Như Báo Công lý đã thông tin, bà Nguyễn Thị Duyên (SN 1964, trú 25- Phan Bội Châu, TP Đông Hà, tỉnh Quảng Trị) thuê nhà từ năm 1991, nay bà có đơn xin mua lại nhà và đất nhưng UBND TP Đông Hà và UBND tỉnh Quảng Trị không đồng ý.
Kết luận có thực tế?
Ngôi nhà số 25 Phan Bội Châu (Đông Hà, Quảng Trị) là nhà vắng chủ do Nhà nước quản lý và chính quyền địa phương đã giao căn nhà này cho Cty TNHH MTV Môi trường và Công trình đô thị Đông Hà (gọi tắt là Cty Môi trường), công ty này đã ký hợp đồng cho bà Duyên thuê nhà từ năm 1991. Ngày 12/3/2012, bà Duyên làm đơn xin mua lại căn nhà và đất nói trên theo Nghị định 61/NĐ-CP ngày 5/7/1994 của Chính phủ.
Nguyện vọng của bà Duyên đã không được chấp thuận với những lý do như: hợp đồng thuê nhà vắng chủ của bà Duyên với Cty Môi trường thời điểm chấm dứt hợp đồng thuê thì ngôi nhà trên chưa được xác lập sở hữu toàn dân và chưa phải nhà thuộc sở hữu Nhà nước; thời gian chấm dứt hợp đồng (tháng 6/2008) trước thời điểm UBND tỉnh Quảng Trị xác lập sở hữu toàn dân.
Căn cứ vào biên bản kiểm định của Phòng quản lý nhà, đất, Sở Xây dựng, Phòng quản lý đô thị… ngày 28/2/2006, khẳng định nhà số 25 đã bị hư hỏng, xuống cấp có nguy cơ đổ; một phần ngôi nhà trên hiện nay nằm trong quy hoạch nút giao thông đường Phan Bội Châu-Đinh Tiên Hoàng nên Nhà nước không bán. Lý do nữa là bà Duyên không thường xuyên trú tại ngôi nhà này mà vào sinh sống ở TP Đà Nẵng và đặc biệt bà Duyên không khó khăn về nhà ở vì bà có nhà, đất tại huyện Cam Lộ (Quảng Trị) và nhà ở Đà Nẵng.
Căn nhà số 25 đã từng được giám định
Điều đáng nói, sau khi bà Duyên có đơn kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng, Thanh tra Chính phủ đã vào cuộc xác minh nhưng kết quả lại trái ngược với báo cáo của UBND tỉnh Quảng Trị gửi Thủ tướng. Trong đó, tại Báo cáo số 2005/BC-TTCP-CII gửi Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ nêu rõ: Cty Môi trường đã ký hợp đồng cho bà Duyên thuê nhà số 25-Phan Bội Châu từ năm 1993 đến tháng 6/2008; kiểm tra hóa đơn nộp tiền nhà còn lưu giữ 84 hóa đơn cho thấy bà Duyên đã nộp tiền thuê nhà từ tháng 3/1994 đến hết tháng 6/2012; qua các biên bản lắp đặt đồng hồ đo điện, nước và hóa đơn tiền điện, nước cho thấy hộ bà Duyên đã sử dụng từ năm 1993 đến nay. Bên cạnh đó, ngày 11/3/2013, Cty Môi trường còn có xác nhận: “Ngôi nhà số 25-Phan Bội Châu cho bà Duyên thuê để ở không cho thuê lại và không kinh doanh tại nhà”.
Báo cáo của Thanh tra Chính phủ còn nêu, đây là ngôi nhà có diện tích xây dựng 75m2, nhà 2 tầng, kết cấu bê tông cốt thép, hiện nay bà Duyên vẫn đang sử dụng. Ngôi nhà này được quy hoạch là đất ở đô thị, có một phần là đất quy hoạch nút giao thông Đinh Tiên Hoàng-Phan Bội Châu.
Về ngôi nhà ở huyện Cam Lộ được xác định là nhà do mẹ ruột của bà để lại hiện làm nơi thờ cúng của gia tộc, tại thời điểm kết luận thanh tra, căn nhà này đang bị giải tỏa phục vụ dự án nâng cấp Quốc lộ 1A. Đối với ngôi nhà tại P.Thuận Phước, Q.Hải Châu, TP Đà Nẵng là do bà Duyên ký hợp đồng thuê 5 năm cho con gái ở để đi học.
Thanh tra Chính phủ cũng đã kết luận việc UBND tỉnh Quảng Trị có văn bản với nội dung nhà số 25- Phan Bội Châu bị hư hỏng xuống cấp, có nguy cơ sụp đổ dựa trên kết luận tại Biên bản lập ngày 28/2/2006 của Phòng quản lý nhà, đất Sở Xây dựng, Phòng quản lý đô thị và Cty Công trình đô thị TX Đông Hà là chưa đủ cơ sở, do đây là ý kiến của các cơ quan quản lý nhà nước, chưa phải là kết luận của cơ quan chuyên môn.
Bên cạnh đó, theo quy hoạch phê duyệt, nhà số 25 có một phần đất nằm trong quy hoạch nút giao thông nhưng đến nay chưa thực hiện quy hoạch vì vậy hiện nay nhà số 25 chưa bị ảnh hưởng bởi quy hoạch được duyệt.
Như vậy, việc UBND tỉnh Quảng Trị báo cáo kết quả xử lý đơn kiến nghị của bà Duyên với Thủ tướng Chính phủ không đúng với thực tế. Không chỉ báo cáo không đúng sự thật mà trong văn bản số 1573/UBND-NC ngày 31/5/2013, UBND tỉnh Quảng Trị còn “xin” “Phó Thủ tướng xem xét, giao cho UBND tỉnh Quảng Trị giải quyết kiến nghị của bà Duyên theo thẩm quyền”.
Dù đã có kết luận của cấp Trung ương về vụ việc và đã có nhiều văn bản chỉ đạo nhưng đến nay chính quyền sở tại vẫn… bình chân và vẫn giải quyết theo cách của mình.
Cụ thể, ngày 16/6/2016, Văn phòng Chính phủ có văn bản số 4852/VPCP-V.I, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình đã đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị xem xét, giải quyết đề nghị của bà Duyên về việc mua nhà số 25- Phan Bội Châu theo Nghị định 61/CP.
Ngày 27/2/2017, Văn phòng Chính phủ tiếp tục có Công văn số 1754/VPCP-V.I yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị sớm thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình về việc giải quyết đề nghị của bà Duyên đồng thời phải thông báo kết quả cho Văn phòng Chính phủ.
Đến ngày 6/3/2017, UBND tỉnh Quảng Trị có văn bản số 762/UBND-TN trong đó UBND tỉnh đề nghị UBND TP Đông Hà phải có kết quả báo cáo trước ngày 10/3/2017.
Biên lai thu tiền thuê nhà 6 tháng năm 2012
Ngày 10/3/2017 UBND TP Đông Hà đã có báo cáo số 41/BC-UBND, với nội dung không khác kết quả báo cáo trước đây bao nhiêu. Trong đó, báo cáo lần này vẫn khẳng định bà Duyên không thuộc đối tượng mua nhà theo nghị định 61/CP. Đặc biệt, căn cứ vào báo cáo số 1203/BC-SXD ngày 3/10/2016 của Sở Xây dựng trình UBND tỉnh về việc kiểm tra, đánh giá chất lượng ngôi nhà số 25 xuất hiện tình trạng nguy hiểm… không đáp ứng nhu cầu sử dụng; bà Duyên có hộ khẩu thường trú tại Cam An, Cam Lộ và hiện có ngôi nhà không ai ở phải nhờ người trông coi… Từ những lý do này, UBND TP Đông Hà không đồng ý việc kiến nghị xin mua nhà thuộc sở hữu nhà nước theo Nghị định 61/CP… của bà Duyên.
Xác minh kiểu… chớp nhoáng!
Ngày 9/3/2017, ông Nguyễn Hữu Thành- Trưởng phòng quản lý đô thị TP Đông Hà đã cho PV biết, hiện nay đang thu thập tài liệu để đi xác minh. Nói như vậy, đơn vị này vừa thu thập tài liệu vừa đi xác minh sự việc và cho ra một bản báo cáo chỉ trong chưa đầy 24 tiếng đồng hồ và có lẽ cũng vì cách làm việc “siêu tốc” này nên kết quả của báo cáo chẳng có gì mới. Và, nếu theo nội dung báo cáo này của UBND TP Đông Hà, kết quả xác minh của Thanh tra Chính phủ trước đây là không đúng?
Ngày 21/3/2017, PV tiếp tục có cuộc trao đổi với lãnh đạo UBND TP Đông Hà. Được sự ủy quyền của ông Nguyễn Chiến Thắng - Chủ tịch UBND TP Đông Hà, ông Nguyễn Ngọc Phúc- Chuyên viên phòng đô thị cho biết, trước đó đến nay chưa tiến hành giám định nhà mà chỉ có đánh giá bằng mắt thường. Sau thấy nhà nhếch nhác, xuống cấp trầm trọng nên UBND TP đã xin xác nhập sở hữu tài sản toàn dân.
Lý giải cho việc chậm trễ giải quyết vụ việc, ông Phúc quả quyết, đây không phải là lỗi của UBND TP mà do chưa có quyết định kiểm định nhà của Sở Xây dựng do UBND tỉnh phê duyệt. Trong khi đó ngày 3/10/2016, Sở Xây dựng đã có báo cáo số 1203/BC-SXD về việc kiểm tra, đánh giá chất lượng nhà số 25(?!).
Về vấn đề này, ông Lê Công Định- Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Quảng Trị một lần nữa khẳng định, ngôi nhà số 25- Phan Bội Châu chỉ có duy nhất một lần kiểm tra, đánh giá chất lượng nhà vào tháng 10/2016. Do đó, câu hỏi được đặt ra ở đây, vậy trước đó UBND tỉnh Quảng Trị dựa vào đâu, lấy kết quả từ đơn vị nào để báo cáo Thủ tướng Chính phủ?
Công văn số 1754/VPCP-V.I của Văn phòng Chính phủ tiếp tục yêu cầu UBND tỉnh Quảng Trị giải quyết vụ việc
Nói về việc thanh lý hợp đồng của bà Duyên, ông Phúc cho rằng bà Duyên không chịu chấm dứt hợp đồng, thanh lý hợp đồng với Cty Môi trường. Thế nhưng trước đó ít phút, chính ông Phúc khẳng định bà Duyên đã chấm dứt hợp đồng năm 2011.
Liên quan đến việc bà Duyên vẫn đóng tiền thuê nhà, ông Phúc cho biết là do nhân viên thu sai và đã nhiều lần trả lại tiền nhưng bà Duyên không nhận (!). Vấn đề ở đây, tại Quyết định số 02/QĐ-UBND của UBND tỉnh về việc xác lập sở hữu toàn dân ngôi nhà số 25 được đề ngày 3/1/2012, trong khi đó ngày 12/3/2012 bà Duyên mới có đơn xin mua căn nhà nói trên theo Nghị định 61/CP, vậy tại sao UBND TP Đông Hà lại khẳng định bà Duyên không thuộc diện mua nhà?
Ông Phúc còn quả quyết: "Kết luận của Thanh tra chỉ là kết luận của Thanh tra, đó không phải là cơ sở kết luận và căn cứ để giải quyết vụ việc. Việc bà Duyên, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo trực tiếp UBND tỉnh Quảng Trị giải quyết và UBND tỉnh đã giao cho TP Đông Hà giải quyết nên giờ chờ quyết định phê duyệt kiểm định nhà do UBND tỉnh ký nữa là xong. Ông Phúc một lần nữa khẳng định, bà Duyên không thuộc diện mua nhà theo Nghị định 61/CP. UBND TP Đông Hà hoàn toàn bác bỏ kết luận của Thanh tra Chính phủ với lý do Thủ tướng đã chỉ đạo giao hết cho chính quyền địa phương xử lý.
Không hiểu vì lý do gì UBND TP Đông Hà là đơn vị trực tiếp quản lý, nắm bắt vụ việc lại có tới 2 lần báo cáo, tham mưu UBND tỉnh những nội dung trái ngược thực tế, thậm chí “bỏ qua” kết quả xác minh của Thanh tra Chính phủ? Để vụ việc được sớm giải quyết dứt điểm, đề nghị các cơ quan chức năng cần xem xét, chỉ đạo kịp thời đối với chính quyền địa phương, đảm bảo quyền lợi chính đáng của người dân.