12 ngày “cân não” chạy ECMO cứu bé 13 tuổi viêm cơ tim tối cấp

Bệnh nhi N.Q.B. (13 tuổi, quê Kiên Giang, tạm trú tại TP.HCM) được Bệnh viện Thống Nhất TP.HCM chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM vì viêm cơ tim cấp, rối loạn nhịp tim.

Lúc vào viện, gia đình cho biết, bệnh nhi bệnh 1 ngày với hiện tượng đau ngực, khó thở, hồi hộp, đánh trống ngực ngày càng tăng nên vào cấp cứu ở Bệnh viện Thống Nhất.

Tại Bệnh viện Thống Nhất, các bác sĩ ghi nhận bệnh nhi bị tím tái, nhịp tim rối loạn, huyết áp không đo được nên được đặt nội khí quản giúp thở, dùng thuốc cấp cứu, sốc điện nhưng tình trạng không cải thiện nên chuyển ngay đến Bệnh viện Nhi đồng 1.

Hệ thống ECMO cùng nhiều máy móc, trang thiết bị khác được gắn vào bệnh nhi bị viêm cơ tim cấp.

Ngày 14/2, PGS.TS Phạm Văn Quang - Trưởng khoa Hồi sức tích cực chống độc, Bệnh viện Nhi đồng 1 cho biết, tại đây bệnh nhi tím môi, rối loạn nhịp thất, tim co bóp yếu dần rồi ngưng tim. Ngay lập tức báo động đỏ được kích hoạt, các bác sĩ trực khoa cấp cứu nhanh chóng giúp thở, xoa bóp tim ngoài lồng ngực. Đồng thời các bác sĩ trực khoa tim mạch đặt máy tạo nhịp tạm thời duy trì nhịp tim cho bé.

Trong khi đó, các bác sĩ khoa hồi sức tích cực chạy đua với thời gian chuẩn bị các dụng cụ cần thiết thực hiện kỹ thuật ECMO (tim phổi nhân tạo) để cứu sống bệnh nhi. Rất nhanh, hệ thống ECMO được thiết lập, gắn vào bệnh nhi để hỗ trợ cho trái tim nhỏ bé đang co bóp yếu ớt và loạn nhịp nặng. 

Ngoài ra để bảo vệ não và điều trị tổn thương gan thận, các bác sĩ đã tiến hành hạ thân nhiệt và lọc máu liên tục cho bé.

Sau khoảng 15 phút, bệnh nhi từ tình trạng tím tái, trụy tim mạch đã hồng hào trở lại. Tuy nhiên trong suốt 1 tuần, tim bệnh nhi đập rất yếu kèm loạn nhịp liên tục, các bác sĩ phải dùng các thuốc trợ tim, chống loạn nhịp và sự hỗ trợ của hệ thống ECMO.

Sau gần 12 ngày chạy ECMO, tình trạng tim mạch và các cơ quan được cải thiện, bệnh nhi được cai ECMO vào sáng 6-2 với sự hỗ trợ của BS phẫu thuật tim mạch và gây mê.

Hiện bệnh nhi đã tỉnh táo, ăn uống được và dự kiến sẽ xuất viện vào cuối tuần. Bệnh nhi cũng được Phòng Công tác Xã hội hỗ trợ chi phí điều trị do hoàn cảnh gia đình rất khó khăn.

Theo bác sĩ Quang, viêm cơ tim cấp thường do virus gây ra, phổ biến là virus Coxsackie nhóm B. Các triệu chứng của viêm cơ tim cấp thường không điển hình. Khởi đầu, bệnh nhân có các triệu chứng giống cảm cúm như sốt nhẹ, mệt mỏi, ho, sổ mũi hoặc có triệu chứng tiêu hóa như buồn nôn, nôn. 

Trường hợp viêm cơ tim cấp nặng, trẻ xuất hiện các triệu chứng mệt, ngất, khó thở, đau ngực, tím tái, tay chân lạnh, rối loạn nhịp tim, trụy tim mạch. Trẻ bị viêm cơ tim nhẹ thường chỉ theo dõi, điều trị triệu chứng, khỏi bệnh sau 1-2 tuần. Tuy nhiên, trường hợp nặng sẽ phải hỗ trợ hô hấp, dùng thuốc trợ tim, thuốc vận mạch, thuốc chống loạn nhịp tim, đặt máy tạo nhịp nếu cần thiết.

Tỷ lệ tử vong do viêm cơ tim cấp nặng rất cao, khoảng 30-40%. Trước khi có ECMO, tỷ lệ tử vong của viêm cơ tim tối cấp là gần 100%. Do đó, khi có các dấu hiệu nghi ngờ, cần đưa trẻ đến ngay bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. 

"Với kỹ thuật ECMO, chúng ta có thể hy vọng cứu sống nhiều ca viêm cơ tim tối cấp mà trước đây hầu hết là tử vong", bác sĩ Quang chia sẻ.