Cuộc bỏ phiếu lịch sử: Brexit trong thế cân bằng
Thế giới - Ngày đăng : 17:41, 19/10/2019
Cuộc bỏ phiếu lịch sử
Cuộc bỏ phiếu về thỏa thuận Brexit mới của Thủ tướng Boris Johnson sẽ được tiến hành tối nay (19-10, theo giờ London) để tranh luận về các điều khoản của thỏa thuận "ly hôn" mà Johnson đã ký với các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu hôm thứ năm.
Đây là lần đầu tiên Hạ viện Anh nhóm họp vào một ngày thứ Bảy từ sau Chiến tranh Falklands năm 1982 với Argentina và là lần thứ tư kể từ sau Thế chiến II.
“Đây sẽ là lần thứ tư chúng ta cố gắng để Hạ viện phê chuẩn điều đã được người dân quyết định vào năm 2016. Đây cũng thỏa thuận thứ hai mà chúng ta đã đạt được với Liên minh châu Âu (EU). Tôi hi vọng mọi người sẽ có cái nhìn tích cực và sau đó nước Anh sẽ rời EU ngày 31/10”, Thủ tướng Johnson nói trên BBC.
Thủ tướng Johnson khẳng định thỏa thuận mà ông vừa đạt được với các nước EU, vốn là bản sửa đổi của thỏa thuận dưới thời người tiền nhiệm Theresa May, là một văn kiện tuyệt vời, “giúp chúng ta tiến lên, giúp chúng ta thoát khỏi tình trạng bế tắc và mang lại sự tự do mà chúng ta mong muốn”.
Một cuộc bỏ phiếu lịch sử tối 19/10 tại Hạ viện có thể sẽ khiến việc Vương quốc Anh rời Liên minh châu Âu trong tháng này thành hiện thực
Các đảng đối lập và các đồng minh Bắc Ailen của Johnson đã phản đối văn bản này, nhưng Thủ tướng và nhóm của ông đã dành 48 giờ qua để cố gắng giành được sự ủng hộ của các nghị sĩ.
Tuy nhiên, cuộc bỏ phiếu được xem là quá trễ để kêu gọi nhưng Johnson cảnh báo thỏa thuận của ông vẫn là cách tốt nhất để thoát khỏi quá trình Brexit quanh co khiến nước Anh rơi vào tình trạng hỗn loạn chính trị kể từ năm 2016.
"Không có kết quả nào tốt hơn cái tôi đang ủng hộ", ông nói với BBC vào tối thứ Sáu, gọi đó là "một thỏa thuận tuyệt vời cho tất cả Vương quốc Anh".
Đảm bảo một thỏa thuận là một chiến thắng cá nhân của Johnson, một nhà lãnh đạo "Bỏ phiếu" trong chiến dịch trưng cầu dân ý, người đã tuyên bố sẽ ủng hộ Brexit vào ngày 31 tháng 10 trong mọi trường hợp.
Nhưng Quốc hội – đã khiến công chúng thất vọng - vẫn bị chia rẽ về cách thức rời khỏi EU và ngay cả khi Anh nên chấm dứt 46 năm hội nhập với các nước láng giềng gần nhất.
Cuộc tranh luận bắt đầu từ 08:30 GMT và trùng với một cuộc biểu tình rầm rộ trước Quốc hội yêu cầu "Bầu cử nhân dân", với tùy chọn đảo ngược Brexit.
Nếu thỏa thuận được thông qua, Johnson dự kiến sẽ đưa ra luật vào thứ Hai để phê chuẩn văn bản, điều này phải được thông qua trước cuối tháng.
Thất bại sẽ kích hoạt một đạo luật yêu cầu ông yêu cầu các nhà lãnh đạo EU trì hoãn Brexit lần thứ ba. Ông đã nói rằng ông "thà chết trong mương" còn hơn làm như vậy.
Số lượng phản đối trong nghị viện còn khá cao
Johnson nhậm chức vào tháng 7 sau khi người tiền nhiệm Theresa May thất bại trong việc có được thỏa thuận "ly hôn" của mình thông qua Quốc hội.
Ông nhấn mạnh rằng Brexit phải diễn ra trong tháng này để kết thúc sự không chắc chắn đã đè nặng lên nền kinh tế và chi phối các cuộc tranh luận chính trị và công cộng.
Nhưng vị trí chính trị của ông trở nên yếu hơn tháng Năm, sau khi ông trục xuất 21 nghị sĩ bảo thủ của chính mình, người đã từ chối chấp nhận quyết định của ông về việc rời khỏi EU mà không có thỏa thuận. Chính phủ Bảo thủ của ông hiện chỉ còn 288 ghế, thấp hơn so với 320 ghế đa số cần thiết tại Hạ viện. Các đảng đối lập đều cảnh báo sẽ nói “không” với thỏa thuận Johnson.
Các doanh nghiệp và thị trường đã tỏ ra lo ngại về một lối thoát vô trật tự và các nhà lãnh đạo EU đã hai lần trì hoãn Brexit để tránh kết cục như vậy.
Một số phiến quân Tory đang ủng hộ sửa đổi vào thứ Bảy, yêu cầu các nghị sĩ chỉ ủng hộ thỏa thuận với điều kiện nó được phê chuẩn trước khi Anh rời khỏi EU.
Johnson cũng có thể phải đối mặt với sự phản đối từ những người cùng sử dụng đồng euro vì sợ thỏa thuận sẽ không thực hiện được giấc mơ xóa bỏ hàng thập kỷ các quy tắc và quy định của EU khỏi cuộc sống của người Anh.
Đảng Liên minh Dân chủ Bắc Ireland, nơi hỗ trợ chính phủ thiểu số của Johnson, cũng từ chối ủng hộ văn kiện này vì cho rằng nó đe dọa sự toàn vẹn của Vương quốc Anh với điều khoản quy định Bắc Ireland ở trong khu vực thuế quan của Anh, nhưng lại tuân theo một số quy định thuế quan EU và bởi nó vẫn còn điều khoản không đặt hàng rào giữa biên giới giữa Bắc Ireland (thuộc Anh) và Cộng hòa Ireland.
Trong khi đó, đảng Lao động đối lập chính cảnh báo thỏa thuận có thể chỉ dẫn đến mối quan hệ thương mại lỏng lẻo với EU sau Brexit, có thể gây thiệt hại cho nền kinh tế và làm giảm tiêu chuẩn môi trường và lao động.
Việc bỏ phiếu cho kế hoạch Brexit của Thủ tướng Boris Johnson được xem là quá trễ để kêu gọi sự ủng hộ
Lãnh đạo EU nói: Không nên trì hoãn
Các nhà lãnh đạo EU tại Brussels tuần này kêu gọi các nhà lập pháp ủng hộ thỏa thuận, cho phép cả hai bên chuyển sang thảo luận về mối quan hệ tương lai của họ.
"Thỏa thuận này có nghĩa là không cần bất kỳ sự trì hoãn nào", Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker nói. Từ chối thỏa thuận sẽ tạo ra một "tình huống cực kỳ phức tạp", ông nói thêm.
Thỏa thuận bao gồm giải quyết tài chính của Anh, bảo vệ quyền của công dân EU và đưa ra giai đoạn chuyển tiếp sau Brexit có khả năng đến năm 2022 để cho phép cả hai bên đồng ý các điều khoản thương mại mới.
Yếu tố gây tranh cãi nhất liên quan đến các thỏa thuận giữ cho biên giới mở giữa Bắc Ireland và thành viên Ireland của EU.
Kế hoạch "chống lưng" trước đây, có thể khiến Anh trong liên minh hải quan của EU có khả năng vô thời hạn, đã được thay thế bằng một hệ thống mới cho phép London đạt được các thỏa thuận thương mại của riêng mình. Nhưng sẽ có những kiểm tra mới về thương mại giữa Bắc Ireland và lục địa Anh, trước sự phẫn nộ của Đảng Liên minh Dân chủ (DUP). DUP là một đảng chính trị liên hiệp ở Bắc Ireland ủng hộ bản sắc Anh.
Dưới thời cựu Thủ tướng Theresa May, Hạ viện Anh từng ba lần bác bỏ thỏa thuận Brexit vì cho rằng điều khoản “chốt chặn” vốn ngăn việc thiết lập một đường biên giới cứng giữa Bắc Ireland và Cộng hòa Ireland sẽ chỉ khiến London là con tin của Brussels.
Hôm 18/10, lãnh đạo các nước EU đã nhóm họp để bàn về khả năng tiếp tục cho Anh trì hoãn Brexit sau ngày 31/10 để tìm kiếm thỏa thuận, nếu thỏa thuận hiện có không được thông qua, song không đạt thống nhất.
Vì vậy, EU buộc phải tổ chức một cuộc họp cấp đại sứ vào ngày 20/10, ngay sau cuộc bỏ phiếu hôm nay ở London. Trong trường hợp thỏa thuận bị bác bỏ, các đại sứ sẽ phải chuẩn bị cho cuộc họp cấp lãnh đạo châu Âu để quyết định có cho Anh trì hoãn thời hạn Brexit hay không.
Trong trường hợp Hạ viện Anh bỏ phiếu thông qua thỏa thuận Brexit, các đại sứ sẽ phải thông qua văn bản để nó có thể được trình lên Nghị viện châu Âu để phê chuẩn Thỏa thuận cũng như tuyên bố chính trị về mối quan hệ tương lai.