Sáng 21/10, Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trình bày Tờ trình về dự thảo Nghị quyết về thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ôtô thông qua đấu giá.
Theo Bộ trưởng Bộ Công an, thực tế xã hội cho thấy nhiều cá nhân, tổ chức có nhu cầu sở hữu những biển số theo sở thích, “biển số đẹp” và sẵn sàng trả giá cao. Vì thế, việc đấu giá “biển số đẹp” vừa đáp ứng được nhu cầu của cá nhân, tổ chức, tạo sự công bằng giữa các chủ thể có nhu cầu và cũng vừa là tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.
Dự thảo nghị quyết được xây dựng với một số quy định riêng để áp dụng cho việc thí điểm đấu giá biển số ôtô trong thời gian 3 năm. Biển số đưa ra đấu giá, Bộ Công an đề nghị chọn một loại là biển số ôtô phục vụ nhu cầu của tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân (biển số nền màu trắng, chữ và số màu đen). Đây phải là những biển chưa được đăng ký, nằm trong cơ sở dữ liệu hệ thống đăng ký, quản lý xe của Bộ Công an.
Dự thảo Nghị quyết cũng quy định, quyền của người trúng đấu giá là được đăng ký biển số trúng đấu giá gắn với ôtô thuộc sở hữu của mình; được giữ lại biển số trúng đấu giá khi chuyển nhượng, cho tặng, thừa kế xe để đăng ký cho xe khác thuộc sở hữu.
Người trúng đấu giá được quyền chuyển nhượng, cho tặng, thừa kế biển số theo xe trong trường hợp chuyển nhượng, cho tặng, thừa kế xe đã gắn với biển số trúng đấu giá. Nhưng với người nhận chuyển nhượng, người được cho tặng, thừa kế biển số trúng đấu giá theo xe sẽ không được giữ lại biển số trúng đấu giá để đăng ký cho xe khác; không được chuyển nhượng, cho tặng, thừa kế biển số trúng đấu giá.
Về giá khởi điểm của một biển số đưa ra đấu giá, dự thảo nghị quyết xây dựng theo hướng quy định cụ thể về giá khởi điểm của từng biển số đưa ra đấu giá; xác định con số cụ thể, áp dụng thống nhất, minh bạch trong tất cả trường hợp đấu giá. Theo đó, mức giá khởi điểm 40 triệu đồng được áp dụng ở Hà Nội và TP HCM. Ở các địa phương còn lại, mức giá khởi điểm là 20 triệu đồng.
Giá khởi điểm chỉ là mức giá ban đầu, trong quá trình đấu giá, tính cạnh tranh giữa những người tham gia đấu giá sẽ quyết định giá trúng đấu giá của biển số đó. Thị trường sẽ quyết định giá trị của biển số qua các cuộc đấu giá và giá trị thật của biển số là giá trúng đấu giá chứ không căn cứ vào giá khởi điểm. Số tiền thu được từ đấu giá biển số sẽ nộp toàn bộ vào ngân sách Trung ương, Bộ trưởng Tô Lâm cho hay.
Thẩm tra dự thảo nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh Lê Tấn Tới cho biết, Ủy ban này nhất trí thực hiện thí điểm đấu giá biển số xe trên phạm vi toàn quốc. Việc này vừa để đáp ứng nhu cầu của người dân tất cả địa phương; đồng thời, cũng là để khai thác hiệu quả tài sản công là kho số đăng ký ôtô, tạo nguồn thu cho ngân sách Nhà nước từ đấu giá.
“Nếu người thường trú tại địa phương nào chỉ được tham gia đấu giá tại địa phương đó sẽ hạn chế số lượng người tham gia đấu giá, không đáp ứng nhu cầu thực tế của người dân và không khai thác triệt để nguồn thu cho ngân sách”, theo lý giải của cơ quan thẩm tra.
Ủy ban Quốc phòng An ninh Ủy ban cũng nhất trí việc giới hạn thí điểm chỉ đấu giá đối với biển số ôtô nền trắng chữ đen trong kho biển số chưa được đăng ký, không thí điểm đấu giá đối với biển số nền vàng chữ đen, biển số xe máy. Việc thí điểm hình thức đấu giá trực tuyến với phương thức đấu giá là trả giá lên.
Riêng về mức giá khởi điểm, cơ quan thẩm tra cho rằng việc quy định giá khởi điểm khác nhau giữa vùng 1 (Hà Nội, TP HCM) và vùng 2 (các địa phương còn lại) không có ý nghĩa khi người tham gia đấu giá trên phạm vi toàn quốc, không giới hạn và phân biệt giữa các vùng. Vì thế, Ủy ban Quốc phòng An ninh đề xuất áp dụng thống nhất một mức giá khởi điểm trên toàn quốc là 40 triệu đồng.
Nhất trí với quy định về quyền, nghĩa vụ của người trúng đấu giá, đa số ý kiến trong cơ quan thẩm tra cho rằng biển số ôtô trúng đấu giá vừa là tài sản cá nhân vừa là công cụ quản lý Nhà nước. Vì thế, cần phải hạn chế một số quyền tài sản của người trúng đấu giá vì lý do quản lý Nhà nước về an ninh, trật tự. Việc này còn nhằm hạn chế tình trạng đầu cơ biển số và tránh gây phức tạp trong việc xử lý hệ quả thí điểm đối với các biển số ôtô được cấp thông qua đấu giá nếu chủ trương này không được tiếp tục thực hiện sau khi hết thời hạn thí điểm.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh cũng lưu ý: số lượng biển số xe ô tô đưa ra đấu giá là rất nhiều (hàng nghìn biển số) và số lượng người tham gia đấu giá cũng rất đông và cư trú trên phạm vi toàn quốc nên các hình thức đấu giá khác sẽ không bảo đảm tính khả thi và gây tốn kém cho người tham gia đấu giá. Vì vậy đề nghị Bộ Công an có phương án bảo vệ an toàn, an ninh mạng, có biện pháp kỹ thuật để bảo đảm cho các cuộc đấu giá trực tuyến an toàn, thành công.