Việc UBND quận Long Biên thông báo thu hồi 454 m2 đất tại phường Bồ Đề thực hiện dự án ”Giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch ô quy hoạch C2” để phục vụ đấu giá quyền sử dụng đất, đang bị phản đối kịch liệt của người dân, bởi sự mập mờ, thiếu minh bạch.
Một dự án, ba mục đích khác nhau
Gần 1 năm nay, hàng chục hộ dân tại các tổ 14,15,16,17 của phường Bồ Đề mất ăn, mất ngủ, khi bỗng nhiên, UBND Quân Long Biên ra thông báo thu hồi toàn bộ đất 5% (đất trồng rau xanh), để thực hiện dự án “trên trời rơi xuống”.
Theo các hộ dân này thì trước đó, họ không hề biết về một dự án nào sẽ xây dựng trên mảnh đất 5% hay còn gọi là đất rau xanh của họ. Những mảnh đất này vốn có nguồn gốc từ những năm 60 của thế kỷ trước, khi Chính phủ căn cứ vào số nhân khẩu vào hợp tác xã để cấp ruộng đất cho các xã viên, mục đích về việc chia đất này là để trồng thức ăn cho gia súc, đẩy mạnh phát triển chăn nuôi thời bấy giờ.
Suốt mấy chục năm qua tất cả các hộ gia đình đều sử dụng đúng mục đích là trồng cây hoa màu, đồng thời, họ vẫn nộp thuế đầy đủ cho nhà nước.
Đến ngày 14/3/2014, tất cả các hộ dân có diện tích đất 5% mà UBND phường Bồ Đề và UBND quận Long Biên quy hoạch lại thành ô đất có tên C2 -1/CCDV03 được mời đến UBND phường, nghe thông báo về việc thu hồi đất giải phóng mặt bằng tạo quỹ đất sạch.
Khu đất nông nghiệp đã được UBND phường Bồ Đề và UBND quận Long Biên quy hoạch lại thành ô đất có tên C2 -1/CCDV03
Các hộ dân thực sự bị bất ngờ trước quyết định trên, đồng thời, với thắc mắc quỹ đất sạch được sử dụng vào mục đích gì? thì lại không được các lãnh đạo phường và quận trả lời.
Đến ngày 31/3/2014 một cuộc họp giữa lãnh đạo phường, quận với dân lại diễn ra. Vẫn với câu hỏi “tạo quỹ đất sạch để làm gì?” thì được các cán bộ phường và quận trả lời là “để làm chợ”. Khi các hộ dân yêu cầu được gặp chủ đầu tư thì lãnh đạo lại không cho gặp, yêu cầu cho xem bản quy hoạch cũng không được cung cấp.
Các hộ dân ở đây cho biết: Cả mấy tháng tiếp theo không có bất cứ một giấy tờ, thông báo đến người dân. Đến cuối tháng 10/2014 chúng tôi mới nhận được Quyết định 821/QĐ – UBND có ghi rõ “Mục tiêu đầu tư là tạo quỹ đất sạch để phục vụ đấu giá quyền sử dụng đất, thì cũng chỉ biết ngã ngửa ra là đất của mình sẽ được đem ra bán đấu giá.
Tuy nhiên, có một thực tế khó hiểu là sự mâu thuẫn, giữa tên và nội dung các văn bản, quyết định, thông báo mà UBND thành phố HN và UBND Quận đã ban hành, thực hiện. Thực tế này khiến cho người dân nhiều lần thắc mắc, mà không được cấp nào giải thích thấu tình, đạt lý.
Cụ thể, tại Quyết định số 21, ngày 21/2/2014 UBND Quận về việc Giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch ô quy hoạch C2 có ghi rõ: Mục tiêu tạo quỹ đất sạch để "phục vụ đấu giá quyền sử dụng đất". Nhưng tại Quyết định số 3460 của UBND Thành phố HN, ngày 27/6/2014 lại là "Thực hiện dự án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tại ô quy hoạch C2 -1 để quản lý, chống lấn chiếm…"
Còn trong lần trực tiếp giải đáp thắc mắc của các hộ dân, trả lời trước báo chí. Ông Nguyễn Ngọc Quang - Chủ tịch UBND phường Bồ Đề lại khẳng định là "giải phóng mặt bằng để làm chợ Lâm Du, Long Biên". Song, trong tất cả các văn bản mà UBND cả ba cấp: thành phố Hà Nội, quận Long Biên, phường Bồ Đề ban hành, không có bất cứ dòng nào ghi là: Xây dựng chợ.
Ông Nguyễn Quang Ban và bà Nguyễn Thị Ngà, người dân sống ở phường Bồ Đề, quận Long Biên cho biết: “Thật sự thì dự án này là làm gì, chúng tôi không biết? cũng không biết ai là chủ đầu tư? hỏi lãnh đạo cũng không trả lời rõ ràng”.
Dân không hiểu, chính quyền vẫn làm
Sau tất cả những lần họp, lấy ý kiến thì các cấp, các ban ngành ở phường và quận đều không giải thích thoả đáng yêu cầu của người dân, thì không hiểu sao hồ sơ hoàn tất để báo cáo thành phố thì lại rất hoàn hảo, đúng kế hoạch đã đề ra.
Ông Nguyễn Đức Toàn và những người sở hữu mảnh đất 5% nằm trong dự án quy hoạch này cho biết: “Mặc cho chúng tôi không đồng ý, không có mặt ở thực địa, thì họ vẫn tổ chức kiểm đếm tài sản trên đất và tự ký tên vào những biên bản cần thiết. Sau đó họ gọi chúng tôi ra nhận tiền, nếu ai không đồng ý thì họ bảo sẽ gửi tiền vào kho bạc nhà nước”.
Khó hiểu hơn khi mà theo quyết định 3460/QĐ – UBND ngày 27/6/2014 của UBND thành phố Hà Nội tại khoản 1, 2, điều 1 có nêu rõ:
1. Thu hồi 454 m2 đất giao thông, đường mương nội đồng do UBND phường Bồ Đề quản lý.
2. Giao 2759 m2 đất tại phường Bồ Đề, quận Long Biên (gồm diện tích đất thu hồi tại khoản 1 và 2305 m2 đất nông nghiệp UBND quận Long Biên đã thu hồi của hộ gia đình, cá nhân) cho trung tâm quỹ đất quận Long Biên để giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch tại ô quy hoạch C2 - 01/CCDV03 để quản lý, chống lấn chiếm theo dự án đầu tư được UBND quận Long Biên phê duyệt tại Quyết định số 821/QĐ – UBND ngày 21/2/2013.
Nhưng thực tế UBND quận Long Biên chưa giải thích để các hộ dân hiểu. Các hộ dân chưa đồng ý và ký nhận với bất kỳ một phương thức thu hồi và đền bù nào của UBND quận. Vậy mà lãnh đạo quận Long Biên lại đã báo cáo UBND thành phố Hà Nội là đã hoàn thành việc thu hồi đất của các hộ dân, sau đó giao cho trung tâm phát triển quỹ đất quận Long Biên là hoàn toàn trái với sự thật.
Ông Nguyễn Thế Bình bức xúc nói: “Chúng tôi còn chưa hiểu gì về dự án, còn chưa được giải thích gì, các quyết định thì không giống nhau, chưa hề ra thực địa kiểm kê tài sản, thì làm sao chúng tôi có thể đồng ý ký nhận và giao đất cho quận được. Theo như báo cáo của quận Long Biên cho thành phố là hoàn toàn sai sự thật”.
Trước sự việc này, các hộ dân đã gửi nhiều đơn đề nghị đến các cấp, ngành. Cụ thể, đơn đề nghị “Không đồng ý quyết định của UBND phường Bồ Đề thu hồi đất 5% của các hộ dân để làm chợ Bồ Đề”, “Dừng việc thi hành khoản 2 điều 1 theo quyết định số 3460/QĐ - UBND ngày 27/6/2014 của UBND thành phố Hà Nội” với lý do 1550 m2 đất rau xanh (đất 5%) của 13 hộ dân chưa được thu hồi theo đúng luật định.
“Tập thể bà con mong muốn, nếu như dự án xây chợ trên diện tích đất rau xanh 5% này nếu không thể thay đổi được, thì phải đền bù cho chúng tôi một mảnh đất khác có giá trị tương đương như vậy. Vì diện tích đất công ích trên địa bàn phường Bồ Đề còn rất nhiều.” Ông Toàn nói.
Đồng thời, nhiều lá đơn kêu cứu của các hộ dân nơi đây cũng được gửi đến các cơ quan báo chí, chủ tịch UBND thành phố Hà Nội nhằm điều tra, làm rõ và có những giải thích thỏa đáng cho các hộ dân được sáng tỏ.
Sự việc chưa được làm rõ để lòng dân được an, thì đến ngày 12/11/2014, những hộ dân ở đây lại nhận được quyết định về việc cưỡng chế thu hồi đất của UBND quận gửi xuống. Trong đó nêu rõ, áp dụng biện pháp cưỡng chế thu hồi 125,2 m2 đất do hộ gia đình Nguyễn Văn Tính đang sử dụng. Quyết định này có hiệu lực ngay lập tức kể từ ngày ký.
“Tại sao những người dân hiền lành, nghiêm chỉnh chấp hành các quy định của nhà nước như chúng tôi lại bị thu hồi và gộp đất 5% đã có từ trước cùng với đất nông nghiệp, rồi đền bù với giá chỉ bằng 1/10 giá thị trường những hộ dân có cùng nguồn gốc đất như chúng tôi đã từng bán?” Ông Bình bức xúc.
Cùng với mảnh đất nông nghiệp này, nhiều người đã xây dựng được những ngôi nhà khang trang
Trong khi đó, cũng cùng khu vực đất nông nghiệp này, đã có hàng loạt hộ xây nhà kiên cố, khang trang… Điển hình như nhà chị Hồng cũng cùng là đất nông nghiệp, nhưng đã được cấp phép xây dựng nhà. Sau khi nộp thuế cho nhà nước và số tiền “bôi trơn” để "chạy chọt", thì số tiền này cũng lên tới hơn 500 triệu đồng. Quả thật để làm được nhà thì họ đã phải trả một cái giá không hề rẻ…
Vậy còn các hộ dân đang trong diện đất nông nghiệp sắp bị thu hồi kia, "cái giá” của họ phải trả ở đây là bao nhiêu? những hộ gia đình, trong đó có những người cao tuổi đã từng trải qua bao nhiều cuộc chiến tranh của đất nước kia, họ sẽ ra sao? khi mà mảnh đất họ được quyền sở hữu hợp pháp đã nhiều năm lại đang đứng trước nguy cơ bị "sung" vào một dự án còn nhiều mập mờ, thiếu tính minh bạch?.