xây dựng 79 với giá 87 tỷ đồng để xây dựng khu nhà phố và biệt thự. Trong khi đó, giá trị quyền sử dụng đất và giá trị tài sản trên đất theo giá thị trường của dự án tại thời điểm giao là hơn 4.788 tỷ đồng.
Toàn cảnh phiên tòa xét xử
Theo kết luận định giá tài sản ngày 29/3/2019 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự ở Trung ương kết luận: Giá trị quyền sử dụng đất và tài sản trên đất theo giá thị trường của Dự án 29 ha thuộc Khu đô thị quốc tế Đa Phước tại thời điểm Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố vụ án (ngày 17/4/2018) là gần 11.323 tỷ đồng. Trừ đi 87 tỷ đồng đã nhận, nhà nước bị thiệt hại hơn 11.235 tỷ đồng. Hiện tại, dự án 29 ha, 189 lô đất biệt thự đã được chuyển nhượng cho 189 khách hàng với tổng giá trị giao dịch hơn 1.280 tỷ đồng.
Em vợ Phan Văn Anh Vũ bất ngờ thay đổi lời khai
Trước đó, trong phần xét hỏi chiều qua (3/1), bị cáo Nguyễn Quang Thành, cựu Giám đốc Công ty TNHH Minh Hưng Phát), em vợ bị cáo Phan Văn Anh Vũ đã bất ngờ thay đổi lời khai.
Trước HĐXX, bị cáo Thành trình bày nhiều lời khai khác với lời khai trước đây của chính mình tại cơ quan điều tra. Giải thích về việc thay đổi lời khai này, bị cáo Thành cho rằng, trong quá trình điều tra bị cáo sợ bị liên lụy nên đã đổ trách nhiệm cho Vũ.
Tại cơ quan điều tra, bị cáo Thành khai, tại Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh Công ty CP Xây dựng 79, Công ty TNHH Minh Hưng Phát, Công ty CP Đầu tư Nhất Gia Phúc có tên Nguyễn Quang Thành với tư cách là cổ đông góp vốn, nhưng thực chất Thành không tham gia góp vốn, việc đứng tên sở hữu tỷ lệ vốn góp và chức danh Giám đốc Công ty TNHH Minh Hưng Phát là do Phan Văn Anh Vũ chủ động thực hiện và Vũ là người trực tiếp chỉ đạo điều hành các công ty nêu trên.
Tuy nhiên, tại phiên tòa chiều qua, bị cáo Thành lại khai, số vốn góp cổ đông tại Công ty CP Đầu tư Nhất Gia Phúc là bị cáo có góp vốn 10% nhưng là do Vũ nộp tiền cho. Còn tại Công ty TNHH Minh Hưng Phát là tiền của bị cáo.
Trước đó, tại cơ quan điều tra, bị cáo Thành khai không có vai trò, không đứng ra điều hành gì, tất cả đều do bị cáo Vũ điều hành. Trả lời thẩm vấn HĐXX, bị cáo Thành lại thay đổi lời khai rằng, tại Dự án An Cư 2 mở rộng và An Cư 3 mở rộng là do bị cáo trực tiếp ký các thủ tục, tờ trình xin mua dự án.
Các bị cáo tại phiên tòa xét xử
Đối với nhà đất công sản, công ty của bị cáo cần có mặt bằng làm trụ sở nên đã làm tờ trình xin mua. Các thủ tục này do bị cáo thực hiện đều thông qua đường công văn, không dựa vào mối quan hệ nào.
Bị cáo Thành khai rằng, trong thời gian chưa bị bắt không quen biết Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Trần Văn Minh cũng như các lãnh đạo khác của TP Đà Nẵng. Thông tin về dự án mà Thành biết là do Vũ nói. Bị cáo Thành khai: “Việc công ty của bị cáo mua dự án không phải do Vũ chỉ đạo mà bị cáo chỉ tham khảo ý kiến của Vũ và nhờ tư vấn”.
Đối với nhà, đất số 20 Bạch Đằng, bị cáo Thành khai, có sự bàn bạc với bị cáo Lê Anh Tuấn, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Công ty CP Cung ứng tàu biển Đà Nẵng. Tuy nhiên, trước đó tại cơ quan điều tra, Thành đã khai, không bàn bạc với Tuấn mà tất cả đều do Vũ bàn bạc, chỉ đạo thực hiện. Bị cáo Thành cho rằng, cáo trạng quy kết bị cáo là không đúng và mong HĐXX xem xét lại hành vi cho bị cáo.
Về lý do thay đổi lời khai, bị cáo Thành cho rằng khi bị tạm giam, bị cáo không biết ngoài xã hội đang xảy ra những việc gì nên bị cáo hoang mang; bị cáo sợ bị liên lụy nên khai như vậy để đổ lỗi cho bị cáo Vũ. Bị cáo xin được chịu trách nhiệm về những lời khai của bị cáo tại phiên tòa.
Theo hồ sơ vụ án, bị cáo Thành đã ký các tờ trình, hợp đồng mua bán nhà thuộc sở hữu nhà nước, nhận quyền sử dụng đất và các biên bản thanh lý các hợp đồng với Công ty Quản lý nhà Đà Nẵng và Công ty Quản lý và Khai thác đất Đà Nẵng theo chỉ đạo của Vũ. Theo đó, bị cáo Thành ký các thủ tục mua bán tại 3 nhà, đất công sản giúp cho Vũ trục lợi, gây thiệt hại cho Nhà nước tại thời điểm Cơ quan CSĐT Bộ Công an phát hiện khởi tố điều là gần 299 tỷ đồng.
Tại Dự án Khu dân cư An Cư 2 mở rộng và An Cư 3 mở rộng, với tư cách Giám đốc Công ty TNHH Minh Hưng Phát, Thành thực hiện theo chỉ đạo của Vũ đã ký các thủ tục để Vũ được giao quyền sử dụng đất và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại 22 lô đất dự án cho Vũ.
Hậu quả là Nhà nước bị thiệt hại tại thời điểm Cơ quan CSĐT Bộ Công an phát hiện khởi tố điều tra là gần 2.874 tỷ đồng. Hành vi của Thành đã phạm vào tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí và tội vi phạm các quy định về quản lý đất đai.