Tháo gỡ khó khăn thực hiện Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng

Trong đó, tập trung việc thực hiện hợp phần bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên địa bàn huyện Như Xuân thuộc Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng giai đoạn 1 và các dự án đầu tư bằng nguồn vốn của Bộ NN&PTNT trong kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn 2021-2025.

Theo báo cáo, Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng có dung tích chứa lên đến 225 triệu m3, là dự án quan trọng quốc gia. Khi đi vào hoạt động sẽ góp phần giải quyết 1/3 nhu cầu thiếu nước của tỉnh Nghệ An và một phần cho tỉnh Thanh Hóa.

Đây là công trình đa mục tiêu, vừa cấp nước cho sản xuất công nghiệp, dân sinh, lại bổ sung nước về mùa kiệt cho sông Lam, cắt giảm lũ cho hạ du sông Hiếu, đồng thời kết hợp phát điện với công suất 45MW, cũng như phát triển du lịch.

Dự án thực hiện việc đầu tư xây dựng khu tái định cư 119 hộ dân với 430 nhân khẩu của bản Thanh Sơn, xã Thanh Hòa (Như Xuân); thực hiện việc hỗ trợ, đền bù đất đai, cây cối, hoa màu, vật kiến trúc bị ảnh hưởng trong vùng lòng hồ và khu tái định cư; thực hiện công tác trồng rừng thay thế cho 586,45 ha.

Về kinh phí, dự kiến tổng mức đầu tư của hợp phần là 516,708 tỷ đồng, bao gồm 3 nội dung công việc chính là: Phần bồi thường, hỗ trợ nơi đi và nơi đến; đầu tư xây dựng tái định cư và trồng rừng thay thế.

Quá trình triển khai dự án gặp nhiều khó khăn vướng mắc dẫn tới dự án kéo dài, ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống của các hộ dân. Hiện Thanh Hóa không còn đủ quỹ đất để thực hiện trồng 1.651,05 ha rừng thay thế cho diện tích 586,45 ha rừng khu vực ngập lòng hồ (nơi đi) đã được Quốc hội chấp thuận chủ trương chuyển mục đích tại Nghị quyết số 135/2020/NQ14, ngày 17/11/2020.

Mặt khác, toàn bộ 586,45 ha rừng thuộc khu vực lòng hồ nếu chưa được quy hoạch là đất thủy lợi thì chưa đáp ứng điều kiện chuyển mục đích sử dụng rừng sang thực hiện dự án theo quy định tại Điều 19, Luật Lâm nghiệp năm 2017 (việc chuyển mục đích sử dụng rừng phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất).

Đối với việc hỗ trợ, đền bù và tái định cư, với quỹ thời gian còn 2 năm, rất khó để hoàn thành các công việc của hợp phần. Bên cạnh đó, đến nay Bộ Tài nguyên và Môi trường chưa tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt điều chỉnh, bổ sung chỉ tiêu sử dụng đất như đề nghị của UBND tỉnh Thanh Hóa. Vì vậy, chưa có cơ sở điều chỉnh, bổ sung chỉ tiêu đất thủy lợi để thực hiện dự án.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp đề nghị Thanh Hóa tiếp tục cân đối diện tích để di dân tái định cư cũng như diện tích để chặn dòng mở rộng lòng hồ theo thiết kế, sớm hoàn tất các thủ tục để ký thỏa thuận cân đối diện tích phục vụ dự án.

Sau khi hoàn tất các hạng mục theo yêu cầu, Bộ NN&PTNT sẽ có phương án báo cáo Chính phủ hoàn trả diện tích theo quy định. Theo đó, tỉnh Thanh Hóa cân đối diện tích khoảng 200 ha trước ngày 15/11/2023 để chặn dòng thực hiện dự án.

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đánh giá cao các dự án trên địa bàn tỉnh đang được thực hiện tốt và đúng tiến độ. Tuy nhiên, vẫn còn một số dự án có vốn ODA do Bộ NN&PTNT quản lý còn có vướng mắc khó khăn, đoàn công tác tổng hợp báo cáo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT và có hướng xử lý dứt điểm.