Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, các bệnh không lây nhiễm là nguyên nhân tử vong hàng đầu tại Việt Nam. Cứ 10 người chết thì có 7 người chết do các bệnh không lây nhiễm.
Bệnh không lây nhiễm là trận "đại thủy triều đỏ"
Tại Hội nghị phòng chống bệnh không lây nhiễm tổ chức ngày 8/5, ông Nguyễn Thanh Long - Thứ trưởng Bộ Y tế nhận định: “Tình trạng bệnh không lây nhiễm đang rất báo động, 70% trường hợp tử vong hàng năm là do bệnh không lây nhiễm, trong đó có đến 40% tử vong trước 70 tuổi”.
Bệnh không lây nhiễm như đái tháo đường, tim mạch, tăng huyết áp, các bệnh rối loạn tâm thần, ung thư… không những ảnh hưởng đến tuổi thọ mà còn ảnh hưởng đến chất lượng sống của người dân. “Nếu Tổ chức Y tế thế giới coi bệnh không lây nhiễm là cơn thủy triều đỏ thì tại Việt Nam hiện đang là trận đại thủy triều đỏ bởi công tác dự phòng chưa rốt ráo, vấn đề điều trị dựa vào cộng đồng vẫn chưa làm được”, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long nhìn nhận.
Bác sĩ điều trị cho bệnh nhân ngộ độc methanol tại BV Bạch Mai
Mỗi năm bệnh không lây nhiễm cướp đi 400.000 sinh mạng người Việt, con số này cao hơn rất nhiều so với 300 người chết vì các bệnh lây nhiễm.
Đánh giá nguyên nhân, ông Long cho rằng một phần do nhiều người dân chưa có ý thức phòng ngừa bệnh, vẫn còn 49% dân số nam giới hút thuốc lá, 77% dân số uống rượu (trong đó có 11% uống tới mức nguy hại). Người dân Việt Nam sử dụng muối cao gấp đôi so với khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới.
Đưa ra nhiều chính sách quản lý
Trong hội nghị, Tiến sĩ Lokky Wai, trưởng đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam cũng thông tin, dự báo trong 20 năm tới, toàn thế giới sẽ mất đi 47.000 tỷ USD vì mất năng suất lao động do các bệnh không lây nhiễm gây ra.
Ước tính tại Việt Nam, mỗi năm thiệt hại khoảng 1 tỷ USD do thuốc lá. Trong khi ở các nước phát triển, tỷ lệ bệnh tim mạch và đột quỵ ngày càng giảm nhờ kiểm soát tốt bệnh đái tháo đường và tăng huyết áp sớm thì tại Việt Nam, tỷ lệ tim mạch và đột quỵ đang là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong.
Vị tiến sĩ đã đưa ra khuyến cáo, nếu kiểm soát tốt các bệnh không lây nhiễm sẽ giảm chi phí điều trị, giảm tải bệnh viện, giảm gánh nặng kinh tế cho gia đình và xã hội.
Muốn làm được điều này cần có những thay đổi về cách quản lý bệnh không lây nhiễm, các chính sách, cách thực hiện và nâng cao năng lực cho cán bộ y tế cấp xã.
Trước tình hình trên, để xây dựng nền tảng sức khỏe dân số khỏe mạnh, Bộ Y tế đã đề ra chiến lược đến năm 2025 chỉ còn 20% số tử vong sớm do bệnh không lây nhiễm; trong đó giảm 30% số người hút thuốc, giảm 10% số uống rượu bia ở mức có hại, giảm 30% mức tiêu thụ muối/người, kiểm soát thừa cân béo phì dưới 15%, kiểm soát tăng huyết áp dưới 30%, kiểm soát đái tháo đường dưới 8%...
Đồng thời, Bộ Y tế cũng đã đưa ra các giải pháp, chính sách kiểm soát yếu tố nguy cơ như xây dựng Luật Phòng chống tác của rượu, bia; Luật Phòng chống tác hại thuốc lá, xây dựng Kế hoạch thực hiện Chiến lược Quốc gia về dinh dưỡng.
Song song đó, Bộ sẽ kiện toàn mạng lưới để cung cấp các dịch vụ giám sát, dự phòng, quản lý, điều trị bệnh không lây nhiễm từ Trung ương đến tận mạng lưới y tế tuyến xã, thôn, bản.