Hội nghị Sochi: Đòn bẩy cho quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Nga - ASEAN

Được xây dựng trên cơ sở đôi bên cùng có lợi, hợp tác ASEAN - Nga ngày càng mở rộng kể từ khi Nga trở thành đối tác đối thoại của ASEAN vào năm 1996.

Với Moscow, hợp tác với ASEAN sẽ giúp tăng cường vị thế của Nga tại châu Á-Thái Bình Dương. Bởi, với số dân khoảng 630 triệu người, quy mô tổng sản phẩm quốc nội (GDP) khoảng 2.570 tỷ USD, tốc độ tăng trưởng kinh tế khá ổn định, ASEAN có vị trí khá quan trọng trong xu thế toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế, cũng như trong sự phát triển năng động chung của khu vực.

Trong khi đó, tiếng nói của Nga trên trường quốc tế đã được khẳng định trong việc giải quyết các vấn đề quốc tế liên quan đến hòa bình và an ninh toàn cầu, mà gần đây nhất là cuộc xung đột Syria, hạt nhân Tehran… 

Hội nghị cấp cao kỷ niệm 20 năm quan hệ đối tác đối thoại Nga - ASEAN "Hướng tới Đối tác chiến lược vì lợi ích chung"

Chính vì vậy, việc Nga tăng cường quan hệ với ASEAN, tham gia các cơ chế khu vực như Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS), Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) và Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+) với vai trò chủ động hơn, không chỉ giúp duy trì hòa bình, an ninh và ổn định cho khu vực ASEAN và châu Á - Thái Bình Dương, mà còn giúp Nga nâng tầm ảnh hưởng và vị thế của mình đối với tại khu vực có vị trí địa chiến lược quan trọng này.

Năm năm trở lại đây, kim ngạch thương mại giữa Nga và các nước ASEAN đã tăng gấp đôi và đạt con số kỷ lục 21,5 tỷ USD vào năm 2014. Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia, nếu so sánh quan hệ giữa ASEAN với các đối tác đối thoại khác như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Australia, thì hợp tác Nga - ASEAN, xét một cách toàn diện, chưa tương xứng với thế mạnh vốn có của mỗi bên.

Đặt trong bối cảnh tình hình quốc tế có nhiều biến động như hiện nay, cả Nga lẫn ASEAN đều phải đối mặt với những mối đe dọa tiềm tàng, những thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống trên quy mô toàn cầu, khu vực lẫn từng quốc gia. Đặc biệt, cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) hiện nay không chỉ còn là vấn đề của một quốc gia hay một khu vực cụ thể nào, mà là vấn đề đòi hỏi sự chung tay hợp tác của các nước trên toàn thế giới.

Mặt khác, nước Nga hiện trong tình trạng khủng hoảng kinh tế và bị cô lập do tác động của lệnh trừng phạt từ phương Tây với cáo buộc liên quan đến cuộc khủng hoảng ở Ukraine. Trong khi đó, Cộng đồng ASEAN cũng gặp nhiều khó khăn bởi những khác biệt, chênh lệch giữa các quốc gia thành viên làm cản trở quá trình hội nhập và xây dựng một ASEAN vững mạnh. Những khó khăn nội tại của cả Cộng đồng ASEAN và Liên bang Nga khiến hai bên có nhu cầu xích lại gần nhau hơn cũng như nâng tầm quan hệ lên một cấp độ mới.

Trong quá trình phát triển quan hệ với ASEAN, Nga luôn coi nước ta là cầu nối quan trọng và hiệu quả để Moscow hội nhập khu vực Đông Nam Á, đồng thời hi vọng quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Liên bang Nga sẽ là hình mẫu để Nga thúc đẩy quan hệ với toàn khối ASEAN.  Việt Nam lại rất coi trọng quan hệ với Liên bang Nga, coi Nga là anh em, người bạn lớn, là đối tác chiến lược toàn diện, bền chặt thủy chung.

Trả lời phỏng vấn RIA Novosti trước thềm Hội nghị thượng đỉnh Sochi, Đại sứ Việt Nam tại Liên bang Nga Nguyễn Thanh Sơn đánh giá, Hội nghị cấp cao lần này - với chủ đề “Hướng tới Đối tác chiến lược vì lợi ích chung” - là đòn bẩy cho quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Nga - ASEAN, đồng thời giúp củng cố hòa bình và ổn định ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Nhật Minh