Bệnh vảy nến ảnh hưởng tới tâm lý tương đương như ung thư

Sự kỳ thị, thời tiết hanh khô là nỗi ám ảnh

Chị H. (49 tuổi) là bệnh nhân bị vẩy nến toàn thân hơn 14 năm nay. Ban đầu đó chỉ là những lớp bong da nhỏ nhưng ngày càng lan rộng khắp toàn thân, đặc biệt vùng lưng và cánh tay của chị.

Căn bệnh khiến chị H. vô cùng tự ti và mặc cảm. Trước đây, chị từng làm giảng viên ở một trường đại học lớn nhưng sau vì bệnh tật lan ra cả vùng tóc, mặt nên chị xin nghỉ hưu sớm để điều trị.

Mùa nắng nóng lên chị bị ngứa kinh khủng và bong tróc da. Những lớp da bị bong ra nếu người ngồi cạnh hít phải có thể bị ho. Có lẽ vì thế chị chỉ ở trong nhà, không giao tiếp, không nói chuyện với ai.

Đã 10 năm nay, chị H. không ngủ cùng chồng mình. Căn bệnh vảy nến toàn thân khiến chị và chồng ngày càng trở nên xa cách. Họ sống với nhau chỉ vì cái nghĩa.

Trường hợp khác là chị N.T. (SN 1993, Hưng Yên). Sau sinh con được hơn 1 tháng, T. bỗng có hiện tượng hai bầu ngực đỏ rực mỗi lần căng sữa. Chị mua thuốc bôi vài lần thì đỡ nên không nghĩ ngợi gì. Tuy nhiên, càng bị cương sữa và tâm lý căng thẳng thì triệu chứng này càng thể hiện rõ ràng.

Đến mùa đông, cùng với các vấn đề căng thẳng trong cuộc sống, các tổn thương của chị bùng phát nặng hơn. "Các vết rộp, ngứa lan rộng từ ngực chạy ra sau lưng và dưới bụng. Cảm  giác đau rát, không thể cựa quậy khi nằm trên giường", chị T. kể lại.

Nghe lời người bạn, chị lấy thuốc tại một cơ sở y tế tư nhân, uống được 1 tuần, mặt sưng phù, không mở nổi mắt. Khám tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, bác sĩ xác định chị bị hội chứng cushing (bệnh lý nội tiết) do tác dụng phụ của corticoid.

Bác sĩ Hoàng Văn Tâm - Phó Trưởng Khoa Điều trị nội trú ban ngày, Bệnh viện Da liễu Trung ương cho biết, ban đầu bệnh nhân này mắc vảy nến thể mảng (thể thông thường) với biểu hiện có mảng, sẩn màu đỏ, vẩy trắng bạc. Tuy nhiên, dưới tác dụng phụ của thuốc corticoid, thể mảng đã tiến triển thành thể mủ (thể đặc biệt) gây đau rát.

"Đơn thuốc mà chị T. tự đi mua uống có Medrol, loại thuốc chứa corticoid, dù đáp ứng rất tốt và nhanh với vảy nến thể mủ nhưng có rất nhiều tác dụng phụ", BS Tâm cho hay.

Bệnh khiến chất lượng cuộc sống thấp 

Theo BS Tâm, vảy nến là bệnh có yếu tố di truyền (chị T. có bố đẻ bị vảy nến). Bệnh nhân vảy nến có thể bùng phát bệnh sau khi tiêm phòng, bị nhiễm khuẩn, chấn thương hoặc mắc các bệnh lý khác. Sau vận động quá mạnh, chơi thể thao phải tiếp xúc, chà xát da nhiều cũng khiến bệnh nặng hơn. 

Quan trọng nhất, bệnh liên quan nhiều đến yếu tố tâm lý, căng thẳng, stress. "Sau những đợt đỉnh điểm căng thẳng, không ngủ, khắp người tôi từ ngực xuống chân không chỉ đỏ ửng rộp da mà còn nổi mủ, chảy nước rỉ rả, hai chân nặng trịch không đi nổi", chị T. kể. 

Thống kê trên thế giới, có khoảng 1-3% dân số mắc vảy nến tùy chủng tộc. Ở Việt Nam dù chưa có thống kê cụ thể nhưng ước tỉ lệ tương đương, tức là khoảng 1 triệu người mắc bệnh. Vảy nến xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi nào, thường gặp ở người trẻ, từ tuổi dậy thì.

"Một nửa bệnh nhân mắc vảy nến cảm giác hoang mang, chán nản, bi quan. Họ rất sốc vì đột nhiên trên cơ thể có đám đỏ, bong vảy. Chất lượng sống của bệnh nhân vảy nến mức độ nặng ảnh hưởng tới tâm lý tương đương như ung thư giai đoạn cuối. Nỗi ám ảnh bệnh tật của rất nhiều người bệnh vẩy nến đó là việc đầu tiên sau khi thức dậy của họ là "dọn vảy" trên giường", BS Tâm chia sẻ từ thực tế thăm khám và điều trị cho người bệnh.

Theo BS Tâm, có những bệnh nhân mắc vảy nến bị trầm cảm, không thiết tha cuộc sống và mọi hoạt động vốn ưa thích. Gia đình phải đưa đi khám, phối hợp điều trị tâm thần để kiểm soát bệnh vảy nến do mối liên quan giữa tâm lý, tâm thần và vảy nến.

"Stress có thể kích hoạt các phản ứng làm cho những triệu chứng của bệnh vẩy nến ngày càng trầm trọng hơn. Thông thường các triệu chứng bệnh bùng phát nhanh chóng khi bệnh nhân bị stress, lo âu và có xu hướng cải thiện khi thư giãn", BS Tâm giải thích.

Hiện nay với sự tiến bộ của y học, có nhiều phương pháp điều trị vảy nến như: điều trị tại chỗ, điều trị toàn thân hay liệu pháp ánh sáng, ứng dụng thuốc sinh học. Các phương pháp này có thể giúp tình trạng bệnh vảy nến được kiểm soát, giảm bớt ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý người bệnh; đồng thời ngăn ngừa và hạn chế tối đa các biến chứng.

Các chuyên gia da liễu khuyến cáo, bệnh nhân mắc vảy nến cần đến cơ sở y tế chuyên khoa da liễu để được các bác sĩ chuyên ngành thăm khám và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.