Trách nhiệm pháp lý trong vụ mở cửa ô tô bất cẩn làm một người tử vong

Ngày 9/5 Công an huyện Mỹ Đức cho biết, đang tạm giữ hai xe ô tô và lấy lời khai đối với hai tài xế ô tô để xác định nguyên nhân và trách nhiệm trong vụ việc tai nạn làm 2 người thương vong trên địa bàn.

Theo thông tin ban đầu, vụ tai nạn xảy ra vào khoảng 15 giờ ngày 6/5 tại phố Tế Tiêu, thị trấn Đại Nghĩa, huyện Mỹ Đức (Hà Nội).

Lúc này, người ngồi xe taxi bất ngờ mở cửa trước phía giáp lòng đường.

Cùng thời điểm này, hai người trên một xe máy đi ngang qua đã va quệt vào cửa xe ô tô rồi ngã ra đường.

Ngay lập tức, người phụ nữ ngồi sau xe máy bị xe ô tô đi chiều ngược lại cán qua tử vong tại chỗ, người đàn ông bị thương.

Đoạn video ghi lại tình huống tai nạn nói trên sau đó được lan truyền trên mạng xã hội trở thành tâm điểm bàn tán liên quan đến trách nhiệm pháp lý của hai tài xế ô tô.

Trao đổi với phóng viên, Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng văn phòng Luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho biết, cơ quan chức năng sẽ vào cuộc xác minh, làm rõ nguyên nhân sự việc, xác định việc mở cửa xe như vậy có đảm bảo quy tắc an toàn hay không. Từ đó, sẽ xem xét trách nhiệm pháp lý của người mở cửa xe trong tình huống trên.

Trường hợp kết quả xác minh cho thấy người mở cửa xe ô tô trong tình huống này đã không tuân thủ quy tắc an toàn, gây hậu quả vụ tai nạn nghiêm trọng thì Cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can để xử lý người vi phạm về tội "Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ" theo Điều 260 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.

Theo đó, nếu người nào không tuân thủ quy tắc an toàn theo quy định của Luật Giao thông đường bộ, gây ra tai nạn giao thông mà hậu quả chưa nghiêm trọng thì sẽ bị phạt hành chính từ 400 - 600 nghìn đồng; đồng thời bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 2 - 4 tháng (theo quy định tại khoản 2, Điều 5, Nghị định 100/2019/NĐ-CP).

“Trường hợp mở cửa xe ô tô không đúng quy định dẫn đến tai nạn chết người hoặc thương tích cho 1 người từ 61% trở lên, 2 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương từ 61-121%, hoặc thiệt hại đến tài sản của người khác từ 100 triệu đồng trở lên thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 260 Bộ luật Hình sự”, Luật sư Cường bày tỏ.

Phân tích dưới góc độ pháp luật, Luật sư Đặng Văn Cường cho biết vụ tai nạn trên có yếu tố lỗi hỗn hợp của nhiều phía. Cụ thể, việc tài xế taxi bất ngờ mở cửa khi dừng đỗ là hành vi không bảo đảm an toàn về giao thông đường bộ khi dừng, đỗ xe. Tuy nhiên, trong trường hợp này, nguyên nhân trực tiếp gây ra cái chết cho người điều khiển xe máy có thể là do xe ô tô khác chạy phía đối diện cán phải.

"Cần xét đến yếu tố lỗi hỗn hợp và trách nhiệm hỗn hợp của cả hai phía. Cần phải xét đến việc có hay không trách nhiệm của tài xế điều khiển chiếc xe trực tiếp tông vào người ngồi trên xe máy. Trường hợp có lỗi hỗn hợp thì cơ quan chức năng cũng sẽ làm rõ mức độ lỗi của mỗi bên, làm rõ lỗi của bên nào là nguyên nhân chính dẫn đến vụ tai nạn để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật", luật sư Cường nêu quan điểm.

Bàn về trách nhiệm của tài xế xe trực tiếp cán vào người đi xe máy, luật sư Đặng Văn Cường cho rằng, nếu tài xế lái ô tô phía đối diện vi phạm giao thông và Công an xác định người đi xe máy tử vong là do ô tô này cán lên, thì tài xế này cũng phải chịu trách nhiệm hình sự cùng với người đã mở cửa ô tô gây tai nạn.

Về nguyên tắc thì người tham gia giao thông có lỗi, đó là nguyên nhân gây ra vụ tai nạn và hậu quả nghiêm trọng thì người có lỗi phải chịu trách nhiệm pháp lý. Trường hợp cả hai bên đều có lỗi và đều gây ra hậu quả nghiêm trọng thì còn có thể xử lý hình sự cả hai bên.

Căn cứ để xác định lỗi là lời khai của các bên liên quan, hướng di chuyển, tốc độ, khả năng quan sát, điểm va chạm tai nạn, căn cứ vào các kết quả giám định của cơ quan chức năng... Tùy theo mức độ vi phạm, người này có thể vẫn bị xử lý hành chính và hình sự.

Trong trường hợp tài xế xe ở hướng đối diện chạy đúng quy định, đúng làn đường và làm chủ được tốc độ, thì việc gây tai nạn được xem là trường hợp bất khả kháng, không may xảy ra.

Cùng nêu quan điểm về vụ việc, Luật sư Trương Anh Tú, Chủ tịch TAT Law firm, Đoàn luật sư TP. Hà Nội cho biết vụ tai nạn trên có yếu tố lỗi hỗn hợp của nhiều phía, vì vậy kết luận cuối cùng phải căn cứ vào kết quả điều tra của cơ quan Công an về nguyên nhân vụ tai nạn và lỗi của từng người tham gia giao thông trong vụ việc.

Tuy nhiên, theo luật sư Tú, việc mở cửa khi dừng xe, đỗ xe trên đường phải tuân thủ quy định về an toàn giao thông đường bộ. Cụ thể, theo điểm d và điểm đ khoản 3 Điều 18 Chương II Luật Giao thông đường bộ 2008 quy định: Sau khi đỗ xe, chỉ được rời khỏi xe khi đã thực hiện các biện pháp an toàn; nếu xe đỗ chiếm một phần đường xe chạy phải đặt ngay biển báo hiệu nguy hiểm ở phía trước và phía sau xe để người điều khiển phương tiện khác biết; Không mở cửa xe, để cửa xe mở hoặc bước xuống xe khi chưa bảo đảm điều kiện an toàn.

Trường hợp lái xe, người ngồi trên ô tô mở cửa xe khi chưa đảm bảo điều kiện an toàn mà dẫn tới tai nạn nghiêm trọng thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ”.