Bộ Y tế phát động Cuộc thi sáng tác bài hát về phòng, chống tác hại của thuốc lá

Cuộc thi nhằm sáng tạo các ca khúc tuyên truyền về tác hại của thuốc lá, tác hại của thuốc lá thụ động; kêu gọi mọi người không hút thuốc, bỏ thuốc để cùng nhau xây dựng môi trường sống trong lành không khói thuốc lá; đồng thời, kêu gọi sự ủng hộ, tham gia của các nhạc sĩ cho công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Cuộc thi dành cho tất cả nhạc sĩ chuyên nghiệp và không chuyên nghiệp đang sinh sống và làm việc trên lãnh thổ Việt Nam, không hạn chế độ tuổi. Mỗi tác giả, đồng tác giả được tham gia nhiều tác phẩm dự thi.

Yêu cầu về nội dung tác phẩm dự thi: Nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của hút thuốc và hút thuốc thụ động và các quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTH thuốc lá); Nâng cao ý thức tuân thủ quy định cấm hút thuốc tại các địa điểm cấm hút thuốc theo quy định của Luật PCTH thuốc lá.

Cổ vũ, nâng cao ý thức của người không hút thuốc về việc lên tiếng nhắc nhở người hút thuốc không hút tại các địa điểm có quy định cấm; Kêu gọi bỏ thuốc, xây dựng cuộc sống văn minh, khỏe mạnh không khói thuốc; Phản ánh về các hoạt động, phong trào, tấm gương, mô hình tốt trong hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Ban Tổ chức cuộc thi không giới hạn phong cách âm nhạc, từ trẻ trung, hiện đại, quốc tế hóa đến mạnh mẽ, hào hùng. Tuy nhiên, tác phẩm dự thi phải là sáng tác mới, chưa tham gia bất kỳ cuộc thi nào, không sử dụng nhạc chế hay cải biên lời và không có sự tranh chấp về bản quyền tác phẩm, quyền tác giả.

Ban Tổ chức sẽ không xét giải đối với tác phẩm sao chép, mô phỏng ý tưởng và giai điệu, lời ca của các tác giả khác trong và ngoài nước; các tác phẩm được sáng tác, dàn dựng, thể hiện bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI).

Bên cạnh đó, các tác phẩm dự thi phải là ca khúc hoàn thiện giai điệu đẹp, dễ nghe, dễ hát, dễ phổ biến, giàu cảm xúc và tính thẩm mỹ âm nhạc, có sức lan tỏa cao; phù hợp với thuần phong mỹ tục của dân tộc Việt Nam; thể hiện dưới mọi phong cách, thể loại âm nhạc; Lời ca bằng tiếng Việt, mang tính cộng đồng cao... và bám sát chủ đề sáng tác.

Về cơ cấu giải thưởng gồm: 1 giải nhất trị giá 50 triệu đồng, 2 giải nhì trị giá mỗi giải 30 triệu đồng, 4 giải ba mỗi giải 20 triệu đồng, 8 giải khuyến khích mỗi giải 10 triệu đồng. Ngoài ra, còn 5 giải dành cho tác giả, đồng tác giả có nhiều tác phẩm dự thi, mỗi giải trị giá 2 triệu đồng.

Thời gian tiếp nhận bài dự thi từ ngày 20/12/2024 đến 20/4/2025. Dự kiến trao giải và công diễn các tác phẩm đoạt giải vào tháng 5/2025.

Địa chỉ nhận tác phẩm dự thi: Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá, Tầng 5, Tòa nhà Toserco, số 273 Kim Mã, Ba Đình, Hà Nội. Nhận tác phẩm dự thi qua email: hongtruong.vinacosh@gmail.com; huongvinacosh@gmail.com.

Phát biểu ý kiến tại lễ phát động Cuộc thi, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý nguy hiểm như ung thư phổi, bệnh tim mạch, đột quỵ và nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), thuốc lá đã cướp đi sinh mạng của 8 triệu người mỗi năm trên toàn cầu và Việt Nam không phải là ngoại lệ, ước tính có hơn 84.500 ca tử vong do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá trực tiếp và 18.800 ca tử vong vì các bệnh gây ra do hút thuốc thụ động.

Đáng lo ngại, hút thuốc lá chủ động và thụ động là yếu tố nguy cơ đứng thứ hai gây tử vong và bệnh tật ở người. Ước tính, năm 2022, thiệt hại kinh tế đối với xã hội do hút thuốc lá chủ động và thụ động gồm chi phí khám, chữa bệnh, tổn thất năng suất lao động do mắc bệnh và tử vong sớm bởi hút thuốc chiếm 1,14% GDP (tương đương 108,7 nghìn tỷ đồng). Chi phí này cao gấp 5 lần so với nguồn thu từ thuế thuốc lá mang lại.

Không những vậy, với sự xuất hiện tràn lan của thuốc lá mới, điển hình là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các sản phẩm thuốc lá mới khác trong khoảng thời gian gần đây tại Việt Nam đã gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là ở giới trẻ. Các sản phẩm này không chỉ tiềm ẩn nguy cơ gây nghiện cao mà còn chứa nhiều hóa chất độc hại, ảnh hưởng xấu đến hệ hô hấp, tim mạch và nhiều cơ quan khác trong cơ thể.

Đứng trước những thách thức đó, với sự nỗ lực không ngừng nghỉ của Bộ Y tế và sự hỗ trợ, đồng hành từ các tổ chức trong và ngoài nước, các cơ quan thông tấn báo chí, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV mới đây, Quốc hội đã thống nhất thông qua Nghị quyết cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, cùng các loại khí và chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người, bắt đầu thực hiện từ năm 2025.

Nghị quyết này không chỉ nhằm bảo đảm sức khỏe cộng đồng mà còn góp phần quan trọng trong duy trì trật tự, an toàn xã hội. Quốc hội cũng giao Chính phủ tổ chức triển khai thực hiện các quy định cụ thể, đồng thời yêu cầu tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, đặc biệt là đối với thanh thiếu niên về tác hại của rượu, bia, thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, và các chất gây nghiện khác.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cho biết thêm, bên cạnh các kênh truyền thông đại chúng và truyền thông trực tiếp, các hoạt động văn hóa nghệ thuật, đặc biệt là âm nhạc, là một phương tiện đặc biệt hiệu quả trong công tác nâng cao nhận thức cộng đồng về tác hại của thuốc lá. Âm nhạc có khả năng truyền tải thông điệp, cảm xúc và tạo sự thay đổi trong suy nghĩ, hành động của mỗi người.