Mong muốn có được một nơi thờ tự cho người có công tạo lập, gắn liền với sự thăng trầm của một dòng họ. Đó là nguyện vọng cuối cùng của gia tộc bà Lâm Ngọc Anh gửi đơn cầu cứu khắp nơi, mong được chính quyền TP HCM giải quyết bằng một quyết định nhân văn.
Chỉ cho nhà nước thuê, sử dụng tạm sau giải phóng
Căn nhà số 28A, Tháp Mười, phường 2, quận 6, Tp.HCM là tài sản duy nhất còn lại của dòng họ bà Lâm Ngọc Anh tạo dựng từ trước 1975. Đây là một trong số 34 căn nhà đã bàn giao cho Nhà nước không thuộc diện bị tịch thu, trưng thu, trưng mua và cũng không nằm trong khối tài sản "giao nhà đất để Nhà nước quản lý" theo đơn tự nguyện bàn giao của bà Lâm Ngọc Anh ngày 04/3/1978. Đặc biệt, căn nhà này không nằm trong Quyết định 202/QĐ ngày 21/5/1983 của UBND TP.HCM về quản lý nhà đất cho thuê của bà Lâm Ngọc Anh.
Căn nhà 28A Tháp Mười hiện đội QLTTĐT sử dụng
Trước đó, ngày 30/10/1982, Ban cải tạo Công thương nghiệp TP.HCM, UBND TP.HCM đã đồng ý cho bà Lâm Ngọc Anh không phải đi kinh tế mới, được ở lại TP.HCM và tại chính căn nhà 28A Tháp Mười, phường 2, quận 6. Thế nhưng đến nay, hết đời bà Ngọc Anh đến anh trai bà là Lâm Xuân và nay là cháu Châu Thục Hòa nhiều lần làm đơn xin được tiếp tục sử dụng căn nhà số 28A Tháp Mười, quận 6 nhưng vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Dù đây là căn nhà duy nhất trong 34 căn của gia đình bà Lâm Ngọc Anh mà Nhà nước đã tạm sử dụng mấy chục năm qua, chưa hóa giá sang tên đổi chủ cho cá nhân hay tổ chức nào. Như vậy trên cơ sở pháp lý có thể khẳng định, căn nhà này gia đình bà Lâm Ngọc Anh vẫn là chủ sở hữu duy nhất.
Gần đây nhất, UBND TP.HCM tiếp tục có văn bản chỉ đạo Sở Xây dựng TP.HCM sớm tham mưu trình UBND TP.HCM giải quyết cho gia đình bà Lâm Ngọc Anh. Cụ thể, ngày 19/2/2018 UBND TP.HCM đã giao cho Sở Xây dựng để tham mưu cho UBND TP.HCM xem xét, giải quyết đề nghị trả lại căn nhà số 28A Tháp Mười, quận 6 cho gia đình bà Lâm Ngọc Anh do Châu Thục Hòa và Lưu Thị Thỏa làm đại diện ủy quyền của gia đình. Tuy nhiên, do không nhận được thông tin tiến độ của Sở Xây dựng về vụ việc, nên một lần nữa UBND TP.HCM đề nghị Sở Xây dựng sớm tham mưu trình UBND TP xem xét giải quyết đề nghị này của gia đình bà Lâm Ngọc Anh.
Cần một quyết định nhân văn
Đại diện gia đình, bà Lưu Thị Thỏa cho biết, đã giao cho Nhà nước sử dụng 33 căn nhà rồi, còn lại duy nhất căn 28A Tháp Mười, dùng để thờ phụng tổ tiên dòng họ. Vì đây là căn nhà Nhà nước thuê có giấy trắng mực đen và cũng đã từng thông báo trả lại nhà từ năm 1982 nhưng chưa thực hiện... Vì vậy gia đình rất trông chờ vào hướng giải quyết thấu tình đạt lý đầy nhân văn của UBND TP.HCM để gia đình sớm có nơi thờ tự, sinh sống của nhiều thành viên chưa có chổ ở ổn định.
UBND TP.HCM đề nghị Sở Xây dựng sớm tham mưu trình UBND TP xem xét giải quyết
Theo luật sư Đỗ Văn Bảy - Văn phòng Luật sư Đỗ Bảy cho biết: "Qua nghiên cứu hồ sơ, lịch sử căn nhà này do bà Lâm Ngọc Anh đứng tên chủ sở hữu, đối chiếu với chính sách pháp luật về đất đai, nhà ở, pháp luật dân sự về quyền sở hữu tài sản, quyền thừa kế tài sản, quyền xin nhận lại tài sản... thì các cấp có thẩm quyền của TP.HCM xem xét trả lại quyền và lợi ích hợp pháp cho gia đình bà Lâm Ngọc Anh là phù hợp với quy định pháp luật và chính sách nhân đạo Nhà nước".
Vì sao phải trông chờ vào cách giải quyết đầy nhân văn của UBND TP.HCM vì dù tính đến thời điểm hiện tại pháp lý căn nhà thuộc về gia đình bà Lâm Ngọc Anh nhưng nếu căn cứ theo hướng dẫn tại Nghị quyết 23/2003/QH11 ngày 26/11/2003 về nhà đất do Nhà nước đã quản lý, bố trí sử dụng trong quá trình thực hiện các chính sách quản lý nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa trước ngày 01/7/1991 thì Nhà nước không xem xét lại chủ trương, chính sách và việc thực hiện các chính sách về quản lý nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa liên quan đến nhà đất đã ban hành trước ngày 01/7/1991.
Theo đó, Nhà nước sẽ không thừa nhận việc đòi lại nhà đất mà Nhà nước đã quản lý, bố trí sử dụng trong quá trình thực hiện các chính sách về quản lý nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa liên quan đến nhà đất. Trong trường hợp này, căn nhà số 28A Tháp Mười, phường 2, quận 6 được nhà nước thuê mượn sử dụng từ năm 1975 nên chính sách hiện nay của Nhà nước là không thừa nhận việc đòi lại nhà đất mà Nhà nước đã quản lý trong quá trình thực hiện các chính sách về quản lý nhà đất trước 1991.Tuy nhiên, căn nhà này do Nhà nước thuê của gia đình bà Lâm Ngọc Anh và cũng từng giải quyết bằng thông báo trả lại cho gia đình bà. Và từ sau thông báo trả lại nhà, gia đình bà Lâm Ngọc đã liên tiếp có đơn gửi đến các cơ quan chức năng nhưng chưa được giải quyết dứt điểm.
Hiện gia đình bà Lâm Ngọc Anh vẫn đang rất khó khăn về chỗ ở, thờ tự... nên việc UBND TP.HCM xem xét, thực hiện thông báo 1982 của Ban cải tạo Công thương nghiệp TP.HCM là trả lại căn nhà mà quận 6 đã thuê hơn 40 năm qua là phù hợp với giá trị nhân văn của pháp luật Việt Nam. Bên cạnh đó, UBND TP.HCM cần vận dụng chính sách để tạo điều kiện cho gia đình bà Lâm Ngọc Anh cải thiện chỗ ở theo Điều 3, Nghị quyết số 23/2003/QH XI.
Hiện hoàn cảnh gia đình bà Lâm Ngọc Anh đang gặp khó khăn về chỗ ở và tha thiết mong muốn UBND TP.HCM xem xét giải quyết theo hướng nhân văn, hoàn trả lại gia đình bà 1 trong số 34 căn nhà đã bị trưng dụng trong hơn 40 năm qua.