Cụm thi đua số IV TAND sơ kết công tác thi đua, khen thưởng và rút kinh nghiệm công tác xét xử 6 tháng đầu năm 2014

Đến dự và chỉ đạo Hội nghị có đồng chí Bùi Ngọc Hòa, Phó Chánh án thường trực TANDTC; lãnh đạo các Tòa chuyên trách, Vụ, Viện thuộc TANDTC và 9 TAND các tỉnh miền Tây Nam bộ.

Trong ngày làm việc đầu tiên của hội nghị, đại diện các Tòa chuyên trách đã trình bày các tham luận về một số nội dung cần rút kinh nghiệm trong công tác xét xử phúc thẩm, giải quyết khiếu nại, kiến nghị, đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm.

Đồng chí Trần Văn Châu, Phó Chánh tòa Tòa phúc thẩm TANDTC tại TP Hồ Chí Minh cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2014, trong Cụm thi đua số IV, chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ án tiếp tục được đảm bảo và có những tiến bộ nhất định, một số loại bản án, quyết định bị hủy, sửa có tỷ lệ giảm, số lượng các loại vụ án được giải quyết tăng so với cùng kỳ năm trước, việc xử phạt tù nhưng cho bị cáo được hưởng án treo, nhất là các bị cáo phạm tội về tham nhũng được giám sát chặt chẽ và cơ bản đảm bảo có căn cứ, đúng pháp luật, việc giải quyết các vụ việc dân sự và vụ án hành chính đã bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các bên đương sự, số lượng hoà giải thành trong giải quyết các vụ việc dân sự  tăng.

Cụ thể, Tòa phúc thẩm thụ lý 700 vụ án các loại có kháng cáo, kháng nghị do các TAND thuộc Cụm thi đua số IV xét xử sơ thẩm, giải quyết được 461 vụ (tỷ lệ 65,85%). Trong đó, sửa bản án sơ thẩm 99 vụ (tỷ lệ 21,48%), hủy án sơ thẩm 45 vụ (tỷ lệ 09,76%). Tuy nhiên, do tính chất của các vụ án ngày càng phức tạp hơn, tranh chấp gay gắt, số lượng người tham gia tố tụng đông. Đặc biệt, các vụ án hình sự có khung hình phạt cao, các vụ dân sự liên quan đến nhân tố nước ngoài nhiều, việc triệu tập và tống đạt các tài liệu liên quan đến tố tụng gặp rất nhiều khó khăn dẫn đến áp lực công việc của Thẩm phán ngày càng cao, dễ bị sai sót. Ngoài ra, biên chế Thẩm phán và Thư ký của Tòa án các tỉnh miền Đông Nam bộ thiếu, ảnh hưởng đến tiến độ giải quyết án. Một số vướng mắc về nghiệp vụ chuyên môn chưa được hướng dẫn kịp thời nên việc vận dụng pháp luật vào thực tiễn công tác xét xử gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, nguyên nhân chủ quan dẫn đến án bị hủy, bị sửa nhiều là do một vài Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án chưa nghiên cứu kỹ hồ sơ vụ án, chưa cập nhật kịp thời các văn bản hướng dẫn hoặc các sai sót đã được đưa ra rút kinh nghiệm những lần trước nên vẫn còn sai phạm khi giải quyết án.

Phó Chánh án thường trực TANDTC Bùi Ngọc Hòa phát biểu chỉ đạo

Bên cạnh việc đánh giá rút kinh nghiệm đối với những vụ án có sai sót đã bị Chánh án TANDTC và VKSNDTC kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm, các đơn vị như Tòa phúc thẩm TANDTC tại TP Hồ Chí Minh, Tòa Dân sự, Tòa Kinh tế, Tòa Lao động, Tòa Hình sự, Tòa Hành chính đã giải đáp những vướng mắc cụ thể trong quá trình áp dụng pháp luật vào công tác giải quyết các loại án mà các TAND địa phương gặp phải. Tại hội nghị, các TAND trong cụm đã kiến nghị TANDTC tăng cường làm tốt hơn nữa công tác hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật, tập trung vào một số vấn đề vướng mắc trong giải quyết các tranh chấp về đất đai, những vấn đề còn có nhận thức khác nhau giữa các cơ quan tiến hành tố tụng, việc áp dụng Luật Tố tụng hành chính, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ Luật tố tụng dân sự, Luật Phòng, chống mua bán người, hướng dẫn thống nhất các nội dung liên quan tới nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa và đổi mới thủ tục hành chính tư pháp tại Tòa án và hệ thống hóa các văn bản liên quan tới chính sách, pháp luật về quản lý đất đai. Thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ, Thẩm phán và Hội thẩm để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Phó Chánh án thường trực TANDTC Bùi Ngọc Hòa cho rằng, trong những năm gần đây cụm IV đã có nhiều tiến bộ, tổ chức các hội nghị rút kinh nghiệm rất tốt. Thay mặt lãnh đạo TANDTC, Phó Chánh án thường trực TANDTC Bùi Ngọc Hòa cảm ơn Thường trực Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bình Thuận đã tạo điều kiện thuận lợi cho cụm IV tổ chức tốt hội nghị. Mặc dù có nhiều khó khăn, án thụ lý tăng, mức độ phức tạp ngày càng tăng nhưng với tinh thần quyết tâm cao, các TAND trong cụm giải quyết được số lượng án lớn, đảm bảo chất lượng tốt. Nhìn chung các đơn vị đảm bảo chất lượng, đã thể hiện trên tất cả các mặt, như án hủy sửa bình quân giảm hơn cùng kỳ, các vụ án điểm, được dư luận quan tâm đã tập trung giải quyết dứt điểm, đúng pháp luật. Đặc biệt, không xử oan người không có tội hoặc bỏ lọt tội phạm. Tuy nhiên, để đảm bảo chỉ tiêu theo Nghị quyết 37 của Quốc hội đề ra, thì các Tòa án trong cụm cần cố gắng nhiều hơn nữa. Theo số liệu báo cáo, án kinh doanh thương mại, lao động tỷ lệ giải quyết còn thấp. Mặt khác, tỷ lệ hủy sửa có giảm nhưng chưa nhiều, chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội đề ra. Sau hội nghị này, đề nghị Chánh án các tỉnh quán triệt lại những nội dung đã được rút kinh nghiệm, tránh những lỗi vi phạm tố tụng như xác định quan hệ tranh chấp sai, thiếu người tham gia tố tụng… vẫn còn diễn ra nhiều dẫn đến quyết định không đúng ảnh hưởng đến quyền lợi của các đương sự.

Đối với những sai sót đã được các tòa chuyên trách đề cập, rút kinh nghiệm, lãnh đạo Tòa án các tỉnh cần quán triệt lại, rút kinh nghiệm sâu sắc. Qua rút kinh nghiệm để thấy khuyết điểm mà khắc phục tránh để khuyết điểm lặp đi lặp lại nhiều lần. Cụ thể, đối với án hành chính, cần lưu ý khi người dân nộp đơn khởi kiện do nhận thức mà khởi kiện không đúng thì Tòa án phải hỏi và hướng dẫn người dân khởi kiện đúng quy định pháp luật. Án lao động, khi xét xử Tòa án ngoài áp dụng những quy định của pháp luật, còn xem xét đến những quy định riêng của công ty để giải quyết. Về án hình sự, Hội đồng thẩm phán TANDTC còn “nợ” Nghị quyết hướng dẫn về tội trốn thuế và buôn lậu, thế nào nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng…

Phó Chánh án lưu ý việc rút kinh nghiệm là cần thiết, các Tòa chuyên trách phải đúc kết lại việc xét xử đó đúng, không đúng chỗ nào. Góp ý trên tinh thần trao đổi thẳng thắn, có trách nhiệm để sau khi rút kinh nghiệm thì công tác xét xử sẽ tốt hơn. Bên cạnh đó, Phó Chánh án thường trực Bùi Ngọc Hòa đã giải đáp những vướng mắc cụ thể của các Tòa án địa phương. 

Ngày 16/5, hội nghị sẽ sơ kết công tác thi đua, khen thưởng 6 tháng đầu năm 2014 và giao lưu các điển hình tiên tiến trong cụm.